Το τέλος είναι κοντά. Ο επίτροπος Οικονομικών, Ολι Ρεν, υποστηρίζει πως η Ευρωζώνη έχει περιθώριο μερικών ημερών για να σωθεί (τι θα συμβεί, λοιπόν, στις 9 Δεκεμβρίου;). Ο Ράντεκ Σικόρσκι, υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, φοβάται τη γερμανική παράλυση περισσότερο από τη γερμανική ισχύ (ή τους ρωσικούς πυραύλους). Ο Μπαράκ Ομπάμα θεωρεί πως η Ευρωζώνη είναι η μεγαλύτερη απειλή για την αμερικανική ευημερία.
Οι ηγέτες της Ευρωζώνης εκλιπαρούν ξανά για βοήθεια το ΔΝΤ. Στην Ευρώπη συζητούν ποιοι θα είναι οι επίλεκτοι. Τα 27 μέλη της Ε.Ε., ή οι 17 της Ευρωζώνης; Ή μήπως, αν και αυτό είναι αδύνατο, θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους οι έξι της Ευρωζώνης με βαθμολογία ΑΑΑ;
Ωρα μετάνοιας, εν ολίγοις. Ποιο, όμως, είναι το προπατορικό αμάρτημα;
Για τη Γερμανία, το υπερβολικό χρέος. Παρότι οι περί ων ο λόγος χώρες μπορούν να βοηθηθούν, η πραγματική σωτηρία πρέπει να έλθει με δικές τους ενέργειες για μείωση ελλειμμάτων, εξόφληση χρεών και τόνωση της ανταγωνιστικότητας. Η Γερμανία θέλει επίσης νέα συμφωνία: οι ευρωπαϊκές συνθήκες πρέπει ν’ αλλάξουν ώστε οι εθνικοί προϋπολογισμοί να εξετάζονται λεπτομερώς από τις Βρυξέλλες, με δυνατότητα επιβολής «αυτόματων» κυρώσεων σε χώρες που ατασθαλούν. Αυτό θα το στήριζε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Οι Γερμανοί πιστεύουν πως μόνο μια συνθήκη και η εξουσία των δικαστών θα εξασφαλίσουν την τήρηση των δεσμεύσεων πειθαρχίας.
Κανείς δεν αρνείται πως έχουν ένα δίκιο. Ομως οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι η αμαρτία είναι ευρύτερα διαδεδομένη από αυτό. Η ίδια η Γερμανία ήταν από τις πρώτες που παραβίασαν τα όρια του συμφώνου σταθερότητας το 2002-03. Για κάθε ανεύθυνο οφειλέτη υπάρχει και ένας απερίσκεπτος δανειστής (συχνά γερμανική τράπεζα). Τα υπερβολικά ελλείμματα κάποιων είναι υπερβολικά πλεονάσματα άλλων. Ο σχεδιασμός του ευρώ ήταν ελαττωματικός, χωρίς δημοσιονομική ενοποίηση ή μια Κεντρική Τράπεζα να ενεργεί ως δανειστής ύστατης ανάγκης. Επομένως, αυτό που χρειάζεται είναι η μεγαλύτερη αμοιβαία στήριξη: ευρωομόλογα για να μοιραστεί σε όλους τουλάχιστον μέρος του χρέους, όπως προτείνει η Επιτροπή, και ίσως αλλαγή του καταστατικού της ΕΚΤ.
Τέτοιες θέσεις δύσκολο να συμφωνηθούν πριν από τη σύνοδο κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας. Γερμανία και Γαλλία συνήθως προσπαθούν να παρουσιάσουν κοινή θέση, όμως αυτό μοιάζει λιγότερο εύκολο αυτή τη φορά.
Η Γερμανία αρνείται να «ρίξει» χρήμα στο πρόβλημα: ούτε στο ταμείο στήριξης της Ευρωζώνης, ούτε σε ευρωομόλογα, ούτε σε ανοιχτές πιέσεις στην ΕΚΤ να αγοράσει περισσότερα ομόλογα. Στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν την επόμενη δόση για την Ελλάδα, οριστικοποίησαν σχέδια ενίσχυσης του μηχανισμού στήριξης, δεσμεύθηκαν για νέα προσπάθεια αύξησης των κεφαλαίων του ΔΝΤ. Πού θα βρεθούν αυτά τα χρήματα;
Η Ευρώπη χρειάζεται μία σφαιρική συμφωνία για να σωθεί. Η κρίση αφορά πλέον την επιβίωση του ευρώ, απαιτεί λοιπόν σοβαρή απάντηση. Κανείς δεν θα σωθεί αν καταρρεύσει το ευρώ. Ενας σοβαρός συμβιβασμός θα ήταν να επιβληθεί τώρα μεγαλύτερη πειθαρχία, ως αντάλλαγμα για την τελική υιοθέτηση ευρωομολόγων υπό προϋποθέσεις. Το ινστιτούτο Bruegel των Βρυξελλών προσθέτει την ανάγκη ενός υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης, που θα μπορεί να αυξάνει τους φόρους και να επιβλέπει το τραπεζικό σύστημα.
Ο χρόνος τελειώνει και μια τέτοια συμφωνία ίσως αργήσει - όπως και μια περιορισμένη συνθήκη γερμανικού τύπου. Βραχυπρόθεσμα, ίσως αρκεί να επιτραπεί στην ΕΚΤ να παρεμβαίνει χωρίς όρια. Μακροπρόθεσμα, πρέπει να σταλεί μήνυμα στους επενδυτές ότι τα προβλήματα του ευρώ επιλύονται άπαξ διά παντός. Μόνο τότε μπορεί να αποφευχθεί η Αποκάλυψη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου