"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΓΛΩΣΣΑ - KOΙΝΩΝΙΑ - ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ : H αυταρέσκεια της αγραμματοσύνης

Του ΒΑΣΙΛΗ ΑΓΓΕΛΙΚΟΠΟΥΛΟΥ


«–Α, ξέρετε, εγώ με την ορθογραφία δεν τα πήγαινα ποτέ καλά!

Το είπε και ξεμπέρδεψε. • Τίναξε και το μαλλί πίσω, • σαν να έλεγε πως τη συνάδελφο εκεί στη γωνία δεν την πάει, δεν έχουν σχέση, • επομένως μην τις συσχετίζετε, εντάξει; • Κάτι προσωπικό δηλαδή, εντελώς άσχετο με τη δουλειά. •




Οχι πως αυτή η φράση δεν ακουγόταν ανέκαθεν. • Αλλά τουλάχιστον, • όταν ο τολμηρός έπαιρνε την απόφαση να πει κάτι τέτοιο, • και ιδίως στον χώρο της δουλειάς του, • και μάλιστα όταν αυτή η δουλειά είχε σχέση με το γράψιμο, • λεγόταν με έναν τόνο απολογητικό συνήθως, • με ένα κοκκίνισμα μερικές φορές, • με έναν τόνο που είχε συνείδηση μιας σοβαρής αδυναμίας και που ζητά κατανόηση. • Ακόμη κι όταν διατυπωνόταν σε τόνους ανάλαφρους ή δήθεν δεν-με-μέλει, • δεν ήταν δύσκολο να διακρίνεις από κάτω μια κάποια ντροπή, μια συστολή. •



Τώρα πολλοί, • ακόμη και από αυτούς που η δουλειά τους απαιτεί γράψιμο, • δεν ξέρουν τι σημαίνει αυτό που δεν ξέρουν, που δεν έμαθαν, που δεν τους ενδιαφέρει να μάθουν • και που, κατά τα φαινόμενα, ποτέ δεν θα μάθουν. •

 


Ελεγε προ ημερών συνάδελφος, ο οποίος, • λόγω της θέσης του στην εφημερίδα που εργάζεται, • έρχεται σε επαφή με τα «χειρόγραφα» πολλών νέων συντακτών, • ότι σπάνια βρίσκεις πια μέτριο, έστω, γνώστη ορθογραφίας ανάμεσά τους. • Φυσικά, αυτό δεν αφορά τους νέους συντάκτες μόνο. • Οπου και να στραφείς, αδράχνεις απτή την ανορθογραφία, • την αδυναμία να συνταχθούν πέντε κουβέντες στη σειρά, • την ακυριολεξία, • το γρύλισμα ενίοτε μιας γλώσσας που θυμίζει ελληνικά. Με κορυφαίους του χορού βέβαια τηλεοράσεις και ραδιόφωνα • -εκεί όπου η ανορθογραφία κυριολεκτικά βγάζει γλώσσα.
 
–Δεν ξέρω ορθογραφία και σκασίλα μου!


Ο άνετος που το λέει πιστεύει πως πρόκειται για κάτι που δεν θα έχει καμία απολύτως επίπτωση στο επάγγελμα ή τη ζωή του. • Οχι μόνο γιατί τα συστήματα αυτόματης ορθογραφίας στα κομπιούτερ τον έχουν απαλλάξει από τις σχετικές σπαζοκεφαλιές, • αλλά γιατί δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι η ανορθογραφία, • το να μην έχεις «παιδευτεί» για να μάθεις σωστά τη γλώσσα σου, • είναι σαν τους ελαφρούς εκείνους πυρετούς που υποδηλώνουν σοβαρότατες ασθένειες • -στο πώς μιλάς, • πώς διατυπώνεις τις σκέψεις σου, • ακόμη και πώς σκέπτεσαι».


Είχε δημοσιευθεί ήδη προ 15ετίας στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (17.7.1999 σελ. «Απόψεις»).

Δεν υπάρχουν σχόλια: