"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΣΥΡΙΖΟΣΟΥΡΓΕΛΑΡΑΔΙΚΟ: Τι μας έμαθε η συνέντευξη Τσακαλώτου

 

Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΙΔΕΡΗ

Αχός βαρύς ακούστηκε από τη συνέντευξη του Ευκλείδη στην Καθημερινή. Και όμως, η συνέντευξη έχει πιο προβληματικά στοιχεία, από το αν αποδόμησε τον Αλέξη λέγοντας ότι δεν ξέρει να διαλέξει συνεργάτες εν αντιθέσει με τον Μητσοτάκη. Άσχετη και από το αν ο Τσίπρας διακρίνεται από τακτικισμό (που κατ' εμάς σημαίνει κουτοπονηριά και έλλειψη ηθικών αρχών, αλλά ο Ευκλείδης το είπε για καλό).

Είναι άσχετη ακόμη και από τη σουρεαλιστική εικόνα που μας παρακινεί να φανταστούμε: Κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, τότε όλοι παρακολουθούσαμε με κομμένη την ανάσα, που η χώρα ήταν επί ξύλου κρεμάμενη, ο ίδιος να ζητάει «μισή ώρα διάλειμμα για να διαβάσει λίγες σελίδες από τον Τζόναθαν Κόου, τον Αλαν Μπένετ ή τον Εντουάρ Λουί»! (το έχουν αυτό οι διανοούμενοι, μια κάποια έλλειψη επαφής με την πεζή πλευρά των πραγμάτων).

Όσο για την «αστική αυτοπεποίθηση» που τον διακατέχει, καθότι φοίτησε σε ένα κολλέγιο στην Οξφόρδη που ιδρύθηκε το 1341, είναι αυτονόητη. Του την παρέχει η τρυφηλότητα της οικονομικής ευμάρειας, η έλλειψη κάθε πρακτικής αγωνίας για το αύριο. Στην ίδια μοίρα βρίσκεται και ο… επαναστάτης Βαρουφάκης. Απλώς ο Ευκλείδης έχει τη σπανιότητα της ειλικρίνειας.

Το πρόβλημα που αναδύεται είναι οξύτερο. Είναι η αποκάλυψη ότι η «Ριζοσπαστική Αριστερά» βαδίζει στα χαμένα. Δεν έχει άποψη για τη συγκρότηση του μέλλοντος, για τη διάρθρωση της παραγωγικής βάσης της Οικονομίας. Δεν της αρέσει ο καπιταλισμός αλλά δεν ξέρει με τι να τον αντικαταστήσει (και δεν είναι τυχαίο που ως τώρα το μόνο που διακηρύσσει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι δυο τρεις κρατικοποιήσεις).

Όταν π.χ. ρωτήθηκε αν θα ασκούσε κριτική στην Αριστερά, απάντησε καταγράφοντας την προγραμματική της φτώχεια: «Δεν έχει ακόμη μια συλλογική σύλληψη για το πώς οι αξίες της, της συμμετοχικότητας, της δημοκρατικότητας, της αλληλεγγύης, μπορούν να διευρυνθούν και σε τομείς της πραγματικής οικονομίας».

Και στο ερώτημα αν υπάρχει κάποιο πρότυπο/μοντέλο το οποίο να έχει εφαρμοστεί αυτό, απάντησε: «Αποσπασματικά, όπως στον συμμετοχικό προϋπολογισμό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πας, για παράδειγμα, στον Χ δήμο και καλείς τους πολίτες να αποφασίσουν αν θέλουν περισσότερο την καθαριότητα ή τις αθλητικές εγκαταστάσεις. Τους καλείς να επιλέξουν και ταυτόχρονα να αποδεχθούν και τις συνέπειες των επιλογών τους».

(Σημείωση: Φυσικά το ανωτέρω είναι μεν λαϊκή συμμετοχή αλλά κάθε άλλο παρά αποθέωση δημοκρατίας και μάλιστα αριστερή. Έχουμε άσχημα παραδείγματα από το παρελθόν, όταν η ΕΟΚ έδινε κονδύλια για εκπαίδευση, στέγαση και ενσωμάτωση των τσιγγάνων. Γίνονταν λαϊκές συνελεύσεις και ο δήμαρχος έθετε στους κατοίκους το διαζευκτικό: Να τα δώσουμε στους γύφτους ή να στρώσουμε με πλακάκια την πλατεία να ομορφύνει. Τη δημοκρατική λαϊκή απάντηση ο καθείς την υποψιάζεται...).

Και όταν εκλήθη να αναφέρει αν το έχει δει να λειτουργεί αυτό, απάντησε ότι το είδε σε πόλεις της Λατινικής Αμερικής, της Ισπανίας, της Ιταλίας. Άλλο παράδειγμα είναι κατά τον ίδιο πολλές πετυχημένες κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Άλλωστε… ένας φίλος του εξάγει λάδι σε μικρή κλίμακα, στηρίζοντας παραγωγούς και βοηθώντας δομές αλληλεγγύης.

Εντάξει υπάρχει η εναλλακτική άποψη της οικονομίας που συνοψίζεται στο σλόγκαν «Το μικρό είναι όμορφο», απέναντι στη δυναστευτική παρουσία του όγκου. Και σίγουρα οι προσπάθειες των ΚοινΣΕΠ (κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων), ή η μικρή εξαγωγή λαδιού, είναι μια διέξοδος για κάποιο κόσμο και παράλληλα ένα ενδιαφέρον κοινωνικό πείραμα.

Ωστόσο, είναι αστείο να θεωρηθεί ως συνολική κυβερνητική πρόταση για την οικονομία μιας χώρας η «οικονομία του λαχανόκηπου». Με τους ΚοινΣΕΠ θα παράγουν π.χ. τεχνολογία μηχανημάτων και υπολογιστών, θα λειτουργούν τη βαριά βιομηχανία, θα προάγουν τη φαρμακευτική έρευνα και τη φαρμακευτική παραγωγή, το διεθνές εμπόριο, την κατασκευή πλοίων στα ναυπηγεία, κλπ;

Ποιες θα είναι οι σχέσεις παραγωγής σε μια ριζοσπαστική οικονομία; 

Πώς θα διοικούνται οι επιχειρήσεις εκατοντάδων και χιλιάδων ατόμων; Ως κοινωνικοί συνεταιρισμοί;  

Σε αυτό η μόνη απάντηση είναι… 800 ευρώ κατώτατος μισθός. Μέτρο όχι αρνητικό ως πρόταση αλλά άκρως καπιταλιστικό, που δεν αγγίζει τις σχέσεις παραγωγής που υποτίθεται θέλει να αλλάξει η Αριστερά.

Η συνέντευξη του Ευκλείδη ήταν αποκαλυπτική όχι για το πως χαρακτήρισε τον Τσίπρα και την εσωκομματική θύελλα που ξεσήκωσε, αλλά...

 

 για την ένδεια ιδεών επί της Οικονομίας που αποκαλύπτει η «ριζοσπαστική» Αριστερά.  

Και όταν επ' αυτού δεν μπορεί να προβάλει ένα σχέδιο ο μαρξιστικά διαβασμένος Ευκλείδης, πόσο μάλλον οι υπόλοιποι!



Δεν υπάρχουν σχόλια: