Tου ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ.
Όταν παρακολουθούμε ποδοσφαιρικούς αγώνες και
βλέπουμε έναν ποδοσφαιριστή να κτυπάει τους αντιπάλους του, ο διαιτητής
ακολουθεί τρία στάδια: στο πρώτο τον καλεί και του κάνει συστάσεις. Στο
δεύτερο, του δείχνει κίτρινη κάρτα και στο τρίτο κόκκινη. Ο
ποδοσφαιριστής αποβάλλεται.
Στην περίπτωση του κ. Ερντογάν- παλαιού ποδοσφαιριστή, επίσης-
υλοποιήθηκαν τα δύο πρώτα στάδια.
Στην αρχή του έγιναν συστάσεις τις
οποίες δεν ακολούθησε.
Με το πραξικόπημα του επιδείχθηκε κίτρινη κάρτα,
με την οποία αν δεν συμμορφωθεί, θα εισπράξει και την κόκκινη. Που
σημαίνει πως το παιχνίδι με τον Ερντογάν και την Τουρκία τώρα, μόλις,
αρχίζει να γίνεται σκληρό.
Μέσα στην παραζάλη του, χαρακτηριστικό μη συνετών, και συνεπώς όχι
μεγάλων, πολιτικών ο κ. Ερντογάν προβαίνει σε αλλαγές (σκέψη για
επαναφορά της θανατικής ποινής) που μπορεί να τις βρει μπροστά του. Τι
είχε πει ο Σόλων στον Κροίσο; «Μηδένα προ του τέλους μακάριζε».
Να μερικά αφελή ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεως και ενισχύουν τον ισχυρισμό περί επίδειξης «κίτρινης κάρτας».
1.-Ο Ερντογάν υποστηρίζει πως πίσω από το πραξικόπημα βρίσκεται ο
Ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν. Μπορεί να πραγματοποίησαν το πραξικόπημα
οπαδοί του, χωρίς ο ίδιος, ο Γκιουλέν, να το γνωρίζει; Μπορεί να μην του ζήτησαν να μεσολαβήσει για την παροχή βοήθειας από το Διεθνή Παράγοντα;
2.-Μπορεί ο ιμάμης να ζει στις ΗΠΑ, οι κινήσεις του να επηρεάζουν τις
αμερικανοτουρκικές σχέσεις και ο ίδιος να παραχώρησε την άδεια για
πραξικόπημα και να μην πήρε την έγκριση του Διεθνούς Παράγοντα;
3.-Η φερόμενη ως ηγεσία των πραξικοπηματιών βρισκόταν εκτός στρατεύματος εδώ και καιρό. Είναι δυνατόν να σχεδίασε μια τέτοια ομάδα το πραξικόπημα
και να κράτησε μυστικές τις ενέργειές της να μυήσει στο σχέδιο τόσους
στρατιωτικούς χωρίς να γίνει αντιληπτή; Και, μάλιστα, σε μια χώρα όπου η ΜΙΤ βρίσκεται πανταχού παρούσα και ο τούρκος πρόεδρος ανησυχούσε ότι κάτι θα συμβεί;
4.-Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Ένα πραξικόπημα
έχει άμεση σχέση με τη Συμμαχία, η οποία θα πρέπει να διαχειριστεί, την
επομένη, ένα κράτος- μέλος της, και μάλιστα ισχυρό, στο οποίο δεν
λειτουργούν οι δημοκρατικές διαδικασίες, έστω και τυπικά. Μπορεί να μην είχε ειδοποιηθεί το ΝΑΤΟ για το πραξικόπημα;
5.-Μια Τουρκία με δικτατορική ηγεσία δεν είναι εύκολα διαχειρίσημη
στο σημερινό ΝΑΤΟ. Αν, λέμε αν, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ γνώριζαν και έδωσαν την
έγκρισή τους, μήπως στο σχεδιασμό τους είχαν ακριβώς την επίδειξη «κίτρινης» και όχι «κόκκινης» κάρτας στον Ερντογάν;
6.-Αν οι τυπικές δημοκρατικές διαδικασίες συντρέχουν, ο Διεθνής
Παράγων μπορεί να συνυπάρξει με έναν αυταρχικό ηγέτη. Το πολύ πολύ να
του κάνει συστάσεις σε περιπτώσεις που η υποστήριξη προς τον ηγέτη αυτό
θολώνει την εικόνα του Διεθνή Παράγοντα (περίπτωση Ερντογάν και
φυλακισμένων δημοσιογράφων). Εκεί που υπάρχει σοβαρό πρόβλημα είναι όταν
ο αυταρχικός ηγέτης αντιτίθεται σε στρατηγικές επιλογές του Διεθνούς Παράγοντα.
Οι θέσεις Ερντογάν και ΗΠΑ στον γεωπολιτικό επαναπροσδιορισμό της Μέσης
Ανατολής ήταν αποκλίνουσες και δυνατότητα συμφωνίας δεν υπήρχε. Σε
τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις, εκτός της
πειθούς. Μήπως το πραξικόπημα ήταν η επιλογή μιας τέτοιας λύσης και η
αναδίπλωση (αποτυχία του πραξικοπήματος) η επιτυχής υποχώρηση του
αδύνατου; (Ερντογάν). Μήπως, δηλαδή, οι σχεδιαστές του πραξικοπήματος
έδωσαν εντολή αναδίπλωσης ή, και το υπονόμευσαν όταν επετεύχθη ο στόχος
τους;
7.-Σε περίπτωση που τα παραπάνω ισχύουν είναι δυνατόν τόσο το ΝΑΤΟ όσο και οι ΗΠΑ να μην ενεργοποίησαν δικούς τους μηχανισμούς παρακολούθησης
ώστε και να ελέγχουν την εξέλιξη του πραξικοπήματος και να
παρακολουθούν το στόχο τους; Δεν θα μπορούσε να ανακοπεί με δορυφορικές
παρεμβολές η λειτουργία των κοινωνικών δικτύων στην Τουρκία; Δεν θα
μπορούσε να γίνει παρακολούθηση του αεροπλάνου του τούρκου προέδρου ή
και του ιδίου και της ακολουθίας του; Και τα στοιχεία αυτά, αν ήθελαν να προχωρήσει το πραξικόπημα, δεν θα τα παρείχαν στους ανθρώπους που ανέλαβαν να το διεκπεραιώσουν;
8.-Προκύπτει το ερώτημα: είναι δυνατόν οι σχεδιαστές να εγκαταλείψουν
τους ανθρώπους τους; Ναι, είναι δυνατόν. Το θέμα, στο υψηλό αυτό
επίπεδο άσκησης διεθνούς πολιτικής, είναι να γίνει η δουλειά.
9.-Μήπως ένας «αναβαθμισμένος» και «κυρίαρχος» Ερντογάν με ένα
στράτευμα διχασμένο και αποδεκατισμένο και μια κοινωνία σε εμφύλιο
μπορεί να κάνει αποδεκτές τις αλλαγές γεωπολιτικής (απόσυρση από τη
Συρία και αποδοχή της ανάδυσης κουρδικής οντότητας στο συριακό έδαφος)
καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο που θα προέκυπτε ύστερα από ένα
πραξικόπημα; Μήπως στην Τουρκία ο Διεθνής Παράγων προτιμά να κάνει τη «βρώμικη δουλειά» ο Ερντογάν, όπως στην Ελλάδα προτιμά τον κ. Τσίπρα να κάνει τη «βρώμικη δουλειά» στην οικονομία;
10.-Μήπως με την απόσυρση ή την αλλαγή της τουρκικής πολιτικής στη
Συρία, διευκολύνεται και η συνεργασία του κ. Ερντογάν με τη Ρωσία;
11.-Πόσο ενισχυμένος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που ηγείται μιας
χώρας σε εμφυλιακή κατάσταση και ενός στρατεύματος διχασμένου ενώ οι
δυνάμεις ασφαλείας του δεν εμπιστεύονται η μια την άλλη;
Όλα αυτά δεν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι πραξικοπηματίες ήταν
«γκιουλενιστές» που κινήθηκαν επειδή απειλούνταν η θέση τους στο στρατό.
Αλλά, ότι υπήρξε μια ομάδα που δέχθηκε να κάνει ένα πραξικόπημα, χωρίς
να γνωρίζει μέχρι που ήταν διατεθειμένοι να τους στηρίξουν οι σχεδιαστές
του. Βεβαίως ενδιαφέρονταν για τη σταδιοδρομία τους, βεβαίως,
ενδιαφέρονταν για την ικανοποίηση της ανθρώπινης ματαιοδοξίας τους,
βεβαίως θα είχαν και τις ιδεολογικές τους απόψεις περί δημοκρατίας,
πατρίδας κλπ. Αλλά, οι σχεδιαστές του πραξικοπήματος ήθελαν να δείξουν
«κίτρινη κάρτα’ στον Ερντογάν.
Τέλος, στην Τουρκία, οι στρατιωτικοί δεν είναι τόσο αφελείς, όσο
δείχνει το αποτυχημένο πραξικόπημα. Όσοι ακολουθήσουν στρατιωτική
καριέρα επιλέγονται πολύ νωρίς στη διαδικασία της εκπαίδευσής τους και
ακολουθούν μια πορεία που, κατά το δυνατόν, τους προετοιμάζει στην
άσκηση ηγετικού ρόλου.
Όπως διαχειρίζεται τα πράγματα ο τούρκος πρόεδρος, κινδυνεύει να δει
και «κόκκινη κάρτα». Πρόθυμοι θα βρεθούν στο τουρκικό στράτευμα, όπως
διαχειρίζεται τον τουρκικό στρατό ο Ερντογάν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου