"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΣΥΡΙΖΟΣΟΥΡΓΕΛΑΡΑΔΙΚΟ: H αστική αυτοπεποίθηση (και τα σούργελα της Αριστεράς)


ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του ΣΑΚΗ ΜΟΥΜΤΖΗ

Στη συνέντευξη που έδωσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη Μαρία Κατσουνάκη («Καθημερινή», 20/2/2022), πέραν των πολιτικών σχολίων του, ενδιαφέρον παρουσίασε η άποψή του για την «αστική αυτοπεποίθησή» του, την οποία απέδωσε –πολύ σωστά– στην παιδεία που έλαβε.  

Ως εκ τούτου, θα διαφωνήσω με τον επιθετικό προσδιορισμό «αστική», καθώς παραπέμπει σε ταξικές αναφορές. Το πρόβλημα της αυτοπεποίθησης, δηλαδή της εμπιστοσύνης που έχει ο πολίτης στις δυνάμεις του και στην επάρκειά του, είναι πρωτίστως –για να μην πω αποκλειστικά– ζήτημα παιδείας. Και η παιδεία στην Ελλάδα ανέκαθεν ήταν ο αγωγός της κοινωνικής κινητικότητας, κάτι που χαρακτήριζε την περίοδο από τη λήξη του Εμφυλίου σχεδόν έως τις μέρες μας. Χιλιάδες νέα παιδιά από εργατικά και αγροτικά στρώματα σπούδασαν –με στερήσεις όλης της υπόλοιπης οικογένειας– και έγιναν επιστήμονες, πολλοί δε από αυτούς διακρίθηκαν σε πανελλήνιο ή και σε παγκόσμιο ακόμη επίπεδο. Ή φτωχόπαιδα που μπήκαν στο επιχειρείν με μοναδικά εφόδια την πίστη στις δυνάμεις τους και τη θέλησή τους να επιβιώσουν και να διακριθούν, τα οποία στη συνέχεια ανταγωνίστηκαν επιτυχώς τους τρυφηλούς απογόνους «παλιών τζακιών».

Στον βαθμό, λοιπόν, που η εκπαίδευση αποτελεί έναν αγωγό κοινωνικής ανέλιξης, συντελεί και στην κοινωνική συνοχή. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το έγκλημα που διαπράττεται σήμερα στον χώρο της δημόσιας παιδείας, μέσης και ανώτατης. Η απαξίωσή της είναι γνωστό ότι πλήττει αποκλειστικά τα παιδιά που οι γονείς τους αδυνατούν να πληρώσουν τα δίδακτρα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. 

Μια υποβαθμισμένη δημόσια παιδεία τσιμεντώνει τις ταξικές διαφορές, που στις προηγούμενες δεκαετίες άμβλυνε. Ετσι είναι υποκριτικό σήμερα να επικαλούνται τα κόμματα της Αριστεράς τις ταξικές αντιθέσεις και τις υπαρκτές κοινωνικές αδικίες, όταν με τις πολιτικές τους στη δημόσια εκπαίδευση συντελούν όχι στην άμβλυνση, αλλά στην αναπαραγωγή τους.

Ο όρος «αστική αυτοπεποίθηση» που χρησιμοποίησε ο Ευκλ. Τσακαλώτος είναι αδόκιμος.

Η αυτοπεποίθηση δεν έχει ταξικό πρόσημο, γιατί και η παιδεία εξακολουθεί να έχει διαταξική στρωμάτωση.  

Θα μπορούσε όμως ο κ. Τσακαλώτος...

 

 να συμβάλει, στο μέτρο των δυνάμεών του, προκειμένου η παιδεία στην Ελλάδα να προσεγγίσει, έστω κατά τι, τις σχολές από τις οποίες αυτός αποφοίτησε στο Ηνωμένο Βασίλειο.



Δεν υπάρχουν σχόλια: