Αυτά που έχεις ζήσει δεν μπορεί κανείς να σου τα πάρει
Φ. Νίτσε
Είναι πλέον πολλοί αυτοί που δεν έχουν τα μέσα για να ζήσουν.
Τους βλέπεις παντού. Στα συσσίτια, στα κοινωνικά παντοπωλεία, στις
εκκλησίες και στους κάδους απορριμμάτων. Είναι όμως ακόμα περισσότεροι
αυτοί που έχουν τα μέσα για να ζήσουν, αλλά δεν βρίσκουν λόγο για να
ζουν. Τέτοια αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού έχει επισυμβεί.
Τα τελευταία 2-3 χρόνια είναι πάρα πολλές οι πράξεις απελπισίας,
οι αυτοκτονίες πολιτών. Αλλά θα ήσαν ακόμα περισσότερες αν γινόταν πιο
εμπεριστατωμένη καταγραφή. Μα δεν είναι μόνο οι αυτοκτονίες, αλλά και οι
θάνατοι λόγω της κρίσης. Μιας κρίσης που δεν έχει τέλος. Δεν φαίνεται
να έχει τέλος. Παρά τις διαβεβαιώσεις των πολιτικών, ότι σύντομα θα
έλθει η ανάκαμψη, η ανάπτυξη.
Διαβεβαιώσεις που κάνουν ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα στον
τομέα της ψυχολογίας, όταν έρχεται η διάψευση και η ματαίωση. Από αυτό
το σπιράλ του αργού θανάτου, της αποξένωσης, της απώλειας της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας, της απώλειας της ελευθερίας, κινδυνεύουμε πλέον όλοι ως
υπάρξεις. Κινδυνεύουμε να απολέσουμε το «γιατί» της ζωής. Το νόημά της.
Και τότε... δεν θα υπάρχει λύση.
Σκέφτηκα πολύ πριν γράψω αυτό το σχόλιο. Με ώθησε κυρίως η
προτροπή και η ανησυχία φίλων γι' αυτή την έλλειψη ελπίδας, το βύθισμα
στην απελπισία χιλιάδων συμπολιτών μας. Δεν το κάνω ποτέ, να γράψω ως ειδικός. Γιατί απλούστατα πιστεύω ότι τη λύση δεν θα τη
φέρουν οι ειδικοί. Μια ανθρώπινη ύπαρξη δεν είναι το σύνολο των
βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων που πιστεύει η
ψυχιατρική. Είναι όλα αυτά, μα και κάτι παραπάνω.
Γιατί το ανθρώπινο ον είναι αυτό που δύναται να υπερβεί τα
εμπόδια, τα όρια, να κάνει την αυθυπέρβαση και να μετατρέψει την
απελπισία σε δύναμη, σε ελπίδα, σε σκοπό, σε ένα βίο έμπλεο νοήματος. Η
ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Αυτή η «μαζική
κοινωνική νεύρωση» είναι δυνατόν να υποχωρήσει.
Αναμφίβολα η ελευθερία
του ανθρώπινου όντος είναι πεπερασμένη, περιορισμένη.
Διότι ο άνθρωπος δεν είναι ελεύθερος από τις συνθήκες, αλλά
ελεύθερος όμως να κρατήσει τη μία ή την άλλη στάση απέναντι στις
συνθήκες. Τα όρια του ανθρώπινου όντος είναι απρόσμενα μεγάλα και μπορεί
να αντιμετωπίσει συνθήκες που δεν μπορεί να συλλάβει ο νους.
Αν το να είσαι άνεργος σημάνει ότι είσαι άχρηστος και άχρηστος σημάνει μια ζωή χωρίς νόημα, δεν υπάρχει διέξοδος.
Αν όμως προσανατολίσεις τη δράση σου προς το Νόημα, προς μια
κατεύθυνση με σημασία, προς μια διεργασία αντιμετώπισης του υπαρξιακού
κενού, τότε όλα αλλάζουν. Η «κοινωνική αιχμαλωσία», στην οποία έχουμε περιέλθει, μπορεί να τελειώσει, να ανατραπεί.
Οσο για τους πολιτικούς, δεν πρόκειται να μας φέρουν τη λύση και
τη λύτρωση αν εξακολουθήσουν να δίδουν διαφορετικές απαντήσεις στα ίδια
ερωτήματα. Η λύση θα προκύψει αν τεθούν διαφορετικά ερωτήματα.
Τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να ζήσει και να ευτυχήσει; Υλικά
αγαθά και χρήματα ή μια άλλη νοηματοδότηση της ζωής; Ανάπτυξη και
υπερκατανάλωση, ή πληρότητα, ελευθερία και ευθύνη; Επανάκτηση των
προνομίων της εποχής της «ευμάρειας», ή ένα άλλο Κοσμοείδωλο;
Το μυστικό
βρίσκεται στα μέσα ή στο λόγο της ζωής; Ερωτήματα που οι πολιτικοί μας
ούτε καν τα υποψιάζονται...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου