"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Ανοικτά παράθυρα φιλαναγνωσίας

 

Toυ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΛΑΚΑΣΑ

Ρίξτε µια ματιά γύρω σας, στις διπλανές ξαπλώστρες. Πόσοι νέοι 20-30 χρόνων κρατούν ένα λογοτεχνικό βιβλίο και, απορροφημένοι από τις σελίδες του, αγνοούν το σκρολάρισμα στο Ινσταγκραμ, όπως κάνει στα κινητά της η υπόλοιπη παρέα; 

Στοιχηματίζω πως μετριούνται –το πολύ– στα δάχτυλα ενός χεριού.  

Είναι όμως αυτό δείγμα εξαγωγής σοβαρών συμπερασμάτων;

Η υπόθεση ότι η νέα γενιά υπολείπεται σε φιλαναγνωσία συγκρινόμενη με τις προηγούμενες είναι το ίδιο στρεβλή όσο τα συμπεράσματα που εξάγονται από τα ετήσια γκάλοπ στην Ερμού τύπου «τι γνωρίζετε για το 1821;».

Και το σύνηθες συμπέρασμα είναι πως το σχολείο φταίει. Σαφώς το εκπαιδευτικό σύστημα έχει την ευθύνη για το μέσο μορφωτικό επίπεδο των πολιτών, ωστόσο το «κλειδί» για τη βελτίωσή του δεν είναι η επιστροφή στο παρελθόν. Οσοι μεγαλύτερης γενιάς ψέγουν το σημερινό σχολείο για ελλείμματα που εκείνοι διαπιστώνουν στους μαθητές, φοιτητές, ευρύτερα, είναι σαν να θεωρούν ότι το σχολείο στα χρόνια τους ήταν καλύτερο από σήμερα ή ακολουθούσε περισσότερο την εποχή του!

Αλλωστε, για το γεγονός ότι το ελληνικό σχολείο εμφανίζεται αμήχανο για τον τρόπο που διδάσκονται τα μαθήματα των ανθρωπιστικών επιστημών (όπως Ιστορία, Γλώσσα, Λογοτεχνία) ευθύνονται πολλοί εξ όσων κουνούν και το δάχτυλο, και όχι οι νέοι που υφίστανται την γκρίνια.

Στα νέα προγράμματα σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευση, βάσει των οποίων θα συγγραφούν τα βιβλία από τον προσεχή Οκτώβριο, προτείνονται συνολικά 63 λογοτεχνικά κείμενα: μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, ποιήματα, θεατρικά κείμενα. Ο κατάλογος των συγγραφέων και ποιητών περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τους Αντρέα Καμιλέρι, Πηνελόπη Δέλτα, Αμος Οζ, Οσκαρ Ουάιλντ, Aντώνη Σαμαράκη, Εριχ Σόερμαν, Ερνεστ Χέμινγουεϊ, Ιάκωβο Καμπανέλλη, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Μανόλη Αναγνωστάκη, Οδυσσέα Ελύτη, Κωνσταντίνο Καβάφη, Πάμπλο Νερούδα, Τίτο Πατρίκιο, Γιάννη Ρίτσο, Γιώργο Σεφέρη, Μάτση Χατζηλαζάρου, Νίκο Θέμελη, Τενεσί Ουίλιαμς, Φραντς Κάφκα, Αντον Τσέχοφ, Νικολάι Γκόγκολ.

Η δική μου γενιά, πριν από 35 χρόνια, ελάχιστα είχε ακούσει στο σχολείο τα ονόματα αυτά, όμως αρκετοί τα συναντήσαμε από τα φοιτητικά κιόλας χρόνια.  

Οι νέοι διαβάζουν όχι αυτά που θέλουν οι μεγαλύτεροι και ούτε με τον τρόπο που το κάνουν οι γονείς και οι παππούδες τους.  

Επιλέγουν τα κείμενα στα οποία...

 

 τους οδηγούν η ζωή και τα προσωπικά βιώματα και ερεθίσματα. 

Αυτά είναι που το εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να διευρύνει.



Δεν υπάρχουν σχόλια: