ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Emo ή Trendy ;

Γράφει ο Νέστωρ Πατιαλιάκας 

Aγιογράφος

Χριστούγεννα! Η πιο γλυκιά και χαρούμενη γιορτή του κόσμου. Την προφέρεις πάντα χαμογελαστά και το μυαλό σου πλημμυρίζει μονομιάς χαρμόσυνους ήχους. Ζεστά συναισθήματα - λαμπερές αναμνήσεις...  

Χίλια φώτα σε πλατείες και δρόμους, πολύχρωμα στολίδια στις βιτρίνες. Οι γυναίκες μπαινοβγαίνουν φουριόζες στα καταστήματα και οι μπόμπιρες από το σπίτι, ονειρεύονται ξετρελαμένοι τα δώρα τους. Σαγηνευτικές μυρωδιές έλκουν τις μύτες στην κουζίνα της νοικοκυράς. Πάνω στο τραπέζι ετοιμάζονται καλόκαρδα γλυκίσματα, νόστιμα εορταστικά εδέσματα. Καταπράσινα τα πλουμιστά έλατα, φορτωμένα γυαλιστερά στολίδια στα κλαδιά και από κάτω, στη ρίζα τους, μια φάτνη. Χαμόγελα, ευχές, εορταστικό τηλεοπτικό πρόγραμμα, χριστουγεννιάτικα τραγούδια στις καφετέριες, κάλαντα στις πόρτες, νιφάδες, κρύο. Χιονοπόλεμος, κόκκινες μύτες, μάγουλα αναμμένα, παγωμένα δάκτυλα.  

Στρουμπουλοί Αι΄Βασίληδες και δώρα χρυσά . Κέφι χαρά, φίλοι γνωστοί. Γέμισε το σπιτικό τραπέζι με τους ξενιτεμένους μας! Τι όμορφα που είμαστε τα ξαδέλφια και πάλι μαζί! Επιτραπέζια παιχνίδια της παρέας δίπλα στο τζάκι, τα κάστανα ξεροψήνονται πάνω στη θράκα και δίπλα κάτω από το έλατο, άλλη μια μικρούλα φάτνη.  

Σχέδια και γρήγοροι υπολογισμοί για trendy χειμερινές διακοπές στα περιώνυμα σαλέ του εξωτερικού ή στο μαγευτικό Πήλιο του Βόλου. Βγαίνουμε οικονομικά ή όχι... Έλα μωρέ, αντέχει η κάρτα μας. Εντάξει, θα... τα βολέψουμε. Χριστούγεννα είναι. Άμα δεν ξοδέψουμε και τώρα... τι γιορτές θα καταλάβουμε; Τέλος πάντων. Θα χρειαστούμε μερικά καινούρια ρούχα ακόμη, μπότες αδιάβροχες και λοιπά αξεσουάρ, αφού είμαστε trendy . 'A ! μην ξεχάσουμε πριν φύγουμε. Να αγοράσουμε αυτήν την μικρούλα φάτνη. Την είδαμε στην πανάκριβη βιτρίνα στο Κολωνάκι και τη διαφήμιζε και το περιοδικό. Μπορεί να είναι τσουχτερή η τιμή της, αλλά είναι και "πολύ πρώτη". θα την προσέξουν οι καλεσμένοι όταν επιστρέψουμε από τα χιόνια. Θα τους αρέσει και θα τους κάνει μεγάλη εντύπωση κάτω από το έλατο.... 

Αναρωτιέμαι όμως, τι συνάφεια μπορεί να έχει μια μικρή ασήμαντη φάτνη, με τη φωτοβολή το θόρυβο και τη χλιδή της γιορτινής ατμόσφαιρας; Όσο και να κοστίζει μια όμορφη, ρεαλιστικά καλοφτιαγμένη φάτνη - από ονομαστό οίκο εορταστικών ειδών -μόνο σχέση αντικατοπτρισμού μπορεί να έχει με την πραγματική εκείνης της εποχής . 

Το σπήλαιο που διάλεξε να κάνει Χριστούγεννα ο Χριστός μας ήταν πολύ ρυπαρό. Στολισμένο με θολούς, πολυκαιρισμένους ιστούς αράχνης. Δεν τριζοβολούσε παρηγορητικά το τζάκι στις απειλές του παγερού αέρα, αλλά το κρύο και η υγρασία έτριζαν τα δόντια τους τρυπώντας τα κουρασμένα κόκαλα μετά την κοπιαστική πεζοπορία της ετοιμόγεννης. H μυρωδιά της αμμωνίας ταλαιπωρούσε αποπνικτικά την παγωμένη μύτη και κανείς δεν έβαλε στο στόμα του, ούτε ένα κανταϊφάκι τότε. Δεν υπήρχε χριστουγεννιάτικο έλατο, αλλά ανάκατη στοίβα από σανό. Ούτε μια μικρούλα ψεύτικη φάτνη κάτω στη ρίζα, γιατί η ίδια ήταν η αληθινή και αντικαθιστούσε όλα τα γιορτινά παρελκόμενα. Άλλωστε όλα γύρω ήταν αληθινά. Προκλητικά αληθινά. Η μοναξιά, οι ελλείψεις, το κρύο, το σκοτάδι, οι ακαθαρσίες των ζώων, η προσμονή της νέας ζωής. Η αγωνία της λεχώνας, ο πόνος, η ανακούφιση, η άβολη ανάπαυση... Το αβέβαιο μέλλον που ακολουθεί ένα στρυφνό, απαράκλητο παρόν. Τίποτε κάλπικο και βοηθητικό για να φτιάξει ατμόσφαιρα. Μήτε στολίδια στην πόρτα είχε, γιατί δεν υπήρχε πόρτα. Το πρωτόγονο κατάλυμα, δεν ήταν καν σταύλος. Μια τυχαία οπή στη γη, για να φιλοξενήσει ένα τόσο ξεχωριστό γεγονός.

Όσο για ρεβεγιόν και χαρές με φίλους... φίλους είχε ο Ποιητής των όλων τα ανεπιτήδευτα άλογα ζώα. Και το ταξίδι Του από την Ναζαρέτ στη Βηθλεέμ, δεν ήταν αναψυχής αλλά καταναγκαστικής απογραφής μέσα στον πιο κρύο χειμώνα των τελευταίων χρόνων.

Το πνεύμα εκείνων των original Χριστουγέννων δεν ήταν καθόλου cosy. Αντιθέτως. Ήταν ανθυγιεινά επικίνδυνο, άβολο, απάνθρωπο και ατιμωτικό. Πολύ περισσότερο... για τον Βασιλέα των βασιλέων . Απίστευτα γεγονότα. Περίεργα! Ο Κύριος και Θεός του κόσμου ταπεινώνεται, σμικρύνεται, κενώνει τον άπειρο Εαυτό Του. Τείνει στο μηδέν όντας άπειρος και γίνεται Αθάνατος θνητός. Άλυτη η εξίσωση, αλλά αποδεδειγμένη στην πράξη. O Αχώρητος Κύριος των Κυρίων, επιθυμεί να κουλουριαστεί απλά, ανάμεσα στα σπλάχνα μιας μικρής ασήμαντης κοπέλας φτωχός και καταφρονεμένος. Ο νους ζαλίζεται από το απροσμέτρητο ύψος του βάθους της αλτρουιστικής επίσκεψης του Θεού και η παγωμένη ανθρώπινη καρδιά διστακτική, σκιρτάει ξαφνιασμένη, από την θαλπωρή μόνο της ακατανόητης ευεργεσίας μέσα στο πνευματικό καταχείμωνο. Ο Θερμός, Καταδεκτικός, Ελεήμων και Σπλαχνικός Ευεργέτης μας, αποπέμπεται να ¨φιλοξενηθεί¨ ξένος στον τόπο Του, σε παγερό σπήλαιο ζώων, διωγμένος από την φιλοτομαριστική επάρκεια των πανδοχέων αλλά και την αγενή μικροψυχία των λοιπών συνανθρώπων Του. Δικαιωματικά μπορούσε να παρουσιαστεί ώς απαιτητικός Ιδιοκτήτης μπρος στα δημιουργήματά Του, κραδαίνοντας απαρρησίαστα πλέον, για δεύτερη φορά, την εντολή της δίκαιας έξωσης των αγνομώνων ενοικιαστών από τον χώρο Του. Κτυπάει όμως δειλά την πόρτα τους, σαν άφραγκος νοικάρης. Ο Άναρχος και Ατελεύτητος, που μόνο με τον αγαπητικό προστακτικό Του λόγο από το μηδέν μας έφερε στην ύπαρξη, και στρατιές Αγγέλων πρόθυμα Τον υπηρετούν, υπακούοντας στην Αυτοκρατορική διαταγή σπεύδει να απογραφεί και Τον χρονολογεί η θνησιτελής, ανθρώπινη Ιστορία. Αυτός ανατέλλει το λαμπρό αστέρι του ήλιου κάθε μέρα για μας. Συγκρατεί πλανήτες γαλαξίες αστερισμούς σε απίστευτες τροχιές ακριβείας και μέσα στην παλάμη Του κλείνει τον κόσμο όλο. Αυτός και αδύναμο και απροστάτευτο βρεφος. Κάνει κρεβάτι Του το παχνί που τρώνε τα λερωμένα ζώα και αναγκάζεται να δραπετεύσει κυνηγημένος από το παρανοϊκό σπαθί του φαύλου Ηρώδη. Αυτός, που Τον αναγνωρίζει και Τον ανυμνεί με θαυμασμό και Δοξολογία η πλάση όλη , επιλέγει να την επισκεφτεί λάθρα, κρυφά και άσημα. Ήσυχα και ταπεινά. Αυτεξούσια είχε κάθε νόμιμο δικαίωμα να παρουσιαστεί Λαμπρός και Νικηφόρος Στρατηλάτης μπρος στα παραπαίοντα δημιουργήματά Του. Παραιτείται όμως του αξίωματός Του και κατέρχεται αγνώριστος και αλλιώτικος σαν ένα από αυτά. Ως το πιο τυχαίο και αδικημένο. 

Μα τι Θεός είναι Αυτός τέλος πάντων; Μεγάλος και Μικρός μαζί; Παράξενος φαίνεται! Αλλιώτικος.. Ξένος. Ιουδαίοις μεν , σκάνδαλον. Έλλησι δε...μωρία. Κανείς από τους τότε trendy και σπουδαίους δεν μπόρεσε να τον αντιληφθεί. Ακόμα και ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια μετά, όλοι μας στεκόμαστε εκστατικοί και απορημένοι έξω από τη φάτνη Του και δεν εισερχόμαστε σε αυτήν για να λύσουμε τις απορίες μας, μην τυχόν και λερωθούμε, ντυμένοι στα ζεστά και επώνυμα ρούχα μας. 

Πως και γιατί; Το μυαλό σταματάει! Αντιφατικές οι προσλαμβανόμενες παραστάσεις, αγκομαχούν οι σκέψειςαγκυλώνονται οι συλλογισμοί. Μπλέκουν και δεν καταλήγουν σε λογικά συμπεράσματα. Παραιτούνται και παραχωρούν τη θέση τους στην πλανερή φαντασία μας. Αυτή επιπόλαια προσφέρει φτηνή, εικονική διέξοδο, τη χλιδή και τη σπατάλη των γιορτών. 

Άραγε ο Πάνσοφος Θεός κάνει λάθος και άδικα ταπεινώνεται απερίφραστα για την αγάπη μας ή αποδεικνύει οδυνηρή αλλά ορθή προσέγγιση στην προβληματική της φιλοσόφισης της ζωής μας;  


Είναι ικανός να προσγειώσει και να ακυρώσει την αλαζονεία της επίδειξης και της λιπαρής, υπερβολικής καλοπέρασης, απλά αψηφώντας ακόμα και τα στοιχειώδη απαραίτητα; 


Δύναται να νοηματίσει μεγαλόψυχα την απλότητα την ησυχία και την ειλικρίνεια του άσημου και ταπεινού προσλαμβάνοντας αυτό; Ή πάλι όχι... Καλά, δεν φοβάται δεν απεχθάνεται τέλος πάντων αυτός ο Μέγας και Επαινετός την παρεξήγηση, την απόρριψη, την κοινωνική αφάνεια, την απομόνωση την εξουθένωση; 

Είναι παράξενος Αυτός, ή εμείς παίρνουμε τη ζωή μας λάθος; 


Ποιο είναι σήμερα το λαμπρό αστέρι της Βηθλεέμ να φωτίσει και τη σύγχρονη βιωτή; 


Τι σχέση μπορεί να έχει η ρεαλιστική και διαυγής αλήθεια του ακάθαρτου Σπηλαίου της Γέννησης με την ψεύτικη εφήμερη ασθενική πυγολαμπίδα των γιορτινών συναισθημάτων που ανικανοποίητα αποζητούμε να κορέσουμε τις μέρες των Χριστουγέννων; 


Μπορούμε να μετουσιώσουμε καταφατικά τις αφύσικες αντιφάσεις που αναφύονται από το μοναδικό Του παράδειγμά αναπαύοντας ταυτόχρονα ειρηνικά και όλους τους δομικούς λογισμούςπου εξυφαίνουν το είναι μας;Αυτό δεν είναι τελικά που ψάχνουμε όλοι μας με ποικίλες δοκιμές έκαστος, από καταβολής κόσμου ;  

Ίσως θα πρέπει... 

να κάνουμε τις ψυχές μας πιο απλές, σαν αυτές των Βοσκών. 


Πιο επίμονες στην αναζήτηση της αλήθειας, σαν αυτές των τριών Μάγων. Πιο υπάκουες στο Θείο θέλημα, σαν αυτή της γλυκιάς μας Παναγίας. Πιο υπομονετικές και μακρόθυμες σαν αυτήν του Ιωσήφ. Πιο καταδεκτικές, σαν αυτήν την άλογη φύση. Οπωσδήποτε, πιο ταπεινές κατά το παράδειγμα του νεογέννητου Χριστού μας. 

Τότε ίσως καταφέρουμε να υποδεχθούμε και εμείς στη δική μας ψυχή το μικρό Χριστό, όσο βρώμικη και όζουσα να είναι. Αυτός χωρίς ντροπές απέδειξε, ότι δεν την συχαίνεται όταν είναι αληθινή. Τότε θα γεννηθεί για να παραμείνει σε αυτήν όχι παροδικά και σύντομα, αλλά για να κατοικήσει παντοτινά.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος δυστυχώς, τα φώτα θα σβηστούν και οι γιορτές θα προσπεράσουν. Θα έχουν αφήσει όμως κάτι αιώνιο και αληθινό στην καρδούλα μας; Μήπως απαιτήσουν και πάλι επιτακτικά την πληρωμή των λογαριασμών και για τις υπερβολές των προηγούμενων εορτών; Αλίμονο αν επιβάλλουν το σκληρό πρόστιμο του παγερού κενού που συνοδεύει την τραγική ματαίωση του ανεκπλήρωτου πανανθρώπινου πόθου για ατέρμονη χαρά. Γιατί αν ήμασταν Τrendy στην αρχή και το παρακάναμε τότε, κατόπιν εορτής, μάλλον σε Εmo θα το γυρίσουμε... αποσκοπόντας να παραμείνουμε και πάλι trendy. Και στα "πάνω" μας και στα "κάτω" μας, όλοι πάντα trendy θέλουμε να είμαστε... «πάντα γελαστοί και γελασμένοι». 

Emo Χριστούγεννα, Τrendy Χριστούγεννα…Trendy Χριστούγεννα και Emo... Καλύτερα, απλά Χριστούγεννα και αληθινά. 

Αντίβαρο, Δεκέμβριος 2007