ΥΓΕΙΑ - ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΣ: Oι πιθανότητές σου

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Toυ ΚΩΣΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗ

Αν η Αντζελίνα διάβαζε ελληνικό Τύπο θα προτιμούσε να αφήσει τις πιθανότητες να ορίσουν τη μοίρα της, αποδεχόμενη ότι η ελπίδα δεν μπορεί να νικήσει τη βλακεία. Ευτυχώς η γυναίκα έχει τα λεφτά να κάνει το σωστό τεστ και την κρίση για να αξιολογήσει αυτό που της λέει η στατιστική. Δεν ξέρω αν κάποιος της διαβάσει την ανακοίνωση του ΠΑΜΕ για την περίπτωσή της. Υποθέτω θα στρέψει το κεφάλι σαν απορημένο κουτάβι και θα έχει την αντίδραση που θα είχατε και εσείς σε μία επαφή τρίτου τύπου με εξωγήινη ζωή. Ομοίως, αγνοώ αν στις ΗΠΑ γράφτηκαν άρθρα τόσο ηλίθια όσο μερικά από αυτά που δημοσιεύθηκαν εδώ – συναισθητικά ή επικριτικά, με κορδέλες για τον καρκίνο και ιστορίες με αρκετή ελπίδα και κακό τέλος. Υποθέτω θα γράφτηκαν.

Η Αντζελίνα είναι ένα πρόσωπο με παγκόσμια εμβέλεια. Ένα τεράστιο μόνιτορ πάνω στο οποίο ο καθένας μπορεί να προβάλει την αμάθεια, την ανεπάρκεια ή τα σύνδρομά του. Τη βλέπω, όμως, στο εξώφυλλο του «Time» και ακολουθώ το ρεπορτάζ που αφήνει πίσω του ψίχουλα ως τροφή για αληθινή σκέψη. Υπάρχουν ορισμένες ασθένειες που μπορείς να τις προβλέψεις, όπως τη νίκη της Δανίας στη Eurovision ή την κατάκτηση του ποδοσφαιρικού κυπέλλου από τον Ολυμπιακό.

Κοινώς το πιθανότερο είναι να έρθουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ζεις όπως ένα λάχανο σε βιολογική καλλιέργεια, είναι εξαιρετικά δύσκολο να νικήσεις τις πιθανότητες που ορίζονται από τα γονίδια. Για ποιες ασθένειες μιλάμε; Αλτσχάιμερ, καρκίνο προστάτη και στήθους, ρευματοειδή αρθρίτιδα και φυσικά καρδιοπάθειες – ειδικά για τη γενετική προδιάθεση της καρδιοπάθειας μπορεί να σου μιλήσει και εγχώριος κομπογιαννίτης, μετεκπαιδευθείς στα μεγαλύτερα πανηγύρια της Παναγίας.

Διαθέτοντας ένα απίστευτα κακό οικογενειακό ιστορικό, φοβάμαι ότι αν κάνω ένα γενετικό τεστ, ο γιατρός θα μου συστήσει να παίξω στο στοίχημα έμφραγμα, συνδυαστικό με καρκίνο, το οποίο δίνει καλές αποδόσεις και αφήνει λεφτά στους κληρονόμους. Μετά γυρίζω στο «Time» και διαβάζω ότι υπάρχει ιατρικό debate για την ορθότητα των προβλέψεων που δίνουν τα γονίδια. Επειδή, όμως, τα γονίδια είναι κάτι το απτό, θεωρείται σχεδόν βέβαιη η υιοθέτηση της πρόγνωσης από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Τώρα θα μου πείτε ότι εγείρεται θέμα ηθικής. Το ξέρω. Δεν είναι μόνο ότι θα βρίσκεις δουλειά και θα ασφαλίζεσαι με βάση τα γονίδια που διαθέτεις – πάντως η φυσική επιλογή υιοθετείται και σήμερα, όταν επιλέγονται οι ομορφότεροι ή οι εξυπνότεροι.

Το χειρότερο είναι ότι θα ξέρεις πότε είσαι προγραμματισμένος να πεθάνεις και από ποια ασθένεια. Μπορείς να το μάθεις και τώρα, βέβαια. Μόνο που προς το παρόν δεν σε υποχρεώνει κανείς να δώσεις γονίδια για ανάλυση και να πάρεις πίσω την εκτύπωση του τρόμου. Σκέφτομαι, όμως, ότι πάνω σε αυτό το χαρτί επιβεβαιώνεται όλη η αρχαϊκή –και ζωντανή ως σήμερα–δοξασία περί πεπρωμένου.

Η ορθή σκέψη βάδισε κάτω από βαρύ σκότος, διέσχισε όρη παραλογισμού, έφτιαξε μηχανές και επιστήμη και στο τέλος μαθαίνει ότι υπάρχει μοίρα και είναι γραμμένη στα γονίδια. Ναι, εντάξει, η μοίρα όλων με την ίδια λέξη τελειώνει, αλλά αυτό είναι ηλίθιο ως σκέψη και αφελές ως παρηγοριά. Και οι ταινίες το The End έχουν πριν σβήσουν, αλλά κανείς δεν τις θυμάται γι’ αυτό. 

Αυτό που με απασχολεί περισσότερο είναι το πώς διαχειρίζεσαι τη δυνατότητα να μάθεις το μεγαλύτερο κίνδυνο για τη ζωή σου. 

Κάνεις το γενετικό τεστ ή αφήνεις τη ζωή να κυλήσει στο ρου που χάραξαν τα γονίδιά σου;  

Μία εξαιρετική γιατρός μού είπε πρόσφατα ότι «ζούμε παρανόμως». Ο άνθρωπος δεν κατασκευάστηκε για να ζει πάνω από 40-45 χρόνια. Όλα τα παραπάνω χρόνια τα κλέβουμε από τη φύση.  

Της είπα ότι ο άνθρωπος κατασκευάστηκε για να κατακτά, έκανε σκάλα τη βουλιμία του για να κατεβάσει καρπούς προόδου. Ναι, το πιστεύω. Λένε ότι τα παιδιά που γεννιούνται τώρα ίσως και να ζήσουν 150 χρόνια. Τα δισέγγονά τους ίσως αγγίξουν την αθανασία. Όμως αν οι άνθρωποι γίνουν αθάνατοι, τα πράγματα θα μένουν για πάντα ίδια. Αλλά, τότε, ποιος ο λόγος να ζεις;