"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΣΥΡΙΖΟΦΑΣΙΣΤΑΡΑΔΙΚΟ: Από πότε δεν αρκεί η εναλλαγή στην εξουσία;

 

 

Του ΑΝΔΡΕΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ

Τον Οκτώβριο του 1981, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο εγγυητής της μετάβασης από τα χρόνια της χούντας στο ομαλό δημοκρατικό βίο, ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Μετά το θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου του 1981, με 48,07% και 172 έδρες, κάποιοι στο Πεντάγωνο και στη «βαθιά Δεξιά» εξέφραζαν, όπως έχει αναφερθεί από διάφορες πηγές, τις ανησυχίες τους για την νίκη των σοσιαλιστών και την ορκωμοσία του Ανδρέα Παπανδρέου στη θέση του Πρωθυπουργού. Απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις, που δεν τολμούσαν ασφαλώς να κάνουν την παραμικρή κίνηση απέναντι στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο Κωνσταντίνος Καραμαλής λειτούργησε ως εγγυητής της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος και της παράδοσης της εξουσίας από την Νέα Δημοκρατία στο ΠΑΣΟΚ.  

Κατά τη Μεταπολίτευση, 48 χρόνια τώρα, η ομαλή εναλλαγή στην εξουσία χωρίς πολιτειακό ζήτημα και χωρίς πολιτειακή κρίση σφράγισε, όπως σημείωσε και ο Βαγγέλης Βενιζέλος, μια περίοδο «με ελεύθερη και ομαλή λειτουργία της λαϊκής κυριαρχίας».

 Με αυτά τα δεδομένα και με αφορμή το άρθρο του Αλέξη Τσίπρα που δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα των Συντακτών»  και προβλήθηκε στην έντυπη πρώτη σελίδα της υπό τον τίτλο, «Δεν αρκεί η απλή εναλλαγή στην εξουσία» (εδώ), ανακύπτουν ορισμένες απορίες που θα ήταν χρήσιμο να απαντηθούν.  

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιτίθεται στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την υπόθεση των παρακολουθήσεων και του ζητάει να παραιτηθεί. Παράλληλα σημειώνει ότι «εδώ που φτάσαμε δεν αρκεί να επιδιώκουμε μια απλή εναλλαγή στην εξουσία. Αυτό που απαιτείται είναι ένα σχέδιο ανάταξης και ανασύνταξης της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας. Ενα σχέδιο θεσμικής επανεκκίνησης, που θα αφορά όχι μόνο την ΕΥΠ, αλλά και τη Δικαιοσύνη, τη λειτουργία των ΜΜΕ, τις ανεξάρτητες αρχές και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς». 

Οι διατυπώσεις περί εναλλαγής στην εξουσία και 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας είναι ασαφείς, και ως εκ τούτου προβληματικές, και καλό θα ήταν να διευκρινιστούν ορισμένα πράγματα. 

Ας δούμε τι λέει ο κ. Τσίπρας: 

Ζητάει την παραίτηση του Πρωθυπουργού. Αυτό δεν είναι καθόλου προβληματικό, είναι τετριμμένο θα έλεγε κανείς καθώς ακούγεται σχεδόν από κάθε αρχηγό αντιπολίτευσης τα τελευταία 48 χρόνια. Λέει επίσης ότι «δεν αρκεί να επιδιώκουμε μια απλή εναλλαγή στην εξουσία», δηλαδή ότι δεν αρκεί αν πχ. κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές και κατακτήσει την αυτοδυναμία να παραδώσει -όπως προβλέπει το Σύνταγμα και συμβαίνει εδώ και μισό σχεδόν αιώνα- η ΝΔ την εξουσία στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Τσίπρας, φαίνεται ότι βάζει τον πήχη πιο ψηλά, από την εναλλαγή στην εξουσία. Διότι όταν λέει ότι αυτή δεν αρκεί, προφανώς το ζητούμενο για τον ίδιο είναι άλλης τάξεως.  

Εξηγώντας, λοιπόν, τι εννοεί με τη φράση «δεν αρκεί η απλή εναλλαγή στην εξουσία», προσθέτει ότι «απαιτείται ένα σχέδιο ανάταξης και ανασύνταξης της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας». Τα κόμματα όντως χρησιμοποιούν πολύ συχνά τη φράση «σχέδιο ανάταξης και ανασύνταξης της χώρας», ωστόσο ο κ. Τσίπρας ομιλεί για ανάταξη «της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας», δηλαδή του πολιτεύματος.  

Δεν διευκρινίζει στο άρθρο του αν εννοεί ότι επιδιώκει συνταγματική αναθεώρηση από την επόμενη αναθεωρητική Βουλή (με αιτήματα πχ. όπως έχουμε ακούσει πολλές φορές τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας) ή αν εννοεί ότι η «ανάταξη» αυτή θα γίνει «από μέσα», δηλαδή από την κυβέρνησή του και τον ίδιο αν κερδίσει τις εκλογές. 

Η απουσία αυτής της διευκρίνισης σε συνδυασμό με εκείνη την προηγούμενη διατύπωση του κ. Τσίπρα ότι «τη δεύτερη φορά» θα πρέπει «να ελέγξουμε τους αρμούς της εξουσίας» γεννά ερωτήματα και ανησυχίες

Η αισιοδοξία που γεννήθηκε στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με αφορμή την κρίση των παρακολουθήσεων που πλήττει την κυβέρνηση είναι λογικό να οδηγεί σε εξαγγελίες. Αρκεί αυτές να κινούνται στο πλαίσιο του κεκτημένου της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας και της διάκρισης των εξουσιών.  

Διότι εφόσον ο κ. Τσίπρας δεν ομιλεί για συνταγματική αναθεώρηση —άλλωστε έκανε μία— αλλά για «σοβαρές και θαρραλέες μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια, λογοδοσία, δικαιοσύνη και αξιοκρατία», εννοεί προφανώς ότι...

 

 η… ανάταξη της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας θα γίνει από τον ίδιο και το κόμμα του.  

Και από μόνη της η χρήση της λέξης δημοκρατία δεν λέει και πολλά. Οπως όλοι γνωρίζουν, η λέξη δημοκρατία ιστορικά έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον και από μη δημοκρατικά καθεστώτα. Ακόμη και ως «γαρνιτούρα» για τον ολοκληρωτισμό. Για παράδειγμα, η σημερινή Κίνα λέγεται επίσημα «Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας». «Δημοκρατία» γράφει το όνομα, αλλά η Κίνα δεν έχει ασφαλώς καμία σχέση με το δημοκρατικό πολίτευμα.

 Μια διευκρίνιση θα μπορούσε να λύσει τις παρεξηγήσεις ώστε να γνωρίζουν και οι πολίτες τι εννοεί ο κ. Τσίπρας.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: