Του Κώστα Στούπα
Οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη βρίσκονται σε απαγορευτικά υψηλά επίπεδα παρά την κατά 50% περίπου αποκλιμάκωση τις τελευταίες μέρες και αυτό έχει ήδη συνέπειες στις επιχειρήσεις, στην παραγωγή, στα νοικοκυριά και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη από 20 ευρώ τη Μεγαβατώρα στην αρχή του 2021 είχε φτάσει πριν λίγες μέρες πάνω από τα 180 ευρώ και τις τελευταίες μέρες διόρθωσε μέχρι τα περίπου τα 90 ευρώ μετά την είδηση της αλλαγής ρότας πολλών πλοίων μεταφοράς LNG από την Ασία προς την Ευρώπη.
Παρά την πτώση, η τιμή είναι τετραπλάσια αυτής της αρχής του χρόνου ενώ οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ολόκληρη την Ευρώπη δεν διαθέτουν επαρκή πληρότητα για ένα βαρύτερο ή μεγαλύτερο Χειμώνα.
Πού οφείλονται οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου;
Είναι προφανές πως άνοδο τιμών έχουμε όταν η ζήτηση είναι υψηλότερη από την προσφορά.
Όπως έχουμε αναφέρει ξανά τα προβλήματα είχαν ξεκινήσει από την αρχή του χρόνου με την περιορισμένη προσφορά λόγω διαταραχών της παραγωγής της Ρωσίας και του κρύου Χειμώνα. Το καλοκαίρι η μεγαλύτερη άπνοια στις χώρες του βορρά αύξησε την κατανάλωση φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Ενώ μπήκαμε στο Φθινόπωρο με τις αποθήκες στην Ευρώπη να έχουν μικρότερες ποσότητες σε σχέση με άλλες χρονιές, παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση της ζήτησης από χώρες της Ασίας. Η αύξηση της ζήτησης έφερε αύξηση των τιμών και τα φορτία με LNG επέλεξαν να κατευθυνθούν στις αγορές της Ασίας.
Εν τω μεταξύ τα τελευταία χρόνια τα σχέδια επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης στις ΑΠΕ αποθάρρυναν τις επενδύσεις στην εξερεύνηση και ανάδειξη νέων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Η εξερεύνηση χρειάζεται πολλά δισ. και μερικά χρόνια. Από τη στιγμή που θα ανακαλυφθεί ένα εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα χρειάζονται 6-7 χρόνια για αρχίσει η εμπορική παραγωγή. Όταν οι κυβερνήσεις συντομεύουν στόχους δραστικής μείωσης της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων στο 2030, οι εταιρείες δεν επενδύουν στην ανεύρεση νέων κοιτασμάτων.
Όλα τα παραπάνω προέκυψαν σε μια περίοδο που η Δύση και η Ρωσία βρίσκονται σε μια πρωτοφανή αντιπαράθεση για την Ουκρανία και άλλα σημεία τριβών. Η Ρωσία τροφοδοτεί την Ευρώπη με το 40% περίπου του Φυσικού Αερίου που χρειάζεται.
Η κρίση αυτή αποτελεί ένα θεόσταλτο δώρο για τον Πούτιν ο οποίος φιλοδοξεί να αποκαταστήσει μέρος της περιφερειακής ισχύος της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ. Ο πρόεδρος της Ρωσίας δημοσίως κάνει δηλώσεις πως θα αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου ενώ στην πράξη πράττει τα αντίθετα.
"Ο αγωγός Γιαμάλ-Ευρώπη που συνήθως παραδίδει ρωσικό φυσικό αέριο στη Δυτική Ευρώπη έστειλε το καύσιμο πίσω στην Πολωνία για έκτη συνεχόμενη ημέρα την Κυριακή, σύμφωνα με στοιχεία του γερμανικού φορέα εκμετάλλευσης δικτύου Gascade.
Όπως αναφέρει το Reuters, τα στοιχεία έδειξαν ότι οι ροές στο σημείο μέτρησης Mallnow στα γερμανοπολωνικά σύνορα πήγαιναν ανατολικά στην Πολωνία με ωριαίο όγκο σχεδόν 1,2 εκατ. κιλοβατώρων την Κυριακή και αναμένεται να παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα κατά τη διάρκεια της ημέρας…."
Οι Δυτικοί έχουν αντιρρήσεις για την περαιτέρω εξάρτηση της Ευρώπης και της Γερμανίας από τη Ρωσία με τη λειτουργία του αγωγού NordSteam 2 αλλά κάνουν ελάχιστα για να εξασφαλίσουν εναλλακτικές διεξόδους όπως θα ήταν άλλες πηγές προμήθειας, παράταση της λειτουργίας των πυρηνικών κλπ.
Ταυτόχρονα οι Δυτικοί απειλούν τη Ρωσία με κυρώσεις αν προβεί σε κινήσεις εναντίον της Ουκρανίας που έχει επιλέξει να ακολουθήσει φιλοδυτική τροχιά. Πρόκειται για αστειότητες καθώς οποιαδήποτε αύξηση της έντασης στην Ουκρανία ή αλλού στην Ανατολική Ευρώπη θα εκτόξευε περαιτέρω τις ήδη ακριβές τιμές του φυσικού αερίου, του ηλεκτρικού και του πετρελαίου.
Σε σχέση με τη φιλολογία για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία χαρακτηριστική ήταν πριν μερικούς μήνες η δήλωση του στελέχους των Γερμανών χριστιανοδημοκρατών Νόρμπερτ Ρότγκεν πως είναι "σοφή η στρατηγική να απειλούμε τη Ρωσία με τη δική μας προμήθεια". Εκείνη την εποχή, το ερώτημα ήταν η αναστολή της λειτουργίας του Nord Stream 2 εάν η Ρωσία χρησιμοποιούσε τον αγωγό ως πολιτικό όπλο...
Μια εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας είναι η εισαγωγή φορτίων LNG από τις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ είναι ήδη ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς φυσικού αερίου στον κόσμο.
Αλλά για την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου αποφασίζει η αγορά.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και πολύ σωστά δεν προτίθεται να δώσει οδηγίες στις εταιρείες ως προς το πού πρέπει να πουλήσουν τις ποσότητες που εξάγουν.
Καθώς μέχρι πριν λίγες μέρες στην Ασία κατέβαλαν υψηλότερες τιμές τα δεξαμενόπλοια ΥΦΑ από τις ΗΠΑ προτιμούσαν να ταξιδεύουν στην Ιαπωνία, την Ταϊβάν ή τη Νότια Κορέα. Μόλις οι τιμές στην Ευρώπη εκτινάχθηκαν κοντά στα 180 ευρώ η Μεγαβατώρα πολλά φορτία άλλαξαν κατεύθυνση προς την Ευρώπη. Η πτώση της τιμής κάτω από τα 100 ευρώ που έφερε αυτή η εξέλιξη είναι θέμα χρόνου να αυξήσει τις τιμές στην Ασία και αυτό να προσελκύσει πάλι τα αμερικάνικα φορτία.
Με βάση αυτά τα δεδομένα η ενεργειακή κατάσταση για την Ευρώπη τους επόμενους μήνες προδιαγράφεται δύσκολη.
Η κατάσταση θα βελτιωθεί την Άνοιξη που θα μειωθούν οι ανάγκες για θέρμανση, αλλά η επιλογή του Φυσικού Αερίου ως μέσου μετάβασης στην πλήρη εξάρτηση από τις ΑΠΕ αποτελεί μια ενέργεια που ήδη αποδεικνύεται λάθος.
Το ίδιο λάθος φαίνονται και οι στόχοι των δυτικών χώρων για εκμηδένιση των εκπομπών μέχρι το 2050. Στον βαθμό που οι περισσότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες θα συνεχίζουν να καταναλώνουν άνθρακα οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής δεν είναι πιθανό να εκλείψουν.
Τουτέστιν έχουμε έναν στόχο, τις μηδενικές εκπομπές του οποίου το κόστος θεωρείται απροσδιόριστα τεράστιο και το αποτέλεσμα παντελώς αμφίβολο.
Οι πολιτικές ηγεσίες της Δύσης έχουν αποφασίσει να επιβαρύνουν το κόστος ζωής των πολιτών υπέρμετρα χωρίς να μπορούν να εγγυηθούν την αντιστροφή των συνθηκών που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή.
Ακόμη και αν η Δύση σταματήσει να εκπέμπει παντελώς διοξείδιο του άνθρακα...
αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Ινδία, η Κίνα, η Ρωσία θα συνεχίσουν να εκπέμπουν. Τούτο καθιστά την αντιστροφή των συνθηκών της κλιματικής αλλαγής δύσκολη υπόθεση.
Η αύξηση του κόστους ζωής στις χώρες της Δύσης, ειδικά των λιγότερο εύπορων νοικοκυριών, θα έχει επίδραση στις πολιτικές τους συμπεριφορές. Το ρεύμα των λαϊκιστών των δύο άκρων αναμένεται να ενισχυθεί.
Η έκρηξη είναι μάλλον θέμα χρόνου..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου