"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΚΟΙΝΩΝΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Η δεύτερη πολιτιστική επανάσταση

Του ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η πρώτη πολιτιστική επανάσταση συντελέστηκε στην αχανή Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, στη δεκαετία του '60. Μεγάλος Τιμονιέρης στην Αυτοκρατορία του Μέσου ήταν ο ποιητής Μάο Τσε Τουνγκ, κοινωνικός μοχλός δε της επανάστασης ήταν η νεολαία. Οι επονομαζόμενοι και ερυθροφρουροί επιτέθηκαν σε όλες τις «παλιές ιδέες» και τους φορείς τους, ξεκινώντας ως γνωστόν από τους ίδιους τους δασκάλους τους. Ηθελαν να πολεμήσουν όλους τους Κινέζους «που θέλουν να προκόψουν εις βάρος της ισότητας» και στόχευαν στην έμπρακτη αποδόμηση της κομφουκιανικής φιλοσοφίας. Διά του όρου «έμπρακτη» εννοώ ότι ξεκαθάριζαν τους φιλοσοφικούς τους λογαριασμούς με τα όπλα.
 
Η δεύτερη συντελείται εδώ και χρόνια στη χώρα μας. Στόχο έχει την αποδόμηση της κοινής λογικής, η οποία θεωρείται το ύστατο όπλο του ιμπεριαλισμού, των μονοπωλίων, του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος και της εν γένει αστικής ηθικής. Μοχλός της επανάστασης δεν είναι μόνον η νεολαία, αν και πρωταγωνιστεί σε πολλές εκδηλώσεις επαναστατικού τύπου. Μοχλός είναι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού το οποίο θέλει να εργάζεται και να ζει κανονικά. Είναι η διαφορά ανάμεσα στην ελληνική φιλοσοφία και στην κινεζική τοιαύτη. Επειδή όμως η κοινή λογική, σε αντίθεση με τον κομφουκιανισμό, αποδεικνύεται ιδιαιτέρως ανθεκτική, στα δικά μας μέρη η επανάσταση διαρκεί κάτι δεκαετίες, με τα πάνω της και τα κάτω της.
 
Εύλογη επίσης θεωρείται από τους παρατηρητές των ηθών και των εθίμων της επαναστατημένης χώρας η δημιουργία αντεπαναστατικών τάσεων στον πληθυσμό. Ακουσα, ας πούμε, χθες κάποιον, ο οποίος δεν ντρεπόταν να κρύψει τα εμφανή συμπτώματα μικροαστικής ηθικής, να ισχυρίζεται δημοσία ότι δεν είναι δυνατόν μια μεγαλούπολη σαν την Αθήνα να ζει χωρίς δημόσιες συγκοινωνίες. Οταν δε ρωτήθηκε αν δεν πιστεύει ότι το δικαίωμα στην απεργία είναι ιερό, εκείνος κατέφυγε στις γνωστές αντιφάσεις: «Πιστεύω ότι είναι ιερό, αλλά πείτε μου πώς να πάω στη δουλειά μου».
 
Το κυριότερο δεν είναι η διασπορά της επαναστατικής νοοτροπίας σε στρώματα του πληθυσμού, αλλά η υιοθέτησή της από τον κρατικό μηχανισμό. Από τον κρατικό μηχανισμό ώς τους πρωτοπόρους συνδικαλιστές κι από τα μέσα μαζικής μεταφοράς ώς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, ο πόλεμος κατά της κοινής λογικής γιγαντώνεται. Είναι δε βέβαιον πως αν συνεχίσουμε έτσι σε λίγο θα εξαφανιστούν και οι τελευταίοι πιστοί, όσοι έχουν οχυρωθεί πίσω από την κάλπικη αλήθεια που λέει ότι για να μπορέσει να ζήσει μια χώρα πρέπει στοιχειωδώς να λειτουργεί. 
 
Η κοινή λογική πνέει τα λοίσθια, και όταν ξεμπερδέψουμε με δαύτη θα επιδοθούμε στον πόλεμο κατά του νόμου της βαρύτητας, σαν εκείνες τις ηρωικές Σουλιώτισσες που κάποτε μας έδειξαν τον δρόμο του ιστορικού μας πεπρωμένου χορεύοντας στον Ζάλογγο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: