"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ: Σταυρόλεξο στην παραλία

Του ΚΩΣΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗ

Βασιλιάς των Πάρθων το 113 μ.Χ. Με επτά γράμματα. Ο Γιάννης έξυσε τη φαλάκρα του λες και ήθελε να σκάψει στο μυαλό του για να βρει τον βασιλιά θαμμένο μέσα σε μια σαρκοφάγο φτιαγμένη από άχρηστες γνώσεις. Σήκωσε το βλέμμα προς τη θάλασσα και κοίταξε απέναντι, τη Στερεά. Κάθεται σε μια μπλε καρέκλα θαλάσσης, κάτω από κόκκινη ομπρέλα στην παραλία Τσοκαΐτη, στην Ιστιαία Ευβοίας. Δυστυχώς γνωρίζουμε για του λόγου του όσα ξέρει και αυτός για τους Πάρθους. Απολύτως τίποτα. Φυσιογνωμικά δείχνει να πλησιάζει τα εξήντα. Στην παραλία είναι μόνος, αλλά ενδεχομένως να έχει συντροφιά πίσω στο δωμάτιο, στο διπλανό χωριό, στους Ωραιούς.  

Αντιλαμβανόμαστε επίσης ότι το μυαλό του είναι σαν μια φέτα ψωμί που φρυγανίστηκε λίγο περισσότερο από όσο θα έπρεπε – είναι ελαφρώς καμένο και από τα δύο ημισφαίρια. Για αυτό και λύνει σταυρόλεξο. Δεν μπορεί να καταλάβει πώς οι άνθρωποι διαβάζουν στις διακοπές. Εκτός και αν λένε ψέματα, μόνο και μόνο για τη φωτογραφία στα social. 

Η ανάγνωση εγείρει νοητικές απαιτήσεις. Επίσης οδηγεί το μυαλό σε μια μάταιη, κουραστική, σισύφεια προσπάθεια διαφυγής. Το σταυρολεξάκι είναι τίμιο. Σε βάζει να σκέφτεσαι μόνο ένα πράγμα. Εν προκειμένω τον βασιλιά των Πάρθων.

Μην έχοντας ιδέα περί τίνος πρόκειται, ο Γιάννης δοκιμάζει να κυκλώσει τον βασιλιά. Η πρωτεύουσα της Κόστα Ρίκα, δύο λέξεις. Εύκολο. Σαν Χοσέ. Πάτησε με το στιλό λίγο παραπάνω το Χ ως το πρώτο γράμμα για το όνομα του τύπου.  

Θα ήθελε να πάει στην Κόστα Ρίκα επειδή κάπου διάβασε ότι είναι η πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου. Αλλαξε αμέσως γνώμη. Γιατί να πας στην πιο ευτυχισμένη χώρα αν είναι να φύγεις μετά από λίγο; Θα είσαι σαν το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα που κοιτάζει την ακριβή βιτρίνα. 

Ο Γιάννης έχει κάνει πολλά ταξίδια, τυχερός είναι, αλλά του έμεινε καημός να πάει στο Μπουένος Αϊρες. Κάποτε στο Παρίσι κόντεψε να χάσει την πτήση του χαζεύοντας το Boeing της Aerolineas Argentinas που ήταν έτοιμο να απογειωθεί. Δίπλα στον καημό στέκεται μία ιδέα, ένας φόβος, που του λέει ότι αν πάει στο Μπουένος Αϊρες θα πεθάνει – έχει κοντά τριάντα χρόνια αυτή η ιστορία. Ξέρει ότι αν συνεχίσει έτσι, κάποτε θα πεθάνει και δεν θα έχει πάει στο Μπουένος Αϊρες. Είναι ηλίθιο, μίζερο, αυτοκαταστροφικό όλο αυτό που του συμβαίνει με το Μπουένος Αϊρες. Αλλά τον αποζημιώνει με έναν ανικανοποίητο πόθο. Αλλωστε και οι διακοπές στους ήσυχους Ωραιούς σού προσφέρουν σπάνια εμπειρία. Μπαίνεις σε χρονομηχανή, πας στα ’70ς, στα παιδικά σου χρόνια. Μεσήλικα ζευγάρια τρώνε ψητό καλαμπόκι, χαζεύουν στο παζάρι, τους προσφέρεται χαλβάς μετά το φαγητό. Δεν έχουν πλέον τίποτα να πουν μεταξύ τους και έτσι οι μέρες γίνονται πιο μεγάλες. Τιμές λογικές.

Είδος φάλαινας, τέσσερα γράμματα. Ορκα. Το όνομα του βασιλιά αρχίζει από ΧΟ. Κάτι του λέει, αλλά δεν φτάνει. Είναι σαν να ψαρεύεις, να τσιμπάει το ψάρι, αλλά χρειάζεται δουλειά ακόμα. 

Κοιτάζει πάλι τη θάλασσα και αναρωτιέται πώς στο διάολο δουλεύει το μυαλό. Πού πηγαίνουν και κάθονται όλες αυτές οι γνώσεις, χρήσιμες και μη; Τι μορφή έχουν; Εγγράφονται πάνω στον εγκεφαλικό φλοιό όπως οι πληροφορίες στον σκληρό δίσκο; Και γιατί κάποιες ανασύρονται πιο εύκολα και άλλες μένουν για πάντα εκεί, λησμονημένες, άχρηστες, καταλαμβάνοντας πολύτιμο χώρο αποθήκευσης; Αραγε όταν μαθαίνεις κάτι καινούργιο σβήνεις κάτι από το παρελθόν;  

Και εντάξει, όταν σβήνεις πληροφορίες, πάει και έρχεται, το αντέχεις. Διαγράφεις όμως και αναμνήσεις, προσωπικά βιώματα, τα πολύτιμά σου τραύματα. Αν ξεχάσεις κάτι είναι σαν να μην το έχεις ζήσει ποτέ;  

Αυτή τη στιγμή το σταυρόλεξο δεν εξυπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο αγοράστηκε. Γιατί το μυαλό του Γιάννη ξέφυγε, έμεινε λίγο στην επιφάνεια της θάλασσας και μετά βούτηξε σε σκέψεις που αφορούν την ίδια τη λειτουργία του, το σύνολο της ύπαρξης, όπως θα μπορούσε να μετρηθεί σε terabytes. Οταν το μυαλό κατεβαίνει τόσο βαθιά, του λείπει οξυγόνο. Αυτό φέρνει ύπνο. Σε λίγο, όταν ο Γιάννης θα ξυπνήσει, θα παραδεχθεί ότι, τελικά, το σταυρόλεξο έκανε τη δουλειά του.

Βαθιά μέσα στο κοιμισμένο μυαλό του Γιάννη, ο βασιλιάς των Πάρθων Χορσόης ξεκίνησε να ανεβαίνει αργά τα σκαλοπάτια της μνήμης. Οταν ο Γιάννης ξυπνήσει, θα τον θυμηθεί. Τώρα όμως...

 

 το στιλό έχει φύγει από το χέρι, έπεσε στην άμμο. Το κεφάλι έγειρε αργά προς τα κάτω και λίγο αριστερά. Το δεξί πόδι τεντώθηκε μπροστά – το σταυρόλεξο είναι πάνω στο αριστερό και λίγο πιο ψηλά, το μισό ακουμπάει στην κοιλιά. Και από το ανοιχτό στόμα του Γιάννη ξεκίνησε μία λεπτή γραμμή από σάλιο που κυλάει στο πηγούνι και πέφτει επάνω στο σταυρόλεξο, εκεί που επρόκειτο να γραφτεί το όνομα του Χορσόη. Και είναι σαν κουτσουλιά στο στέμμα του βασιλιά.



Δεν υπάρχουν σχόλια: