"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Έτσι λειτουργούν τα μαγαζάκια της διαφθοράς

Του Γιώργου Κράλογλου

Στα πάνω από σαράντα χρόνια που κάνω ρεπορτάζ και έρευνες στο χώρο της οικονομίας δεν πήρα πειστική απάντηση στο ερώτημα μου τι χρειάζονται οι εκ των προτέρων δέκα και περισσότερες άδειες που εφοδιάζεται μια επιχείρηση προκειμένου να λειτουργήσει νόμιμα.

Οποιαδήποτε επιχείρηση. Από τον φούρνο και το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής της γειτονιάς μέχρι το τσιμεντάδικο και το ναυπηγείο.

Ξεκαθαρίζω δε από την αρχή ότι ποτέ δεν υποστήριξα και δεν πρόκειται να υποστηρίξω ότι πρέπει να καταργηθούν οι εργοστασιακές ή οι άλλες επιχειρησιακές άδειες και η χώρα να γίνει ξέφραγο αμπέλι.

Υποστηρίζω όμως ότι η εμμονή στην εκ των προτέρων χορήγηση των νομίμων εργοστασιακών αδειών δεν έχει καμιά άλλη εξήγηση, εκτός από την βλακώδη νοοτροπία του «επαγγελματία» γραφειοκράτη (στην καλύτερη περίπτωση) ή την σκοπιμότητα του διεφθαρμένου υπαλλήλου (στην χειρότερη).

Ας δούμε πως έχουν τα πράγματα. Για να δημιουργήσεις σήμερα μια βιοτεχνία μικρή ή μεσαία ή και μια βιομηχανία μεσαία ή μεγάλη πρέπει εκ των προτέρων να εφοδιασθείς εκτός από τις οικοδομικές άδειες (για τις οποίες περνάς μαύρες περιπέτειες) και τις εξής εργοστασιακές άδειες.

Άδεια σκοπιμότητας λειτουργίας της συγκεκριμένης βιοτεχνίας ή του μεγάλου εργοστασίου.

Προσέξτε τι γίνεται εδώ. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος της νομαρχίας (παλαιότερα του υπουργείου Βιομηχανίας) θα κρίνει αν είναι σκόπιμο για την οικονομία να ιδρυθεί η συγκεκριμένη επιχείρηση... Λες και ο επιχειρηματίας είναι ηλίθιος και περιμένει να αναγνωρισθεί η επιχειρηματική διορατικότητα του από τον εκάστοτε υπάλληλο.

Εάν και όποτε πάρεις την άδεια σκοπιμότητας είναι σαν να μην έχεις τίποτε στα χέρια σου. Γιατί θα χρειαστεί να ακολουθήσει η άδεια εγκαταστάσεως των μηχανημάτων στο συγκεκριμένο εργοστάσιο. Αλλά και πάλι δεν είσαι νόμιμος. Γιατί μετά την άδεια εγκαταστάσεως θα πρέπει να ακολουθήσει η άδεια λειτουργίας του εργοστασίου.

Συνολικός χρόνος εκδόσεως των αδειών (χωρίς λάδωμα της μηχανής) 15-20 μήνες.

Τώρα είσαι νόμιμος μεν αλλά δεν είσαι ήσυχος. Γιατί η άδεια λειτουργίας του εργοστασίου έχει ημερομηνία λήξεως. Και μέχρι να λήξει, καμία υπηρεσία κανενός υπουργείου δεν σου εγγυάται την αξία της μπροστά στην πιθανή αντίρρηση του Δημάρχου της περιοχής να λειτουργεί το συγκεκριμένο εργοστάσιο. Πρόκειται για κίνδυνο εμφανέστατα υπαρκτό μιας και σε κάθε εκλογική περίοδο οι εκστρατείες των υποψηφίων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν ως βασικό πρόγραμμα (πολλές φορές και με την υποστήριξη και των υπουργείων που εξέδωσαν τις άδειες) το ξήλωμα των εργοστασίων για να εξασφαλιστούν ψήφοι όλων των παρατάξεων.

Βεβαίως στις παραπάνω άδειες πρέπει να προστεθούν και περιβαλλοντικές μελέτες και περιβαλλοντικές άδειες. Αλλά και εδώ ακόμη και αν πρόκειται για εργαστήριο που θα κάνει φασόν κουμπότρυπες...

Προσέξτε τώρα που εστιάζεται το πρόβλημα. Κανείς σε αρμόδια δημόσια υπηρεσία δεν μπορεί να υποδείξει υπεύθυνα στον υποψήφιο βιοτέχνη ή βιομήχανο που μπορεί να ιδρύσει το εργοστάσιό του και με ποιες προδιαγραφές ώστε να ξενοιάσει για όλα τα χρόνια της λειτουργία του. Οι υπηρεσίες δέχονται την κάθε αίτηση επιχειρηματία και το «παζάρι», είτε αυτό είναι διοικητικά νόμιμο, είτε έχει την σκοπιμότητα της συναλλαγής, αρχίζει πάνω στην συγκεκριμένη αίτηση.

Εκεί είναι που «παίζουν» και τα διάφορα συστήματα της διαφθοράς όπως είναι το γνωστό «γρηγορόσημο» για να σπρωχτεί η υπόθεση. Η ανάθεση της υπόθεσης των αδειών σε «ειδικό γραφείο» που έχουν συστήσει με δικό τους κύκλωμα οι υπάλληλοι. Το «λάδωμα» ώστε οι έλεγχοι να γίνουν εξ αποστάσεως...

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να λειτουργούν σήμερα μόνο στο Λεκανοπέδιο της Αττικής πάνω από 5.000 επιχειρήσεις χωρίς να έχουν έστω και μία νόμιμη άδεια γιατί «κόλλησαν» στο σύστημα.

Είναι συνεπώς δεδομένη η αποτυχία του σημερινού συστήματος ενώ έχουμε ανάγκη την αναθέρμανση της οικονομίας εδώ και τώρα.

Διερωτώμαι λοιπόν (έχοντας υπόψη μου εφαρμοσμένα παραδείγματα σε πολλές αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και πρόσφατα παραδείγματα από την Βουλγαρία και την Τουρκία ακόμη) τι θα συμβεί αν ο επιχειρηματίας στήσει (ασφαλώς στην ιδιόκτητη έκταση του) το εργοστάσιό του με όρους και προϋποθέσεις που θα τον εφοδιάσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες. Και μόνο όταν, κατόπιν ελέγχου, διαπιστωθεί ότι όλα έχουν στηθεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές που του παραδόθηκαν θα παραλάβει στο γραφείο του μία και μόνη εργοστασιακή άδεια απεριόριστης ισχύος.

Υπολογίζω ότι αυτό που θα συμβεί θα είναι το γκρέμισμα του σημερινού οικοδομήματος της συναλλαγής και της διαφθοράς στην κρατική μηχανή. Και επίσης θα δικαιωθούν οι φόβοι (όπως μου τους είχε εκφράσει) παλαιά «καραβάνα» του πρώην υπουργείου Βιομηχανίας ότι: « Χωρίς γραφειοκρατία και πολύπλοκες έστω και άχρηστες άδειες χάνουμε και το κύρος μας και την σημασία της θέσης μας».

Να λοιπόν γιατί ακόμη και τα νομοσχέδια που ετοιμάζονται από το υπουργείο Οικονομίας για την απλοποίηση των διαδικασιών αφήνουν εντελώς άθικτη την φιλοσοφία του σημερινού συστήματος. Να δίνουμε δηλαδή τις άδειες εκ των προτέρων για να αρχίζει νωρίς το «παζάρι». Γιατί αν στηθεί το εργοστάσιο και μάλιστα σύμφωνα με τις υποδείξεις άντε να ζητήσεις λαδώματα και γρηγορόσημα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: