Toυ ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ
Πολλή σκόνη έχει σηκωθεί γύρω από το ερώτημα:
«Μήπως ο κ. Τσίπρας και ένα στενό επιτελείο θέλουν τελικά την έξοδο από
το ευρώ;».
Είναι η δεύτερη φορά που μας ταλανίζει το ίδιο ζήτημα. Ας μην ξεχνάμε ότι πέρυσι το καλοκαίρι κανείς δεν ήταν σίγουρος πού το πήγαινε ο πρωθυπουργός. Μέχρι να επισημοποιηθεί η περιώνυμη κωλοτούμπα μετά το δημοψήφισμα, όλα έδειχναν ότι άφηνε όλα τα σενάρια ανοιχτά, και τη δραχμή και το ρώσικο χαρτί και όλα. Χρειάστηκε να φτάσουμε στο «και πέντε» για να βεβαιωθούμε ότι είχε επιλέξει τον δρόμο που διασφάλιζε τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.
Τώρα, τι πραγματικά μπορεί να ήθελε ο κ. Τσίπρας όταν ορκίσθηκε πρωθυπουργός για πρώτη φορά, πρώτα στο Προεδρικό Μέγαρο και μετά στην Καισαριανή, λίγοι άνθρωποι μπορούν να μας το απαντήσουν.
Σίγουρα, επίσης, έχει αλλάξει από τότε. Τη γοητεία τού να αποθεώνεσαι ως ροκ σταρ της ευρωπαϊκής Αριστεράς έχει διαδεχθεί η γλύκα της εξουσίας και της συναναστροφής με τη διεθνή ελίτ.
Κάτω από όλα αυτά, υπάρχει ένα βαθύτερο «πολιτισμικό» ζήτημα. Είναι σαφές ότι ένα μέρος της ηγετικής ομάδας περί τον κ. Τσίπρα θα ένιωθε πολύ πιο άνετα αν κυβερνούσε σε ένα αμιγώς δραχμικό περιβάλλον.
Θα τους άρεσε μια ρεπλίκα της Ελλάδας του 1980, όπου με ένα τηλέφωνο διόριζες κόσμο ή έκανες μια χάρη σε κάποιον μέσω ΔΕΚΟ, τραπεζών και κράτους. Αν είχαν, με άλλα λόγια, τα λεφτά που χρειάζονται, θα κυβερνούσαν σαν να βρίσκονταν εκτός Ε.Ε.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη. Η Ευρώπη είναι ένα μεγάλο χωνευτήρι, ένας τόπος συνδιαλλαγής, συμβιβασμών και ισορροπιών. Ακόμη και όταν κάποιος διαπραγματεύεται σκληρά για λογαριασμό των συμφερόντων της χώρας του, δεν ξεπερνάει κάποια όρια. Ο κ. Τσίπρας και ορισμένοι συνεργάτες του αντιδρούν με τρόπο εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου όποτε πιέζονται πέρα από ένα σημείο. Είναι εκείνο το σημείο όπου νομίζουν ότι οι καταλήψεις που έκαναν στα νιάτα τους μπορεί να επαναληφθούν σε ευρωπαϊκό ή και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι ποτέ δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Το αντίθετο, μας βάζουν στη γωνία και αυξάνουν τον τελικό λογαριασμό.
Προσωπικά αμφιβάλλω για το αν υπάρχει κάπου κρυμμένο ένα σχέδιο Χ ή Ψ για να πάμε στη δραχμή. Πολλοί Ελληνες πρωθυπουργοί το σκέφθηκαν στην εποχή των μνημονίων, σε στιγμές απελπισίας. Οταν όμως το έβαλαν κάτω, διαπίστωσαν ότι ρισκάρουν μια εθνική καταστροφή.
Μπορεί πάντως να φτάσουμε στη δραχμή, έστω κι αν –στα λόγια– δεν το θέλει κανείς:
Θα χρειαστεί η αγαστή συνέργεια των «σκληρών», μέσα και έξω από την Ελλάδα.
Οι εγχώριοι σκληροί θα πιέζουν σε εξωευρωπαϊκές συμπεριφορές όσο θα αυξάνεται πολιτικά η πίεση από τη διαπραγμάτευση. Τη στραβοτιμονιά, άλλωστε, την έχουν εύκολη.
Οι σκληροί των δανειστών θα συνεχίσουν να διαβεβαιώνουν ότι δεν διανοούνται το Grexit, αλλά θα τρίβουν τα χέρια τους θεωρώντας ότι τα λάθη του κ. Τσίπρα θα οδηγήσουν σε μια κατάσταση κατά την οποία η Ελλάδα θα ζητήσει το time out.
Η Ιστορία είναι γεμάτη από ατυχήματα που δεν οφείλονταν σε κάποια κρυφά σχέδια, αλλά σε πολλαπλά λάθη, ανθρώπινες αδυναμίες και εμμονές.
Ας ελπίσουμε ότι θα το αποφύγουμε.
Είναι η δεύτερη φορά που μας ταλανίζει το ίδιο ζήτημα. Ας μην ξεχνάμε ότι πέρυσι το καλοκαίρι κανείς δεν ήταν σίγουρος πού το πήγαινε ο πρωθυπουργός. Μέχρι να επισημοποιηθεί η περιώνυμη κωλοτούμπα μετά το δημοψήφισμα, όλα έδειχναν ότι άφηνε όλα τα σενάρια ανοιχτά, και τη δραχμή και το ρώσικο χαρτί και όλα. Χρειάστηκε να φτάσουμε στο «και πέντε» για να βεβαιωθούμε ότι είχε επιλέξει τον δρόμο που διασφάλιζε τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.
Τώρα, τι πραγματικά μπορεί να ήθελε ο κ. Τσίπρας όταν ορκίσθηκε πρωθυπουργός για πρώτη φορά, πρώτα στο Προεδρικό Μέγαρο και μετά στην Καισαριανή, λίγοι άνθρωποι μπορούν να μας το απαντήσουν.
Σίγουρα, επίσης, έχει αλλάξει από τότε. Τη γοητεία τού να αποθεώνεσαι ως ροκ σταρ της ευρωπαϊκής Αριστεράς έχει διαδεχθεί η γλύκα της εξουσίας και της συναναστροφής με τη διεθνή ελίτ.
Κάτω από όλα αυτά, υπάρχει ένα βαθύτερο «πολιτισμικό» ζήτημα. Είναι σαφές ότι ένα μέρος της ηγετικής ομάδας περί τον κ. Τσίπρα θα ένιωθε πολύ πιο άνετα αν κυβερνούσε σε ένα αμιγώς δραχμικό περιβάλλον.
Θα τους άρεσε μια ρεπλίκα της Ελλάδας του 1980, όπου με ένα τηλέφωνο διόριζες κόσμο ή έκανες μια χάρη σε κάποιον μέσω ΔΕΚΟ, τραπεζών και κράτους. Αν είχαν, με άλλα λόγια, τα λεφτά που χρειάζονται, θα κυβερνούσαν σαν να βρίσκονταν εκτός Ε.Ε.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη. Η Ευρώπη είναι ένα μεγάλο χωνευτήρι, ένας τόπος συνδιαλλαγής, συμβιβασμών και ισορροπιών. Ακόμη και όταν κάποιος διαπραγματεύεται σκληρά για λογαριασμό των συμφερόντων της χώρας του, δεν ξεπερνάει κάποια όρια. Ο κ. Τσίπρας και ορισμένοι συνεργάτες του αντιδρούν με τρόπο εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου όποτε πιέζονται πέρα από ένα σημείο. Είναι εκείνο το σημείο όπου νομίζουν ότι οι καταλήψεις που έκαναν στα νιάτα τους μπορεί να επαναληφθούν σε ευρωπαϊκό ή και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι ποτέ δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Το αντίθετο, μας βάζουν στη γωνία και αυξάνουν τον τελικό λογαριασμό.
Προσωπικά αμφιβάλλω για το αν υπάρχει κάπου κρυμμένο ένα σχέδιο Χ ή Ψ για να πάμε στη δραχμή. Πολλοί Ελληνες πρωθυπουργοί το σκέφθηκαν στην εποχή των μνημονίων, σε στιγμές απελπισίας. Οταν όμως το έβαλαν κάτω, διαπίστωσαν ότι ρισκάρουν μια εθνική καταστροφή.
Μπορεί πάντως να φτάσουμε στη δραχμή, έστω κι αν –στα λόγια– δεν το θέλει κανείς:
Θα χρειαστεί η αγαστή συνέργεια των «σκληρών», μέσα και έξω από την Ελλάδα.
Οι εγχώριοι σκληροί θα πιέζουν σε εξωευρωπαϊκές συμπεριφορές όσο θα αυξάνεται πολιτικά η πίεση από τη διαπραγμάτευση. Τη στραβοτιμονιά, άλλωστε, την έχουν εύκολη.
Οι σκληροί των δανειστών θα συνεχίσουν να διαβεβαιώνουν ότι δεν διανοούνται το Grexit, αλλά θα τρίβουν τα χέρια τους θεωρώντας ότι τα λάθη του κ. Τσίπρα θα οδηγήσουν σε μια κατάσταση κατά την οποία η Ελλάδα θα ζητήσει το time out.
Η Ιστορία είναι γεμάτη από ατυχήματα που δεν οφείλονταν σε κάποια κρυφά σχέδια, αλλά σε πολλαπλά λάθη, ανθρώπινες αδυναμίες και εμμονές.
Ας ελπίσουμε ότι θα το αποφύγουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου