Το καραβόσκαρο
Ελληνικό σκαρί με επιρροές από την Ιταλία, αλλά και τα αμερικανικά schooners. Εμφανίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν άρχισε να εφαρμόζεται η μέθοδος της σάλας στη ναυπήγηση και κυριάρχησε στο Αιγαίο τον 19ο αιώνα, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Το καραβόσκαρο είναι ένα από τα στενότερα και πολυπλοκότερα στην κατασκευή ελληνικά σκαριά. Το μήκος του έφτανε πολλές φορές τα 40 έως 50 μέτρα και η χωρητικότητά του τούς 400 έως 500 τόνους. Τον 19ο αιώνα τα περισσότερα από τα μεγάλα πλοία στο Αιγαίο ήταν καραβόσκαρα, τα οποία ναυπηγήθηκαν κυρίως στη Σύρο, το Γαλαξίδι και αργότερα στο Πέραμα. Ξεκίνησε ως αλιευτικό, αλλά γρήγορα επεκτάθηκε η χρήση του ως φορτηγού, πολεμικού και αργότερα σαν ακτοπλοϊκού ή πλοίου αναψυχής.
Ο βαρκαλάς
Εμφανίζεται την ίδια περίοδο με το καραβόσκαρο, με το οποίο αποτελούσαν τα δύο μεγαλύτερα σκαριά της Ελλάδας του 19ου αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Τα χαρακτηριστικά αυτού του σκαριού είναι η μορφή της πρύμνης, η οποία σταματά απότομα σαν να κόβεται εγκάρσια ως προς τον άξονα του σκάφους. Αυτό το κομμάτι της πρύμνης ονομάζεται «ντάκος» ή «καθρέπτης» και κατασκευάζεται άλλοτε εντελώς κάθετα και άλλοτε με μικρή κλίση προς τα πίσω. Το πλωριό ποδόσταμα είναι συνήθως ίσιο με κλίση λοξά προς την πλώρη. Οι βαρκαλάδες κατασκευάζονταν στους ταρσανάδες των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, όπως η Σάμος, η Λέσβος, η Σύμη και η Κάλυμνος.
Το λίμπερτι
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ιστορίας Ναυτιλίας και Λιμενικού Σώματος, έτσι ονομάστηκε ένας τύπος φορτηγού πλοίου 10.000 τόνων περίπου, ο οποίος ναυπηγήθηκε μαζικά στις ΗΠΑ και στον Καναδά, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τον πόλεμο η αμερικανική κυβέρνηση παραχώρησε στην Ελλάδα έναντι χαμηλού τιμήματος εκατό τέτοια πλοία. Το λίμπερτι αποδείχθηκε ένα αξιόπιστο σκαρί και γρήγορα έβαλε στον πειρασμό τους Ελληνες ναυπηγούς να το αντιγράψουν.
Το τρεχαντήρι
Είναι οξύπλωρο και οξύπρυμνο σκαρί. Παλιότερα εξοπλιζόταν με μονό ή διπλό κατάρτι και τα πανιά που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό ήταν το λατίνι, η σακολέβα, η μπούμα, η ψάθα και ο φλόκος. Σήμερα το τρεχαντήρι κινείται αποκλειστικά με πετρελαιοκινητήρες, ενώ το κατάρτι, που εξακολουθεί να υπάρχει σε ορισμένα, έχει μάλλον διακοσμητικό ρόλο, αν και είναι πολύ εύκολο με ένα μικρό λατίνι να κινηθεί και χωρίς κινητήρα. Το τρεχαντήρι σήμερα είναι το σκαρί που κυριαρχεί στην παράκτια αλιεία και το βρίσκουμε από πολύ μικρά μεγέθη, της τάξης των 5,5 με 6 μέτρων, μέχρι και 12 μέτρα. Εχει αποδειχθεί το πιο αξιόπιστο σκαρί για τα νερά του Αιγαίου, έχει εξαιρετική πλεύση στις άσχημες καιρικές συνθήκες, λόγω του χαμηλού κέντρου βάρους, και γι' αυτό το λόγο είναι το κυρίαρχο σκαρί του ελληνικού αλιευτικού στόλου.
Ο μπότης
Σκαρί-παραλλαγή του τρεχαντηριού. Η διαφορά του από το τρεχαντήρι είναι ότι το ποδόσταμα στην πλώρη ανεβαίνει ίσια (σχεδόν κάθετα προς την καρίνα) κι όχι καμπυλωτά, όπως στο τρεχαντήρι. Παλιότερα, ο μπότης χρησιμοποιούνταν ως εμπορικό σκάφος. Σήμερα τον συναντάμε μόνο ως μικρό αλιευτικό, με το μέγεθός του να κυμαίνεται μεταξύ 6,5-7 μέτρα. Πολλές φορές τον μπότη τον συναντάμε με πρύμνη καθρέπτη, όπως οι παπαδιές, αλλά ο καθρέπτης περιορίζεται στο πάνω μέρος του ποδοστάματος. Ο μπότης είναι ένα σκαρί που προσφέρεται για κωπηλασία, γι' αυτό και παλαιότερα, όταν όλα τα σκάφη ήταν κωπήλατα, ο μπότης ήταν ένα πολύ δημοφιλές σκαρί.
Η γαΐτα
Κατασκευάζεται μόνο σε μέγεθος βάρκας, που σπάνια ξεπερνά τα 6 μέτρα. Εχει το πλωριό ποδόσταμά της λιγότερο κυρτό από αυτό του τρεχαντηριού. Γενικά η γαΐτα είναι πιο μακρόστενο σκαρί από το τρεχαντήρι και κατασκευάζεται ακόμη σε πολλά μεγάλα ή μικρά ξυλοναυπηγεία της Ελλάδας. Μια παραλλαγή της γαΐτας είναι η χανιώτικη γαΐτα, στην οποία η πρύμνη έχει ένα μικρό καθρέπτη στο πάνω μέρος του πρυμνιού ποδοστάματος. Σήμερα βρίσκουμε τη γαΐτα σε πολλά μέρη της Ελλάδας να χρησιμοποιείται ως αλιευτική βάρκα και η μορφή της είναι προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της παράκτιας αλιείας.
Η τράτα
Οξύπρυμνο και οξύπλωρο σκαρί με μικρά βαθικά, κατάλληλο για πλεύση σε ρηχά νερά. Η τράτα είναι στενότερη από όλα τα άλλα συγγενικά σκάφη. Ομως, το κατάστρωμα του σκάφους κατασκευαζόταν αρκετά φαρδύ στην πρύμνη, για να τοποθετούνται τα δίχτυα του ψαρέματος. Παλαιότερα, ήταν κωπήλατο σκάφος και το μήκος της καθοριζόταν από τον αριθμό των πάγκων για τους κωπηλάτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου