Έχω μια μικρή υποψία ότι ο Ευριπίδης δεν θα αισθανόταν ιδιαίτερα ευτυχής με την «επιδραστικότητα» της «διακειμενικότητας» του «εγκιβωτισμού »! Τι απίθανες λέξεις κι αυτές! Λέξεις με διδακτορικό!
Για παράδειγμα, να παίρνει κάποιος την Μήδεια του Ευριπίδη που άντεξε περί τα τρεις χιλιάδες χρόνια στη μορφή που μας παραδόθηκε και να προσθέτει ότι του φαίνεται- από Ρεμπώ μέχρι Μίλλερ.
Εδώ προσέχετε μια λεπτομέρεια: το κοινό που εκστασιάζεται για εγκιβωτισμούς και άλλες διακειμενικότητες, συμβολισμούς και ανατροπές, δεν ενοχλείται όταν κάποιος της τέχνης, του πολιτισμού και της πρωτοπορίας χώσει αυθαίρετα με θράσος και αυθεντική βέβηλη διάθεση κι ένα ποίημα του Ρεμπώ στη Μήδεια.
Το ίδια κοινό, αν διαγράψει κανείς ένα κόμμα σε ένα δημοσιογραφικό κείμενο, είναι ικανό να ξεσηκώσει διαμαρτυρίες σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς επικαλούμενο λογοκρισία, φίμωση της ελευθερίας του τύπου και άλλα.
Την Μήδεια όμως, πάντα στο όνομα της τέχνης και της πρωτοπορίας, μπορεί να της αλλάξεις τα φώτα κανονικά και με τους εγκιβωτισμούς και ευρύτερα με την παρακμή του δυτικού πολιτισμού, της κλιματικής αλλαγής, την …μεγάλη έγνοια του Ευριπίδη για το me too, όπως και για άλλα θέματα της σύγχρονης ζωής κι ηχοληψίας που εννοείται ότι απασχολούσαν τον τραγωδό και τους συγχρόνους του στην αθηναϊκή κοινωνία του 5ου αιώνα.
Για να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, δεν πας στον Παρθενώνα και εγκαθιστάς μια μεταμοντέρνα εικαστική κατασκευή για να καταγγείλεις την εξαφάνιση των κολεοπτέρων στους βιότοπους όπου ζουν. Έχουν κι ένα όριο οι «συμβολισμοί» και οι «παρεμβάσεις « ή τα «δρώμενα».
Ούτε φυσικά παρουσιάζεις ένα έργο του Μπετόβεν προσθέτοντας δημιουργικά ολίγη techno με επιλεγμένα πασπαλίσματα της αμερικανικής ραπ για να καταδείξεις τον εκπεσμό της καταναλωτικής κοινωνίας και να καταγγείλεις την χωματερή του καπιταλισμού. Κάποτε πρέπει να σοβαρευτούμε.
Πάμε τώρα σε άλλες φρικαλεότητες .
Για παράδειγμα, αν δεν διαπράττω χοντρό λάθος στην εποχή του Ευριπίδη η Coca-Cola δεν ήταν το αγαπημένο αναψυκτικό των Αθηναίων, ούτε το αγαπημένο τους θέμα ήταν η κλιματική αλλαγή και ο υπερκαταναλωτικός. Είχε άλλες σκοτούρες.. Στην Μήδεια δεν αναφέρει κάτι για την κριτική του παγκόσμιου καπιταλισμού, ούτε καν μας παρέχει πληροφορίες για το πώς στήνονται οι σκηνές κάμπινγκ αν υποθέσουμε καταχρηστικά ότι «συμβολίζουν» τις σκηνές στους χώρους υποδοχής των μεταναστών.
Αναρωτιέμαι πραγματικά γιατί πρέπει να καταγγελθεί ο καπιταλισμός, η αλλοτρίωση, το ΝΑΤΟ μέσα από την Μήδεια και στο χώρο της Επιδαύρου;
Προς τι αυτό το συγκλονιστικής εμπνεύσεως (πώς το σκέφτηκε αυτό ο άνθρωπος;) εύρημα του διαμελισμένου σήματος της Coca-Cola ; Επειδή πάει με όλα;; Δεν χορηγούσε τις παραστάσεις του Ευριπίδη η Coca-Cola ;
Εν πάση περιπτώσει φίλες και φίλοι, αν κάποιος έχει καημό να καταγγείλει με την «διακειμενικότητα» ή τους «συμβολισμούς» την σύγχρονη χωματερή των πόλεων και των ψυχών μας μέσω μιας επιθετικής κακογουστιάς που δεν αφυπνίζει συνειδήσεις αλλά χρησιμοποιεί μιαν βίαιη εκδοχή της ασχήμιας εναντίον του πολιτισμού υπάρχουν άπειρα σύγχρονα και αξιόλογα κείμενα προς πάσα χρήση.
Αν ο καλλιτέχνης επιθυμούσε να αφυπνίσει τις κοιμισμένες μας συνειδήσεις , ας πάρει το κείμενο για παράδειγμα του Οσβαλντ Σπένγκλερ και ας μεταφέρει θεατρικά το έργο του «Η παρακμή της Δύσης».
Αν θέλει να μιλήσει για την αλλοτρίωση ας ανεβάσει μια παράσταση βασισμένη σε σχετικά κείμενα του Μαρξ και ας το παρουσιάσει στο θέατρο του Λυκαβηττού , των Βράχων ή στην φιλόξενη σκηνή της Τέχνης Γραμμάτων και Πολιτισμού που αρέσκεται στην πρωτοπορία.
Ξέρετε κανείς δεν είναι εναντίον κανενός . Ωστόσο οι προχωρημένοι και οι προοδευτικοί ας συμφωνήσουν με τους οπισθοδρομικούς και συντηρητικούς σε κάτι απλό. Ας ανεβαίνουν στην Επίδαυρο έργα τα όποια υπηρετούν την κλασική εκδοχή τους την δική τους διαχρονικότητα και τις δικές τους σύγχρονες έτσι κι αλλιώς πανανθρώπινες αξίες : αυτές που έκαναν όλα αυτά τα έργα οικουμενικά και αιωνία! Ας αφήσουν στη φαντασία των θεατών την δημιουργική επικαιροποίησή τους.
Γιατί όπως πάμε αν μετά από τις «μυσταγωγίες» στις παραστάσεις προστεθεί και η νέα μόδα της Woke κουλτούρας...
με τους εξωραϊσμούς των κλασικών έργων που δεν εκφράζουν ρητά το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των ατομικοτήτων ή προβάλλουν ρατσιστικές αντιλήψεις, και συντηρούν τις αποικιοκρατικές νοοτροπίες δεν θα μείνει τίποτα όρθιο. Απλά θα διαγραφεί η «αντιδραστική μνήμη» του παρελθόντος . Σε πολλές περιπτώσεις καταργούνται σε διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες τα κλασικά γράμματα, ακυρώνονται και ενοχοποιούνται εμβληματικά έργα της λογοτεχνίας, γκρεμίζονται αγάλματα και μνημεία, αποκαθηλώνονται ζωγραφικά έργα που απεικονίζουν για παράδειγμα αποικιοκράτες ή προσβάλλουν τις γενετήσιες ευαισθησίες ενός απίστευτου ατόμου…
Γενικά, προβάλλεται η ανάγκη να ακυρωθεί όλος ο δυτικός πολιτισμός.
Πρόκειται για την αντίθετη όψη του ίδιου αποτρόπαιου νομίσματος που επιτίθεται στον πολιτισμό με τον δημιουργικό οίστρο της καταστροφής. Από την μια ο Ευριπίδης γίνεται αντικαπιταλιστής , από την άλλη καταγγέλλεται ως αντιδραστικός συγγραφέας που μισεί τις γυναίκες και πρέπει να καταργηθεί.
Τέλος πάντων υπό αυτό το πρίσμα θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί το πόσο «ανατρεπτική» και «πρωτοποριακή» προσωπικότητα είναι ο εμπνευσμένος Ηγέτης της Β Κορέας Κιμ Γιόνγκ που στο θεατρικό σκηνικό μιας ολόκληρης χώρας ξεσκέπασε την υποκρισία των διεφθαρμένων καπιταλιστικών κοινωνιών καταργώντας στους ευτυχείς και ευσυγκίνητους υπηκόους του να λέει ο ένας στον άλλον «σ’ αγαπώ» καταφέρνοντας ένα συντριπτικό κτύπημα στον ιμπεριαλισμό και τους λακέδες του. Αυτό το «θέατρο», ναι, είναι και ριζοσπαστικό και βουτηγμένο στην πρωτοπορία!
ΥΓ . Στο μεταξύ είχε προλάβει ο «κακεντρεχής» Αριστοφάνης να βρει στην Επίδαυρο το δάσκαλό του με την Κιτσοπούλου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου