ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Γράφει ο Νικόλαος Παναγιωτόπουλος
Ειδικός καρδιολόγος με εξειδίκευση
και πολύχρονη θητεία στην Διοίκηση Μονάδας Εντατικής Θεραπείας
www.cardiodoctor.gr
Πολύ συχνά τα πρωτοσέλιδα του γραπτού και ηλεκτρονικού τύπου ασχολούνται με περιπτώσεις κάποιων συνανθρώπων μας που έχασαν τη ζωή τους λόγω αδυναμιών του Συστήματος Υγείας. Απουσία ιατρών κάποιων ειδικοτήτων, δομών υποστήριξης, συντονισμού προσώπων και λειτουργιών. Κάποιος χάνει τη ζωή του καθ’ οδόν προς το νοσοκομείο που θα μπορούσε να λάβει βοήθεια γιατί το νοσοκομείο που μεταφέρθηκε αρχικά δεν έχει τις υποδομές για κάτι τέτοιο. Κάποια άλλη περιοχή δεν έχει ιατρούς κάποιων ειδικοτήτων.
Το κράτος πληρώνει μεγάλα ποσά για αεροδιακομιδές, διακομιδές από ξηράς ή θαλάσσης που πολλές φορές είναι αχρείαστες και κάποιες άλλες επικίνδυνες ή κυριολεκτικά θανατηφόρες. Κάποιοι επικαλούνται το νησιωτικό χαρακτήρα της χώρας για να δώσουν άλλοθι στην αδυναμία κάλυψης των τοπικών πληθυσμών αλλά και τουριστών. Άλλες φορές ο ιδιωτικός τομέας αναλαμβάνει με την υποστήριξη ασφαλιστικών εταιρειών ή έναντι αδρής αμοιβής να καλύψει τις ανεπάρκειες του δημόσιου τομέα, με τα δικά του όμως κριτήρια και τις δικές του επιδιώξεις. Άλλοι πάλι το έχουν πάρει απόφαση ότι αυτό είναι το σύστημα και είναι να μην σου τύχει να βρεθείς με το λάθος πρόβλημα τη λάθος στιγμή στο λάθος μέρος. Άλλοι τα βάζουν με τον εκάστοτε υπουργό που "κάνει δημόσιες σχέσεις αντί να ασχολείται με τα προβλήματα του λαού".
Ας το ξεκαθαρίσουμε εξ’ αρχής.
Πολύ συχνά τα πρωτοσέλιδα του γραπτού και ηλεκτρονικού τύπου ασχολούνται με περιπτώσεις κάποιων συνανθρώπων μας που έχασαν τη ζωή τους λόγω αδυναμιών του Συστήματος Υγείας. Απουσία ιατρών κάποιων ειδικοτήτων, δομών υποστήριξης, συντονισμού προσώπων και λειτουργιών. Κάποιος χάνει τη ζωή του καθ’ οδόν προς το νοσοκομείο που θα μπορούσε να λάβει βοήθεια γιατί το νοσοκομείο που μεταφέρθηκε αρχικά δεν έχει τις υποδομές για κάτι τέτοιο. Κάποια άλλη περιοχή δεν έχει ιατρούς κάποιων ειδικοτήτων.
Το κράτος πληρώνει μεγάλα ποσά για αεροδιακομιδές, διακομιδές από ξηράς ή θαλάσσης που πολλές φορές είναι αχρείαστες και κάποιες άλλες επικίνδυνες ή κυριολεκτικά θανατηφόρες. Κάποιοι επικαλούνται το νησιωτικό χαρακτήρα της χώρας για να δώσουν άλλοθι στην αδυναμία κάλυψης των τοπικών πληθυσμών αλλά και τουριστών. Άλλες φορές ο ιδιωτικός τομέας αναλαμβάνει με την υποστήριξη ασφαλιστικών εταιρειών ή έναντι αδρής αμοιβής να καλύψει τις ανεπάρκειες του δημόσιου τομέα, με τα δικά του όμως κριτήρια και τις δικές του επιδιώξεις. Άλλοι πάλι το έχουν πάρει απόφαση ότι αυτό είναι το σύστημα και είναι να μην σου τύχει να βρεθείς με το λάθος πρόβλημα τη λάθος στιγμή στο λάθος μέρος. Άλλοι τα βάζουν με τον εκάστοτε υπουργό που "κάνει δημόσιες σχέσεις αντί να ασχολείται με τα προβλήματα του λαού".
Ας το ξεκαθαρίσουμε εξ’ αρχής.
Αν τα προβλήματα αφορούσαν την ανικανότητα συγκεκριμένων προσώπων τότε θα μπορούσαν να λυθούν με κάποιες φωτισμένες παρεμβάσεις από ανθρώπους που ξέρουν τα προβλήματα και θέλουν να τα λύσουν.
Δυστυχώς τα προβλήματα οφείλονται σε παθογένειες που μας ταλανίζουν από καταβολής του κράτους μας. Πελατειακό σύστημα, ατομικό συμφέρον ενάντια στο συμφέρον των πολλών, λάθος νοοτροπίες, ωχαδερφισμός, θυμός που εξαντλείται σε διαμαρτυρία σε επίπεδο καφενείου και δεν γίνεται δημιουργικός, ατομικό βόλεμα και αδιαφορία για τις κοινές ανάγκες και άλλα πολλά μας χαρακτηρίζουν ως άτομα και ως κράτος. Και επειδή η πραγματικότητα μας φωτίζει και μας οδηγεί, ας δούμε μερικά παραδείγματα της παθογένειας του Συστήματος Υγείας μας.
Σε κάποιο επαρχιακό νοσοκομείο με χειρουργική κλινική γίνονται από ελάχιστες ως καθόλου χειρουργικές επεμβάσεις. Δικαιολογία γι’ αυτό η απουσία αναισθησιολόγου. Σε παρακείμενο μικρό νοσοκομείο - κέντρο Υγείας υπάρχει διορισμένος αναισθησιολόγος που λόγω απουσίας υποδομών ασχολείται κυρίως με… το ψάρεμα. Τα περιστατικά από το νομό διακομίζονται στην Αθήνα επιβαρύνοντας την ήδη επιβαρυμένη λειτουργία των νοσοκομείων της. Από οικονομικής πλευράς υπάρχουν μερικοί διευθυντές χειρουργοί και ένας διευθυντής αναισθησιολόγος που εισπράττουν κανονικά τον μισθό και τις εφημερίες τους και ένας στόλος ασθενοφόρων με το ανάλογο προσωπικό που μετακινείται συνεχώς προς και από την Αθήνα με αποτέλεσμα όταν χρειαστούν για τη μεταφορά κάποιου ασθενούς στο τοπικό νοσοκομείο σπάνια να είναι διαθέσιμα. Το κράτος πληρώνει όμως οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται και πεθαίνουν.
Σε μεγάλο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Περιφέρειας δεν υπήρχε καρδιοχειρουργικό τμήμα. Υπήρχε όμως κάποιος ενδιαφερόμενος και μάλιστα γόνος μεγάλης πολιτικής οικογένειας. Ο ίδιος το προώθησε, η τοπική κοινωνία με σχετική φαντάζομαι κινητοποίηση και παρότρυνση το διεκδίκησε δυναμικά και ο ιατρός πήρε τη θέση και μάλιστα Επίκουρου Καθηγητή. Και το αποτέλεσμα; Ελάχιστα και μάλιστα μικρής βαρύτητας χειρουργεία γίνονται γιατί δεν υπάρχει στελεχωμένη καρδιοχειρουργική κλινική με μερικούς ακόμη καρδιοχειρουργούς, ειδικευμένους χειριστές του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας, νοσηλευτές και οργανωμένα χειρουργεία. Ο ιατρός διορίστηκε, η τοπική κοινωνία παραπλανήθηκε και μόνο όσοι θα χρειαστούν καρδιοχειρουργική υποστήριξη θα το καταλάβουν, το κράτος πληρώνει αλλά το αποτέλεσμα "μηδέν εις το πηλίκον" που λέγαμε στο δημοτικό.
Σε άλλα νοσοκομεία της επαρχίας κάποιο ιατροί εκπαιδεύτηκαν με έξοδα του κράτους και απουσία από το νοσοκομείο τους στην Εντατική Θεραπεία, μόνο που ποτέ δεν δημιουργήθηκε στο νοσοκομείο Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Οι ίδιοι ωφελήθηκαν, τα βιογραφικά τους πλούτισαν, μπορούν να διεκδικήσουν θέσεις σε μεγαλύτερα νοσοκομεία ή στον ιδιωτικό τομέα αλλά οι ασθενείς του νομού μεταφέρονται με κάθε τρόπο και κόστος στα μεγάλα αστικά Κέντρα της χώρας.
Σε νοσοκομεία του κέντρου και της περιφέρειας γίνονται προκηρύξεις και διορισμοί ιατρών ειδικοτήτων χωρίς να έχουν προσδιοριστεί οι ειδικές ανάγκες. Έτσι σε πολύ μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας δεν βρέθηκε κανένας ορθοπεδικός που να γνωρίζει να χειρουργεί σπονδυλική στήλη και προτάθηκε η μεταφορά πολυτραυματία που νοσηλευόταν στη ΜΕΘ σε άλλο νοσοκομείο για χειρουργείο. Μόνο που ο ασθενής είχε και ρήξη οισοφάγου και έπρεπε να βρεθεί ένα τρίτο νοσοκομείο να γίνει η επέμβαση γιατί κανείς από τους δεκάδες χειρουργούς του νοσοκομείου "δεν χειρουργούσε οισοφάγο". Το αποτέλεσμα, ο ασθενής μετά από εβδομάδες νοσηλείας στη ΜΕΘ απεβίωσε χωρίς να χειρουργηθεί. Θα ήταν πολύ πιο απλό αν η επόμενη προκήρυξη αφορούσε ορθοπεδικό ή νευροχειρουργό με εμπειρία στη σπονδυλική στήλη και χειρουργό με εμπειρία στη χειρουργική του οισοφάγου. Δεν θα είναι ίσως το "δικό μας παιδί" αλλά θα είναι μια καλή λύση για τη λειτουργία του νοσοκομείου.
Σε άλλο μεγάλο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο δεν γίνονται μεγάλα καρδιοχειρουργικά χειρουργεία γιατί δεν υπάρχει καρδιοχειρουργική ΜΕΘ. Αυτή είναι η πρόφαση για τη συντήρηση ανθρώπων που δεν εργάζονται αλλά πληρώνονται. Καρδιοχειρουργοί, βοηθοί χειρουργείου, νοσηλευτές συντηρούν μια κλινική που δεν λειτουργεί επαρκώς και με ασφάλεια. Υπάρχει όμως γενική ΜΕΘ που με την κατάλληλη στελέχωση, όχι με πολλά άτομα και έξοδα, μπορεί να εξυπηρετεί και την καρδιοχειρουργική κλινική, αξιοποιώντας την ύπαρξή της.
Θα μπορούσαμε να γράφουμε ημέρες. Όμως το μήνυμα είναι σαφές:
Σε κάποιο επαρχιακό νοσοκομείο με χειρουργική κλινική γίνονται από ελάχιστες ως καθόλου χειρουργικές επεμβάσεις. Δικαιολογία γι’ αυτό η απουσία αναισθησιολόγου. Σε παρακείμενο μικρό νοσοκομείο - κέντρο Υγείας υπάρχει διορισμένος αναισθησιολόγος που λόγω απουσίας υποδομών ασχολείται κυρίως με… το ψάρεμα. Τα περιστατικά από το νομό διακομίζονται στην Αθήνα επιβαρύνοντας την ήδη επιβαρυμένη λειτουργία των νοσοκομείων της. Από οικονομικής πλευράς υπάρχουν μερικοί διευθυντές χειρουργοί και ένας διευθυντής αναισθησιολόγος που εισπράττουν κανονικά τον μισθό και τις εφημερίες τους και ένας στόλος ασθενοφόρων με το ανάλογο προσωπικό που μετακινείται συνεχώς προς και από την Αθήνα με αποτέλεσμα όταν χρειαστούν για τη μεταφορά κάποιου ασθενούς στο τοπικό νοσοκομείο σπάνια να είναι διαθέσιμα. Το κράτος πληρώνει όμως οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται και πεθαίνουν.
Σε μεγάλο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Περιφέρειας δεν υπήρχε καρδιοχειρουργικό τμήμα. Υπήρχε όμως κάποιος ενδιαφερόμενος και μάλιστα γόνος μεγάλης πολιτικής οικογένειας. Ο ίδιος το προώθησε, η τοπική κοινωνία με σχετική φαντάζομαι κινητοποίηση και παρότρυνση το διεκδίκησε δυναμικά και ο ιατρός πήρε τη θέση και μάλιστα Επίκουρου Καθηγητή. Και το αποτέλεσμα; Ελάχιστα και μάλιστα μικρής βαρύτητας χειρουργεία γίνονται γιατί δεν υπάρχει στελεχωμένη καρδιοχειρουργική κλινική με μερικούς ακόμη καρδιοχειρουργούς, ειδικευμένους χειριστές του μηχανήματος εξωσωματικής κυκλοφορίας, νοσηλευτές και οργανωμένα χειρουργεία. Ο ιατρός διορίστηκε, η τοπική κοινωνία παραπλανήθηκε και μόνο όσοι θα χρειαστούν καρδιοχειρουργική υποστήριξη θα το καταλάβουν, το κράτος πληρώνει αλλά το αποτέλεσμα "μηδέν εις το πηλίκον" που λέγαμε στο δημοτικό.
Σε άλλα νοσοκομεία της επαρχίας κάποιο ιατροί εκπαιδεύτηκαν με έξοδα του κράτους και απουσία από το νοσοκομείο τους στην Εντατική Θεραπεία, μόνο που ποτέ δεν δημιουργήθηκε στο νοσοκομείο Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Οι ίδιοι ωφελήθηκαν, τα βιογραφικά τους πλούτισαν, μπορούν να διεκδικήσουν θέσεις σε μεγαλύτερα νοσοκομεία ή στον ιδιωτικό τομέα αλλά οι ασθενείς του νομού μεταφέρονται με κάθε τρόπο και κόστος στα μεγάλα αστικά Κέντρα της χώρας.
Σε νοσοκομεία του κέντρου και της περιφέρειας γίνονται προκηρύξεις και διορισμοί ιατρών ειδικοτήτων χωρίς να έχουν προσδιοριστεί οι ειδικές ανάγκες. Έτσι σε πολύ μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας δεν βρέθηκε κανένας ορθοπεδικός που να γνωρίζει να χειρουργεί σπονδυλική στήλη και προτάθηκε η μεταφορά πολυτραυματία που νοσηλευόταν στη ΜΕΘ σε άλλο νοσοκομείο για χειρουργείο. Μόνο που ο ασθενής είχε και ρήξη οισοφάγου και έπρεπε να βρεθεί ένα τρίτο νοσοκομείο να γίνει η επέμβαση γιατί κανείς από τους δεκάδες χειρουργούς του νοσοκομείου "δεν χειρουργούσε οισοφάγο". Το αποτέλεσμα, ο ασθενής μετά από εβδομάδες νοσηλείας στη ΜΕΘ απεβίωσε χωρίς να χειρουργηθεί. Θα ήταν πολύ πιο απλό αν η επόμενη προκήρυξη αφορούσε ορθοπεδικό ή νευροχειρουργό με εμπειρία στη σπονδυλική στήλη και χειρουργό με εμπειρία στη χειρουργική του οισοφάγου. Δεν θα είναι ίσως το "δικό μας παιδί" αλλά θα είναι μια καλή λύση για τη λειτουργία του νοσοκομείου.
Σε άλλο μεγάλο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο δεν γίνονται μεγάλα καρδιοχειρουργικά χειρουργεία γιατί δεν υπάρχει καρδιοχειρουργική ΜΕΘ. Αυτή είναι η πρόφαση για τη συντήρηση ανθρώπων που δεν εργάζονται αλλά πληρώνονται. Καρδιοχειρουργοί, βοηθοί χειρουργείου, νοσηλευτές συντηρούν μια κλινική που δεν λειτουργεί επαρκώς και με ασφάλεια. Υπάρχει όμως γενική ΜΕΘ που με την κατάλληλη στελέχωση, όχι με πολλά άτομα και έξοδα, μπορεί να εξυπηρετεί και την καρδιοχειρουργική κλινική, αξιοποιώντας την ύπαρξή της.
Θα μπορούσαμε να γράφουμε ημέρες. Όμως το μήνυμα είναι σαφές:
Πρέπει να γίνει απογραφή των αναγκών και των στελεχών του Συστήματος Υγείας. Όχι μόνο ανά νοσοκομείο αλλά και ανά Νομό, Περιφέρεια και στο σύνολο της χώρας και να δοθούν σφαιρικές λύσεις. Πόσες διακομιδές γίνονται, προς ποιες κατευθύνσεις, γιατί και με ποιες δικαιολογίες;
Τα στοιχεία υπάρχουν και είναι εύκολο να χρησιμοποιηθούν. Πόσα περιστατικά νοσηλεύει η κάθε κλινική του νοσοκομείου, πόσα χειρουργεία γίνονται ανά κλινική και χειρουργό, ποια η βαρύτητα των περιστατικών με βάση το πρόβλημα και τη διάρκεια νοσηλείας;
Με βάση τέτοιους δείκτες που είναι παγκοσμίως χρησιμοποιούμενοι, οργανώνονται και λειτουργούν τα συστήματα υγείας.
Δεν θα ανακαλύψουμε τώρα την Αμερική. Όμως θα ξεβολευτούν πολλά συμφέροντα. Θα υπάρξουν αντιδράσεις, διαμαρτυρίες πάντοτε στο όνομα των συμφερόντων του λαού.
Χρειάζεται αρχικά βούληση, στη συνέχεια χρειάζεται η σωστή καταγραφή, αξιολόγηση, ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών, λειτουργικός σχεδιασμός και τέλος το δυσκολότερο, στελέχη με γνώση, αποφασιστικότητα και θέληση να τα εφαρμόσουν.
Όμως πάνω από όλα πρέπει να υπάρχει η βούληση. Γιατί πολλοί και πολλά ξεκίνησαν και στην πορεία υποχώρησαν μπροστά στα οργανωμένα συμφέροντα και εξέθεσαν και όσους είχαν πιστέψει και εκτεθεί. Αξίζει στο κάτω κάτω μια διοίκηση να κινδυνεύσει να κατηγορηθεί για όσα σχεδίασε και έκανε και όχι για όσα απέφυγε να κάνει διαχειριζόμενη επικοινωνιακά το τίποτε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου