gcostoulas@gmail.com
Μετά το προηγούμενο κείμενό μου (21/11/13), με τίτλο "CΕΟ στην επιχείρηση του μπαμπά", παραμένω και σήμερα στην ευρύτερη επικράτεια του Μάνατζμεντ για να σκιαγραφήσω μια κατηγορία επικεφαλής οργανισμών και εταιρειών, κυρίως προέδρων ΔΣ, που δυστυχώς συναντά κανείς συχνά και που μας θυμίζουν τον Δημήτρη Νικολαΐδη, ναύαρχο -πρόεδρο της ελληνικής ταινίας "Δεσποινίς διευθυντής". Περίπου.
Το κείμενο βασίζεται κυρίως σε προσωπικές εμπειρίες μου ως μάχιμου εκτελεστικού μέλους ΔΣ εταιρειών του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού τομέα.
Ο λόγος, λοιπόν, για "ηγέτες", προϊόντα- θύματα κυρίως της υπεροψίας που γεννά η άσκηση της εξουσίας και η κατοχή δύναμης.
Κάνοντας χρήση μιας κεκτημένης "φόρας", σκοπός τους, από ένα σημείο και μετά, είναι η διατήρησή τους, πάση θυσία στην εξουσία, με σύγχρονη όμως αποφυγή της ανταγωνιστικής αναμέτρησης με τις δυσκολίες, που θα αποκάλυπτε τις αδυναμίες τους. Τα κίνητρα για μεγάλες επιδόσεις έχουν προοδευτικά αδρανοποιηθεί. Δεν δουλεύουν, δεν ισχύουν πια γι΄ αυτούς.
Θα έλεγε κανείς ότι επάνω τους επιβεβαιώνεται πλήρως ο νόμος που θέλει: "τους μεγάλους οργανισμούς να αλλάζουν ταχύτερα, από όσο αλλάζουν οι άνθρωποί τους".
Bοηθούσης και της ηλεκτρονικής λογιστικής, απομονωμένοι στο στεγανό απόμακρο κουτάκι του εταιρικού οργανογράμματος, στην μοναξιά της κορυφής όπως αποκαλείται, χάνουν προοδευτικά την επαφή με την πραγματικότητα, απωθώντας εκείνο ακριβώς που τους βοήθησε να φτάσουν ψηλά: τη δυνατότητα, δηλαδή, να συγχρωτίζονται, να συζητάνε, να μαθαίνουν και κυρίως να ελέγχουν και να εμπλουτίζουν τις ιδέες τους, εκθέτοντάς τες στην πολύπτυχη κριτική ή ενθαρρυντική στάση της αντιπροσωπευτικής μαχόμενης σοφίας των μεσαίων στελεχών τους.
Σε πρακτικότερο επίπεδο:
Αρχίζουν να δείχνουν την προτίμησή τους σε συνεργάτες, με τους οποίους ευχαριστούνται να είναι μαζί και να αποφεύγουν άλλους με τους οποίους δεν νιώθουν και τόσο καλά.
Εξοργίζονται όταν κάτι δεν πάει καλά. Δυσφορούν όταν ακούνε άσχημα νέα, υιοθετώντας την τακτική "πυροβολήστε τον μαντατοφόρο", λες και τα κακά νέα θα γίνουν καλύτερα με το πέρασμα του χρόνου. Σε ανταπόκριση, οι υφιστάμενοί τους αποφεύγουν την ανακοίνωση άσχημων νέων, όταν έχουν να διαλέξουν μεταξύ ενός προσωπικού τους οφέλους και μιας εταιρικής βλάβης. Αποτέλεσμα; Σπανίως φτάνουν στ΄ αυτιά τους επωφελείς για την εταιρεία πληροφορίες.
Αρχίζουν να παραμελούν όλο και περισσότερο το καθεαυτό διευθυντικό τους έργο, αναζητώντας, με δεσποτική εγωπάθεια, εξωεπιχειρηματικές ευκαιρίες προβολής, επιδεικτικές κοινωνικές εμφανίσεις, φιγουράτες καλλιτεχνικές χορηγίες, δημοσιογραφικές πρόσκαιρες φιλίες, με σπατάλη εταιρικών πόρων αμφιβόλου εταιρικού οφέλους. Παραμυθιάζονται τόσο πολύ από την ούτω φιλοτεχνημένη εικόνα τους, που πιστεύουν πως ό,τι γράφεται γι΄ αυτούς είναι αλήθεια. Φτάνουν στο σημείο να κολακεύονται ακόμη και από τα δελτία τύπου που οι ίδιοι συνέταξαν.
Φυσικά, μια τόσο επιθετική καλλιέργεια ναρκισσισμού και επιμέλειας εαυτού δεν μπορεί, τελικά, να αποφύγει τη γελοιότητα.
Πριν από λίγα χρόνια γινόταν λόγος για την περίπτωση έλληνα τραπεζίτη, ο οποίος όταν γυμναζόνταν στο γυμναστήριο της τράπεζας, έδινε εντολή να εκκενώνεται το γυμναστήριο. Στην ίδια κατηγορία και ο επαγγελματικά συνοδοιπόρος μου επικεφαλής ξένης τράπεζας, ο οποίος ανάμεσα στα... προνόμια που ο ίδιος είχε απονείμει στον εαυτό του ήταν κι αυτό της χρήσης ατομικής τουαλέτας.
Λίγα ακόμα για τη συμπλήρωση του πορτρέτου των... σεβαστών αυτών προσώπων, αλλά και του είδους της καθημερινότητας των εταιρειών που διοικούν:
-Αποφεύγουν ή αναβάλλουν τη λήψη αποφάσεων, με συνεχή πισωγυρίσματα και αιφνίδιες αλλαγές.
-Εκδηλώνουν άρνηση στην αποδοχή του λάθους, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση γύρω τους διάφορων, αυτολογοκρινόμενων γιέσμεν που φοβούνται να πουν την αλήθεια.
-Θεωρούν την εξουσία περισσότερο ως στοιχείο διαφοροποίησης και ικανοποίησης ατομικών εγωιστικών αναγκών, παρά ως εργαλείο άσκησης αποτελεσματικής διοίκησης και ηγεσίας.
-Θέτουν ερωτήματα για την απάντηση των οποίων λίγο ενδιαφέρονται.
-Όσο αδιάφοροι είναι απέναντι στις ανάγκες των άλλων, τόσο ευαίσθητοι είναι σε ότι αφορά το σεβασμό του δικού τους προσώπου, αντιδρώντας επιθετικά στο ελάχιστο δείγμα περιφρόνησης των προνομίων τους ή του σεβασμού προς το πρόσωπό τους.
-Αναδεικνύουν το πρωτόκολλο σε σημαντικό παράγοντα της καθημερινής ζωής της εταιρείας.
-Οι υφιστάμενοι παύουν να φέρνουν προβλήματα για λύση. Όλοι γίνονται ειδικοί στην τέχνη του "μπουρδουκλώματος", του "κουκουλώματος", δάσκαλοι στο πώς θ΄ αποφευχθούν οι σκοτούρες.
-Τα "Μη θίγετε τα κακώς κείμενα", "μην πάτε γυρεύοντας, αν θέλετε να μην έχετε εκπλήξεις", "αν δεν σπάσει κάτι δεν το επισκευάζουμε", είναι οι επικρατούντες χρυσοί κανόνες, που όλοι τηρούν και σέβονται.
-Υπερθεματίζοντας, οι περί το γραφείο τους παρατρεχάμενοι, αρχίζουν να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους, "σεβόμενοι", την καθημερινή διάθεση του αφεντικού. Φτάνουν στο σημείο, αναλόγως, να επισπεύδουν ή να αναβάλλουν κάποιες συναντήσεις του, ακόμα πολλές φορές και να διαμορφώνουν και ολόκληρο το πρόγραμμα της ημέρας, σύμφωνα με τις επιθυμίες του μάλλον, παρά με τις ανάγκες της εταιρείας.
-Εκδηλώνουν άρνηση στην αποδοχή του λάθους, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση γύρω τους διάφορων, αυτολογοκρινόμενων γιέσμεν που φοβούνται να πουν την αλήθεια.
-Θεωρούν την εξουσία περισσότερο ως στοιχείο διαφοροποίησης και ικανοποίησης ατομικών εγωιστικών αναγκών, παρά ως εργαλείο άσκησης αποτελεσματικής διοίκησης και ηγεσίας.
-Θέτουν ερωτήματα για την απάντηση των οποίων λίγο ενδιαφέρονται.
-Όσο αδιάφοροι είναι απέναντι στις ανάγκες των άλλων, τόσο ευαίσθητοι είναι σε ότι αφορά το σεβασμό του δικού τους προσώπου, αντιδρώντας επιθετικά στο ελάχιστο δείγμα περιφρόνησης των προνομίων τους ή του σεβασμού προς το πρόσωπό τους.
-Αναδεικνύουν το πρωτόκολλο σε σημαντικό παράγοντα της καθημερινής ζωής της εταιρείας.
-Οι υφιστάμενοι παύουν να φέρνουν προβλήματα για λύση. Όλοι γίνονται ειδικοί στην τέχνη του "μπουρδουκλώματος", του "κουκουλώματος", δάσκαλοι στο πώς θ΄ αποφευχθούν οι σκοτούρες.
-Τα "Μη θίγετε τα κακώς κείμενα", "μην πάτε γυρεύοντας, αν θέλετε να μην έχετε εκπλήξεις", "αν δεν σπάσει κάτι δεν το επισκευάζουμε", είναι οι επικρατούντες χρυσοί κανόνες, που όλοι τηρούν και σέβονται.
-Υπερθεματίζοντας, οι περί το γραφείο τους παρατρεχάμενοι, αρχίζουν να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους, "σεβόμενοι", την καθημερινή διάθεση του αφεντικού. Φτάνουν στο σημείο, αναλόγως, να επισπεύδουν ή να αναβάλλουν κάποιες συναντήσεις του, ακόμα πολλές φορές και να διαμορφώνουν και ολόκληρο το πρόγραμμα της ημέρας, σύμφωνα με τις επιθυμίες του μάλλον, παρά με τις ανάγκες της εταιρείας.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, δεν μπορεί παρά η σκέψη αυτών των ανθρώπων να ατροφεί, να εμφανίζει αναπηρίες και να υπολειτουργεί.
Αποτέλεσμα;
Το είδος των θεμάτων που τους απασχολούν και ο τρόπος που τα αντιμετωπίζουν, να τους αποστερούν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν και να ασκούν το μυαλό τους πλήρως.
Όλα αυτά, δυστυχώς, είναι τα συμπτώματα μιας κατάστασης, που έμπειροι τεχνοκράτες και θεωρητικοί του Μάνατζμεντ έχουν κατά καιρούς εντοπίσει και καταγράψει. Ένας χαρακτηρισμός που τους φωτογραφίζει επακριβώς: "corporate cancer". Και μια φράση που τους ερμηνεύει: "μπερδεύουν το παράθυρο με τον καθρέπτη...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου