"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ο ηλικιακός ρατσισμός, η πείρα και οι διορισμοί

Αρεοπαγίτη ε.τ.

Τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν συζητήσεις και δυσμενή σχόλια  στα ΜΜΕ σχετικά με την ηλικία του διορισθέντος και στη συνέχεια παραιτηθέντος διοικητή του νοσοκομείου Καρδίτσας. Υπερτονιζόταν η ηλικία του ως ογδοντακοντούτης, ενώ το κύριο θέμα θα έπρεπε να είναι, εάν είχε τα προσόντα, τις δυνάμεις και τις ικανότητες και με ποια κριτήρια, ως υπερέχων έναντι 19 άλλων υποψηφίων, επελέγη για να διοικήσει επιτυχώς ένα νοσοκομείο. Ο συγκεκριμένος δεν είχε ποτέ, προηγουμένως, ασχοληθεί με τον τομέα αυτό. Εάν η επιλογή έγινε λόγω του πελατειακού κράτους ή για κομματικούς λόγους  είναι θέμα πολιτικό και δεν πρόκειται να ασχοληθώ με αυτό, αλλά οι εντυπώσεις  παραμένουν και δεν είναι κολακευτικές για το πολιτικό σύστημα.  

Προσωπικά, παραμένω με την απορία, γιατί είναι τόσο επίζηλη η θέση του διοικητή του νοσοκομείου; Μήπως οι υποψήφιοι ξέρουν κάτι παραπάνω;

Πιστεύω, ότι  η προβολή της  μεγάλης ηλικίας ενός προσώπου  και ο μόνο βάσει αυτής κοινωνικός ή επαγγελματικός αποκλεισμός είναι άδικος. Θα προτιμούσα την αγγλική  έκφραση ότι δεν είναι "fair", εάν λάβομε υπόψη αυτά που οι  παλιότεροι έχουν προσφέρει και μπορούν ακόμα, εάν τους το επιτρέπουν οι δυνάμεις τους. Και ότι κατά βάση υποκρύπτεται ένας κοινωνικός  ρατσισμός  από τις νεότερες γενιές, που πολλές φορές είναι άδικα σκληρές για τις παλιότερες γενιές με το σύνθημα "τόπο στα νιάτα".  
 Κατά βάση είναι σωστό να δίνεται η ευκαιρία στους νεότερους όταν κλείνει ο κύκλος κάποιου και αποσύρεται οικειοθελώς ή βάσει νόμου λόγω συνταξιοδοτήσεως. Εξάλλου, πρέπει να τεθεί ανώτατο όριο ηλικίας για την κατάληψη ειδικών θέσεων, όπως είναι οι διοικητές των νοσοκομείων, που ισχύει άλλωστε για τις ανεξάρτητες αρχές.

Ο ρατσισμός  δεν εκδηλώνεται μόνο με φυλετικά ή χρωματικά κριτήρια ή με άλλα γνωρίσματα ή ιδιαιτερότητες, που  εμπίπτουν στην προστασία του αντιρατσιστικού νόμου. Ειρήσθω εν παρόδω, ότι η εφαρμογή του εν λόγω νόμου απαιτεί ιδιαίτερη περίσκεψη, επειδή σε πολλές  περιπτώσεις σημειώθηκαν επιεικώς υπερβάσεις με  τη  χρήση  του, όπως με τη μήνυση για ρατσισμό κατά του πατρός Αντωνίου της Κιβωτού του κόσμου, ενός Λευίτη που έχει αγκαλιάσει τους πάντες ανεξάρτητα χρώματος ή θρησκείας και προσφέρει πραγματικό φιλανθρωπικό έργο, έχοντας κερδίσει την αγάπη του κόσμου. Ίσως  πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος και η ποινική δίωξη να ασκείται μόνο με έγκληση και  να μην είναι  αυτεπάγγελτος.

Ο κοινωνικός ρατσισμός αναφέρεται σε άλλες καταστάσεις και όχι μόνο στην ηλικία.  

Τον συναντάμε καθημερινά  κυρίως κατά την οδήγηση ή κατά την επίδειξη πλούτου

Στο σημείο αυτό μπαίνω στον πειρασμό να διηγηθώ ένα περιστατικό, του οποίου ήμουν αυτόπτης μάρτυρας και συνέβη πολύ παλιά, όταν ακόμα η οδός Βουκουρεστίου δεν είχε πεζοδρομηθεί.

Μία νεαρά με μια τεράστια Jaguar cambrio προσπαθώντας  να παρκάρει  παρ’ ολίγον να πατήσει στο πεζοδρόμιο μια πολύ αξιοπρεπή κυρία με ένα σκυλάκι στην αγκαλιά που της είπε πολύ ευγενικά να προσέχει και η νεαρά της απάντησε "κομμουνίστρια είστε;". Όταν το άκουσα, έβαλα τα γέλια και η νεαρά με κάρφωσε με το βλέμμα και μου λέει "φτωχέ λαέ".  

Οι διακρίσεις αυτές, υπήρχαν ανέκαθεν σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και δρούσαν αμφίδρομα, στον κινηματογράφο, όπως το "λαός και Κολωνάκι" και στα τραγούδια για τη φτωχολογιά. Ωστόσο, οι προκαταλήψεις αυτές έχουν κατά πολύ ξεπεραστεί. Παραμένουν, όμως, άλλες  που αναφέρονται σε σωματικά γνωρίσματα, όπως η παχυσαρκία ή το ύψος ή ο τόπος  καταγωγής. Δυστυχώς πολλές φορές τα φαινόμενα αυτά αντικοινωνικής συμπεριφοράς έχουν προκαλέσει bulling σε βάρος ανικάνων ή αδυνάτων προσώπων με σοβαρές συνέπειες. Σαφώς όλα αυτά είναι αποτελέσματα ελλείψεως παιδείας ή αγωγής  ή κοινωνικού περιβάλλοντος, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις κατευθυνόμενου  bulling.

Εκείνο όμως, που θέλω να τονίσω είναι ότι δεν πρέπει κάποιοι να αποκλειστούν a priori από το κοινωνικό γίγνεσθαι λόγω ηλικίας. Η ιστορία έχει δείξει ότι υπερήλικες έχουν προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες, όπως ο Θεμιστοκλής Σοφούλης που έγινε πρωθυπουργός σε ηλικία 89 ετών, ο Ξενοφών Ζολώτας, ο Churchill, o Clemenceau, o Picasso και άλλοι. Θα πρέπει, απλώς, να συνεκτιμήθει και μάλιστα πολύ αυστηρά η ηλικία μαζί με άλλα προσόντα ή δεξιότητες, με αξιολογικά πάντοτε κριτήρια και όχι πολιτικά, και με γνώμονα εάν μπορεί να προσφέρει ουσιαστικές υπηρεσίες.

Ηθικό δίδαγμα:


Η πείρα είναι σπουδαίο κεφάλαιο, που  δεν πρέπει να χάνεται ανεκμετάλλευτο, αλλά να αξιοποιείται και να χρησιμοποιείται επωφελώς, κυρίως σε συμβουλευτικό πεδίο, επειδή, δυστυχώς, οι Έλληνες δεν γνωρίζουμε την ιστορία μας ούτε έχουμε διδαχθεί από τα παθήματα μας και επαναλαμβάνομε τα ίδια λάθη.


Δεν υπάρχουν σχόλια: