"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Τουρκικές επενδύσεις στην αστάθεια Ασαντ

Του ΝΙΚΟΛΑ ΒΟΥΛΕΛΗ

Το καθεστώς του Μπασάρ ελ Ασαντ οδηγεί τη Συρία σε παρατεταμένη αστάθεια και απομόνωση, καθώς αρνείται να παραχωρήσει στοιχειώδεις ελευθερίες και δικαιώματα, αποδίδοντας τη λαϊκή εξέγερση σε «τρομοκράτες» και «ξένες δυνάμεις».

Ο σύρος πρόεδρος προσπάθησε με νέα ομιλία του να κατευνάσει τις λαϊκές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και τις διαδηλώσεις, υποσχόμενος εκλογές τον Αύγουστο και διάλογο για μεταρρυθμίσεις τον Σεπτέμβριο.

Οι πάντες, όμως, γνωρίζουν ότι στη Συρία απαγορεύεται η ελεύθερη λειτουργία των κομμάτων που δεν εξυμνούν τον... πρόεδρο και το κόμμα του, ενώ ο διάλογος θα γίνει με όσους επιλέξει το καθεστώς για να εγκρίνουν τις μεταρρυθμίσεις που θα... προτείνει το ίδιο.

Ο Ασαντ παραδέχθηκε, πάντως, ότι η κρίση μπορεί να κρατήσει μήνες ή χρόνια και κάλεσε το λαό να συνεργαστεί με τις ένοπλες δυνάμεις, την αστυνομία και τις υπηρεσίες ασφαλείας, για να αντιμετωπιστούν οι «ξένοι συνωμότες», αποφεύγοντας όμως να κατονομάσει οποιαδήποτε χώρα υποτίθεται ότι κινεί τα νήματα.

Ταυτόχρονα, οι κυρώσεις που αποφασίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά του καθεστώτος και οι απαγορεύσεις που επιβλήθηκαν ενάντια σε κορυφαία στελέχη του, προκάλεσαν την οργή του Ασαντ και του στενού κύκλου των συγγενών, φίλων και συνεργατών του, που λυμαίνονται εδώ και δεκαετίες τον πλούτο της χώρας.

Ο υπουργός Εξωτερικών Ουάλιντ Μουάλεμ χαρακτήρισε τις κυρώσεις «πόλεμο κατά της Συρίας» και τόνισε με έμφαση ότι «θα ξεχάσουμε ότι η Ευρώπη υπάρχει στο χάρτη και θα στραφούμε προς άλλες κατευθύνσεις απ' όπου δεχόμαστε βοήθεια. Ο κόσμος δεν είναι μόνο η Ευρώπη»...

Φαίνεται, όμως, ότι το καθεστώς νιώθει ολοένα και περισσότερο απομονωμένο. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση αυξάνουν τις επικρίσεις, ανεβάζουν τους επιθετικούς τόνους, αλλά δεν προχωρούν βέβαια μέχρι το σημείο να απειλήσουν με επέμβαση.

Το προηγούμενο της Λιβύης κάνει περισσότερο προσεκτικές τις ευρωπαϊκές μεγάλες δυνάμεις, που δεν θέλουν να ανοίξουν ένα ακόμη μέτωπο, πολύ πιο ευαίσθητο και επικίνδυνο απ' ό,τι η Λιβύη του Καντάφι.

Ομως η γειτονική Τουρκία, η οποία δέχεται στο έδαφός της χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία, που προσπαθούν να γλιτώσουν από τη βία και τις ωμότητες των στρατιωτικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων του Ασαντ, σκλήρυνε εντυπωσιακά τη στάση της.

Η κυβέρνηση του Ερντογάν, αφού αρκέστηκε για καιρό σε συστάσεις και παραινέσεις προς τον Ασαντ να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και να ανταποκριθεί στα αιτήματα του λαού του, τώρα ανέβασε τους τόνους και του υπενθυμίζει ότι υπάρχει ο κίνδυνος ξένης επέμβασης.

Είναι σαφές ότι η τουρκική κυβέρνηση βλέπει ότι οι υποσχέσεις του Ασαντ για αμνηστία και μεταρρυθμίσεις είναι «στάχτη στα μάτια», ότι η λαϊκή εξέγερση δεν κοπάζει και ότι η Συρία μπαίνει σε κρίσιμη φάση για τις περιφερειακές ισορροπίες και γι' αυτό σπεύδει να αυξήσει την πίεση προς τη Δαμασκό, εκτιμώντας ότι μπορεί να χρειαστεί να παίξει μεσολαβητικό ρόλο σε κάποια καμπή των εξελίξεων.

Το καθεστώς του Ασαντ φαίνεται, πάντως, ότι αξιοποιεί για την καταστολή των λαϊκών εκδηλώσεων και την... «τεχνογνωσία» των υπηρεσιών ασφαλείας του Ιράν, εφόσον η Τεχεράνη παραμένει ένα από τα κυριότερα στηρίγματά του.

Ομως απέναντί του ο Ασαντ έχει έναν εν δυνάμει ανίκητο αντίπαλο: τη νεολαία της χώρας του, η οποία ξεπερνώντας εθνικές και θρησκευτικές διαιρέσεις, αρνείται τη χειραγώγηση που επιχειρεί το καθεστώς μέσω παραδοσιακών τοπικών αρχόντων και προυχόντων και διεκδικεί τα αναφαίρετα δικαιώματα του ελεύθερου πολίτη.

Πάνω απ' όλα, η εξεγερμένη νεολαία ζητάει να πάψει η ζωή κάθε ανθρώπου να ελέγχεται σπιθαμή προς σπιθαμή από τις πάμπολλες και επάλληλες μυστικές υπηρεσίες της οικογένειας των Ασαντ... Αυτό το κίνημα έχει απλωθεί παντού, συγκροτεί πυρήνες αντίστασης και σφυρηλατεί μια νέα πολιτική συνείδηση που δεν κάμπτεται εύκολα από την καταπίεση του καθεστώτος.

Ο Ασαντ αξιοποιεί την κρίσιμη γεωστρατηγική θέση της Συρίας - η οποία έπαιξε ξανά ενεργό ρόλο στο ξεπέρασμα της πολιτικής κρίσης στο Λίβανο - για να διασφαλίσει ότι οι γείτονές του, αλλά και οι περιφερειακοί δρώντες, δεν θα σπεύσουν να συμβάλουν στην ανατροπή του.

Ωστόσο δεν έχει πλέον πολλές εναλλακτικές διεξόδους. Οποιαδήποτε απόπειρα να προκαλέσει το Ισραήλ μπορεί να αποβεί μοιραία, γιατί η ισραηλινή συντριπτική απάντηση θα στερήσει από το καθεστώς του το μόνο στήριγμα που διαθέτει: τις ένοπλες δυνάμεις.

*Η λαϊκή εξέγερση στη Συρία αντέχει, παρά την άγρια και αιματηρή καταστολή. Το καθεστώς μπαίνει σε φάση παρατεταμένης αβεβαιότητας και αστάθειας -με απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή- από την οποία δεν θα μπορέσουν να το βγάλουν ούτε η βία κατά του λαού ούτε οι περιφερειακοί σύμμαχοί του.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: