Γράφει ο ΦΑΛΗΡΕΥΣ
Η νύχτα της Παρασκευής για μένα δεν ήταν μεγάλη. Κοιμήθηκα νωρίς,
με την ελπίδα ότι η επομένη θα έχει βρει την Τουρκία με μια στρατιωτική
κυβέρνηση του τύπου που ξέρουμε από το παρελθόν. Μια κυβέρνηση, δηλαδή,
που θα αποκαταστήσει τις καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη συνεννόηση με
τη Ρωσία. (Τέτοιος άνθρωπος είμαι, για να ξέρετε...) Κοιμήθηκα, δηλαδή,
με το όνειρο της γεωπολιτικής σταθερότητας. Την επομένη, το όνειρο είχε
μείνει όνειρο και η δημοκρατία στην Τουρκία είχε σωθεί.
Το τελευταίο, περί σωτηρίας της δημοκρατίας, είναι τρόπος του λέγειν.
Ποια δημοκρατία; Εκείνη που οφείλει να ακούει τον λαό όταν ζητεί
αγχόνες; (Κάπως έτσι το είπαν και ο πρόεδρος Ερντογάν και ο πρωθυπουργός
του, Γιλντιρίμ.)
Η δημοκρατία στην Τουρκία έχασε από την τελική
επικράτηση του Ερντογάν, όπως θα έχανε και να επικρατούσαν οι
στρατιωτικοί. Το γεγονός είναι ότι η υπόθεση αυτή προσφέρει την ευκαιρία
στον πρόεδρο της Τουρκίας να εκκαθαρίσει το κράτος από τους πολιτικούς
αντιπάλους του και να εδραιώσει το καθεστώς του.
Εκτός
από τους δημοκρατικούς θεσμούς, ο άλλος μεγάλος χαμένος της ιστορίας
είναι ο «ένδοξος τουρκικός στρατός» (ο χαρακτηρισμός είναι του
Ερντογάν). Αυτή η δόξα έχει κερδηθεί στην Κορέα, όπου πολεμούσαν
εντεταγμένοι στην ευρύτερη συμμαχία της Δύσης, στην εισβολή στην Κύπρο,
επιχείρηση που πραγματοποίησαν με επιτυχία χάρη στο ηλίθιο πραξικόπημα
εναντίον του Μακαρίου, και, τέλος, στα πέντε πραξικοπήματα που έχει
φέρει εις πέρας άψογα (τρία κανονικά, ένα κρυφό και ένα «μεταμοντέρνο»,
όπως χαρακτηρίσθηκε, δηλαδή όχι με επέμβαση, αλλά με την απειλή της
επέμβασης). Είναι η πρώτη φορά, αν δεν κάνω λάθος, που ο τουρκικός
στρατός ή, έστω, μέρος αυτού επιχειρεί κάτι και αποτυγχάνει με τέτοιο
πάταγο. Και μόνο το γεγονός ότι είχε διαβρωθεί από τους συνωμότες, σε
βαθμό ώστε η φράξιά τους να αποπειραθεί να παρέμβει, είναι δεινό πλήγμα
στο κύρος του στρατού.
Το μέγα ερώτημα, κατά τη γνώμη μου, από την απάντηση στο οποίο θα
εξαρτηθούν κατά πολύ οι εξελίξεις στην Τουρκία, είναι πόσες στροφές θα
πάρει η βίδα που έχει λασκάρει μέσα στο κεφάλι του Ερντογάν, μετά τη
σωτηρία του. Οτι τον είχε πλήξει η τρέλα του μεγαλείου είναι κοινός
τόπος· μήπως την ψωνίσει ακόμη περισσότερο τώρα; (Με όλο τον σεβασμό το
λέω, γιατί αυτός τραβάει μηνύσεις και στο εξωτερικό...) Δεν είναι
ασυνήθιστο για μεγαλομανείς ηγέτες να ερμηνεύουν την εύνοια της τύχης ως
απόδειξη του πεπρωμένου τους. Οι πρώτες ενδείξεις δεν επιτρέπουν
αισιοδοξία. Ηδη ο Ερντογάν απαιτεί από τους συμμάχους του να
αναγνωρίσουν την ευθύνη του Γκιουλέν και της οργάνωσής του για το
πραξικόπημα χωρίς αποδείξεις.
Κάπου εδώ μπερδευόμαστε και εμείς...
Πόσο
τυχεροί θα ήμασταν, αν μόλις είχε προσγειωθεί το ελικόπτερο βρισκόταν
ένας δικός μας αξιωματούχος να παραστήσει τον βλάκα και να τους στείλει
αμέσως πίσω στην Τουρκία. Τώρα, ο άνθρωπος αυτός θα ήταν ήρωας: Ολη η
Ελλάδα θα τον έβριζε, αλλά η Ελλάς θα τον ευγνωμονούσε – έτσι δεν
γίνεται συνήθως σε αυτό τον τόπο;
Οπως ήλθαν τα πράγματα όμως, πρέπει η
κυβέρνηση να βρει τον τρόπο για να εξισορροπήσει, από τη μία, την εικόνα
της χώρας ως κράτους δικαίου και, από την άλλη, τις καλές σχέσεις με
μια όλο και πιο επικίνδυνη Τουρκία. Δύσκολο εγχείρημα, στο οποίο, ως
συνήθως, θα αποτύχει...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου