"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η τακτική της κ. Μέρκελ (Record of Brinksmanship Shows Merkel’s Mettle)


Στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, συναντήθηκε και δείπνησε ιδιαιτέρως με τον Νικολά Σαρκοζί στο σπίτι της συζύγου του στο Παρίσι. Παρά τη φιλική συνάντηση, ο Γάλλος πρόεδρος κατήγγειλε την άρνηση της κ. Μέρκελ να συμπληρώσει με ένα γερμανικό πρόγραμμα τις δαπάνες ύψους 130 δισ. ευρώ που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Ερωτώμενος πώς αντιδρούν οι δύο χώρες στην κρίση, ο κ. Σαρκοζί απάντησε: «η Γαλλία δουλεύει πάνω στο θέμα, η Γερμανία απλώς το σκέπτεται».

Ο γερμανικός Τύπος το ερμήνευσε ως χαστούκι στο πρόσωπο της κ. Μέρκελ. Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε ήδη δεχθεί πιέσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο και τον Βρετανό πρωθυπουργό για να ανοίξει τα ταμεία της Γερμανίας και να δώσει ώθηση στην οικονομία. «Η κυρία Οχι», όπως ήδη την αποκαλούσε ο ευρωπαϊκός Τύπος για την απροθυμία της να διοχετεύσει χρήματα στη γερμανική οικονομία, ουδέποτε αντέδρασε δημοσίως στις κατηγορίες του Σαρκοζί. Μελέτησε επί έξι εβδομάδες το ποια θα ήταν η σωστή αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση. Μόλις τον Ιανουάριο του 2009 ανακοίνωσε επιτέλους η Γερμανία ένα οικονομικό πρόγραμμα ύψους 50 δισ. ευρώ. Σε αντίθεση με τα εσπευσμένα προγράμματα δαπανών που τέθηκαν σε εφαρμογή σε ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία, το γερμανικό ήταν προϊόν εμβριθούς μελέτης και σχεδιασμού: η Γερμανία κατέγραψε πολύ λιγότερες απολύσεις και ήταν η πρώτη χώρα που βγήκε από την κρίση.

Αυτό έδωσε στη Μέρκελ το κουράγιο να επιδιώκει τις δικές της λύσεις στα προβλήματα. Και μάλλον θα τηρήσει την ίδια στάση αυτή την εβδομάδα στη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών. Την περασμένη εβδομάδα στην ομιλία της στο γερμανικό Κοινοβούλιο, παρομοίασε την κρίση χρέους της Ευρωζώνης με μαραθώνιο. «Μπορείς να αντέξεις όλη την πορεία αν έχεις επίγνωση του μεγέθους του καθήκοντος από την αρχή» δήλωσε, και οι Ευρωπαίοι ηγέτες ευελπιστούν πως το εννοεί. Είναι σύνηθες να την αποκαλούν ισχυρότερη γυναίκα στην πολιτική σκηνή. Και μάλλον είναι αυτή που θα αποφασίσει πόσο θα επιβιώσει το ευρώ και με τι τρόπο. Η απόφασή της, όμως, θα διατυπωθεί την τελευταία στιγμή. Είναι γνωστή η αντοχή της στις πιέσεις. Δεν πρόκειται να παρασυρθεί από τις αγορές, τις τράπεζες ή τους ομολόγους της σε Ουάσιγκτον, Πεκίνο, Παρίσι ή Βρυξέλλες.

Η τακτική της ήταν αυτή που εφάρμοσε τον Μάιο του 2010, όταν έπειτα από επίσκεψή της στη Ρωσία επέστρεψε στο Βερολίνο για να διαπιστώσει πως ο κυβερνητικός συνασπισμός είχε υποστεί σημαντική εκλογική ήττα και πως ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δεν θα μπορούσε να παρευρεθεί στη σύνοδο κορυφής για το πρώτο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Τηλεφώνησε στον υπουργό Εσωτερικών και τον έστειλε στις Βρυξέλλες. Κι όταν αυτός υφίστατο πιέσεις από τον πρόεδρο της ΕΚΤ, του έδωσε εντολή από το τηλέφωνο να «παραμείνει δυνατός». Κατόρθωσε, έτσι, την τελευταία στιγμή να αποσπάσει αυτό που επεδίωκε από την αρχή: την εμπλοκή του ΔΝΤ στη διάσωση της Ελλάδας.

Από την εμπειρία της με την πολιτική, η Μέρκελ έχει συμπεράνει πως όταν έχει τα κότσια να περιμένει μέχρι την ύστατη στιγμή, κατορθώνει συχνά να εξωθεί τους άλλους στη συμφωνία που αυτή επιθυμεί. Η εμπλοκή της με το ευρώ δεν έχει συναισθηματικά στοιχεία, είναι αμιγώς διανοητική και έχει το χρώμα της ανάλυσης που κάνει περί του πώς θα είναι ο κόσμος σε 20 ή 30 χρόνια. Μιλά συχνά περί της μετατόπισης της δύναμης από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη στην Ασία και στις αναδυόμενες αγορές. Εχει επίγνωση πως μόνο μια ενωμένη Ευρώπη με μια δυναμική οικονομία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη νέα τάξη πραγμάτων. «Αν αποτύχει το ευρώ, θα αποτύχει η Ευρώπη» επαναλαμβάνει συχνά. Και αυτό είναι το ισχυρότερο μήνυμα που μπορεί να δώσει σε ό,τι αφορά την πρόθεσή της να το σώσει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: