"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ; Ντε φάκτο έσχατος δανειστής έχει γίνει η ΕΚΤ

Του Γιώργου Ι. Μαύρου

Η επίλυση της κρίσης χρέους θα έλθει μέσα από τη στήριξη των τραπεζών. Αυτό δείχνει να πιστεύει για την ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία την περασμένη Πέμπτη, επέκτεινε στα τρία χρόνια τη δυνατότητα των τραπεζών να αντλούν απεριόριστη ρευστότητα από τις σχετικές πιστωτικές της γραμμές. Μ' αυτόν τον τρόπο η ΕΚΤ κατέστησε εαυτήν εμμέσως έσχατο πιστωτή των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ενεργώντας δραστικότατα ως έσχατος πιστωτής των τραπεζών. 

Οι τράπεζες της Ευρωζώνης μπορούν πλέον να δανείζονται από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1% (ή 0,75% σε λίγους μήνες, αν δικαιωθούν οι σχετικές προβλέψεις της αγοράς για νέα μείωση επιτοκίων οσονούπω) και στη συνέχεια να αγοράζουν π.χ. ιταλικά και ισπανικά ομόλογα με αποδόσεις 5% και 6%. Φαίνεται, λοιπόν, ότι στις ευρωπαϊκές τράπεζες προσφέρεται μια μεγάλη ευκαιρία για carry trade (όπως λέγεται η ιδιαίτερα προσοδοφόρα πρακτική τού να δανείζεται κανείς σε χαμηλό επιτόκιο και να επενδύει σε τίτλους υψηλής απόδοσης) ώστε να ενισχύσουν τα κέρδη τους και να σταθεροποιήσουν την αξία των χαρτοφυλακίων κρατικών ομολόγων τους.

Θα λειτουργήσει, άραγε, αυτό το μοντέλο;  

Σύμφωνα με το Νιλ Κασκάρι, υπό την εποπτεία του οποίου λειτούργησε το περίφημο ταμείο στήριξης των αμερικανικών τραπεζών (TARP) κατά την κρίση του 2008 και αποτέλεσε μοντέλο για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (EFSF), αυτό είναι αμφίβολο. Ο ίδιος, απηχώντας πάγιες θέσεις από την πλευρά των ΗΠΑ, υποστήριξε μιλώντας σε αμερικανικά ΜΜΕ, ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν πολύ σημαντικά προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας και ως εκ τούτου δεν θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν το carry trade που τους προσφέρει στο πιάτο η ΕΚΤ. Ως εκ τούτου, πιστεύει ότι μόνο οι άμεσες αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ μπορούν να οδηγήσουν σε επίλυση της κρίσης χρέους.

Τι άποψη όμως έχουν οι ίδιες οι τράπεζες γι' αυτό; 

Εκ πρώτης όψεως, δείχνουν να συμφωνούν με τις εκτιμήσεις του κ. Κασκάρι. Την Τετάρτη, χαρακτηριστικά, ο διευθύνων σύμβουλος της UniCredit εξέφρασε τη διαφωνία του για το ενδεχόμενο η ρευστότητα που έχουν λαμβάνειν οι τράπεζες από την ΕΚΤ να διοχετευτεί στην αγορά κρατικών τίτλων. Προφανώς δε, η τοποθέτησή του καταδεικνύει τεράστιο θέμα κεφαλαιακής επάρκειας, το οποίο δεν περιορίζεται στις ιταλικές τράπεζες ούτε στις ισπανικές. Άλλωστε, την ίδια στιγμή, στη Γαλλία, η Credit Agricole απολύει 2.350 ανθρώπους και τερματίζει τις δραστηριότητές της στην αγορά εμπορευμάτων, ενώ στη Γερμανία η Commerzbank διαπραγματεύεται τη διάσωσή της από το Βερολίνο!

Εν τούτοις, η απευθείας αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ παραμένει εκτός ατζέντας. Πιθανότατα θα αποτελέσει την επόμενη έσχατη λύση, αν δεν λειτουργήσει το επιχειρούμενο carry trade των ευρωπαϊκών τραπεζών. Εκτός κι αν προηγουμένως ένα ενδεχόμενο τραπεζικό κανόνι που θα «σκάσει» στην Ευρώπη -όπως φημολογείται έντονα το τελευταίο διάστημα- επιταχύνει τις εξελίξεις...

Δεν υπάρχουν σχόλια: