"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΑΡΝΗΣΙΔΙΚΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: Στρίβειν δια της παραγραφής

 


Του Λέανδρου Ρακιντζή
Αρεοπαγίτη ε.τ.


Η κινηματογραφική ατάκα "στρίβειν δια του αρραβώνος",
που σημαίνει απαλλαγή από μια υποχρέωση που επιτυγχάνεται με τη σύναψη αρραβώνα, κατά προσαρμογή στρίβειν δια της παραγραφής ταιριάζει απόλυτα στην απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων για απαλλαγή λόγω παραγραφής των κατηγορουμένων στην υπόθεση των μαύρων ταμείων της Siemens για δωροδοκίες και ξέπλυμα βρόμικού χρήματος με πράξεις που έλαβαν χώρα από το 1997 μέχρι 26-9-2002 και αφορούσαν τη σύμβαση 8002 της Siemens με τον ΟΤΕ για την προμήθεια τηλεπικοινωνιακού υλικού και έχουν γίνει αντικείμενο δίκης στη Γερμανία κατά την οποία η Siemens ομολόγησε την ενοχή της και καταδικάσθηκε σε βαρύτατο πρόστιμο.

Η απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, που δίκασε κατόπιν εφέσεων σε δεύτερο βαθμό την υπόθεση μετά την καταδίκη των κατηγορουμένων από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων σε πολυετείς φυλακίσεις, λήφθηκε όχι ομόφωνα αλλά με μειοψηφίες και έχει δύο σκέλη: αφενός έκρινε ότι κάποιες πράξεις κάποιων κατηγορουμένων έχουν υποπέσει στην εικοσαετή παραγραφή και εφόσον έχει εξαλειφθεί το αξιόποινο των πράξεων έπαυσε την ποινική δίωξη και αφετέρου λόγω αμφιβολιών κήρυξε κάποιους αθώους για κάποιες άλλες πράξεις. 

Το δεύτερο σκέλος δεν επιτρέπεται να το σχολιάσω, γιατί πρόκειται για δικανική κρίση κατ’ ουσία, που παράγει δεδικασμένο, που μόνο με ένδικο μέσο μπορεί να ανατραπεί. Ελπίζω όμως η απόφαση να περιέλαβε διάταξη, ότι δεν οφείλεται αποζημίωση στους κατηγορουμένους για τον χρόνο που έμειναν στις φυλακές.

Η απόφαση σε πρώτο βαθμό του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων εκδόθηκε το 2016, όταν οι σε βαθμό κακουργήματος πράξεις δεν είχαν παραγραφεί, οπότε έπρεπε να επισπευσθεί η διαδικασία και η υπόθεση να εκδικασθεί σε δεύτερο βαθμό εντός του 2017, πριν παραγραφούν οι αποδιδόμενες στους κατηγορουμένους πράξεις. Ο Εισαγγελεύς του Α.Π. διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης από Αντ/λέα ΑΠ για να διερευνηθούν οι λόγοι της βραδείας εισαγωγής της υπόθεσης σε δίκη. Φοβάμαι, ότι και αυτή τη φορά δεν θα πληροφορηθούμε το πόρισμα της προκαταρκτικής εξέτασης, γιατί όταν πρόκειται για πειθαρχικές ευθύνες δικαστών ισχύει το απόρρητο, εκτός του ότι μπορεί κάποιοι δικαστές, που έχουν χειριστεί την υπόθεση να έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί.

Σαφώς υπήρξαν καθυστερήσεις δικαστικών ενεργειών κυρίως κατά την προδικασία, γιατί ζητήθηκε δικαστική συνδρομή ξένων αρχών και κατά την κυρία διαδικασία με τη βραδεία σε δεύτερο βαθμό εκδίκαση της. Η ενδεχομένη αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών από δικαστές δεν ανατρέπει τη δυσμενή εικόνα που σχηματίστηκε στην κοινή γνώμη από την ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης να χειριστεί σοβαρές υποθέσεις με επωνύμους κατηγορουμένους και φοβάμαι, ότι η εμπιστοσύνη του κοινού σε αυτή θα έχει μειωθεί και άλλο από το 15% της δημοσκόπησης της 6-9-2021 της C.R.

Σαφώς για την απαράδεκτη αυτή κατάληξη της υπόθεσης συντελέσαν πολλοί παράγοντες αντικειμενικοί και υποκειμενικοί, τους οποίους ελπίζω να τους εντοπίσει η παραπάνω προκαταρκτική εξέταση. Γεγονός όμως είναι ότι η ενοχή των κατηγορουμένων προέκυπτε από έγγραφα, τα πρακτικά της δίκης και την καταδίκη της Siemens στη Γερμανία, αντίγραφα των οποίων διαβιβάστηκαν στις Ελληνικές Αρχές και βάσει αυτών καταδικάστηκαν πρωτόδικα. Επομένως ο μόνος τρόπος να αποφύγουν την καταδίκη οι κατηγορούμενοι ήταν με την πάροδο του χρόνου να επιτευχθεί η παραγραφή του αξιοποίνου των πράξεων τους.  

Δεν γνωρίζω όμως αν η συγκεκριμένη παραγραφή ήταν μεθοδευμένη ή τυχαία εξαιτίας των εγγενών συνθηκών που μαστίζουν τη δικαιοσύνη. Γεγονός όμως είναι ότι αποδόθηκε δικαιοσύνη με ευτυχές αποτέλεσμα για τους κατηγορούμενους, αλλά με τεράστιο κόστος για τη δικαιοσύνη, που απασχολήθηκε για πάνω από είκοσι χρόνια με ανακρίσεις, ταλαιπωρία μαρτύρων, συνεδριάσεις δικαστηρίων, σπατάλη δικαστικού χρόνου και εξόδων, που θα μπορούσαν να εκδικαστούν άλλες υποθέσεις, που λιμνάζουν και τώρα ψάχνουμε "τις πταίει". Είναι όμως γνωστό στους παροικούντας την Ιερουσαλήμ, ότι οι αλλεπάλληλες αναβολές με την επίκληση κωλύματος δικηγόρου αποσκοπούν και στην παραγραφή υποθέσεων.

Η παραγραφή είναι θεσμός του ουσιαστικού δικαίου, που ισχύει σε χώρες με λατινογενές δίκαιο, σύμφωνα με το οποίον μετά την πάροδο ορισμένου χρόνου από την πράξη ο δράστης του εγκλήματος δεν τιμωρείται, γιατί η πράξη δεν είναι αξιόποινη. Αποτελεί ευθύνη της Πολιτείας η ταχεία απονομή της δικαιοσύνης η δε βραδεία απονομή οφείλεται κυρίως στις αλλεπάλληλες αναβολές δίκης, που χορηγούν αφειδώς τα δικαστήρια βάσει νομοθεσίας, που το επιτρέπει με αποτέλεσμα την παραγραφή αξιοποίνων πράξεων.  

Η Πολιτεία θα μπορούσε με κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις και σωστές επιλογές προσώπων να περιστείλει το φαινόμενο αυτό, όλες όμως οι προσπάθειες προσέκρουσαν σε...

 

 οργανωμένα συντεχνιακά συμφέροντα, όπως συνέβη πρόσφατα που με παρέμβαση του Προέδρου του ΔΣΑ και της Προέδρου της ΕΔΕ ανακλήθηκε η θεσπισθείσα τροπολογία του άρθρου 349ΚΠΔ με την οποία περιορίζετε η αναβολή δίκης για κώλυμα δικηγόρου.



Δεν υπάρχουν σχόλια: