Της Ελενας Μπέλλη
«Ο δρόμος προς την Ευρώπη είναι δύσβατος, συχνά σπαρμένος με νάρκες», έγραφε σε πρόσφατο άρθρο του ο Εγκεμέν Μπαγκίς, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας. Και έχει δίκιο. Πενήντα δύο χρόνια μετά τη συμφωνία σύνδεσης της Αγκυρας, η πρόοδος προς την ένταξη παραμένει αργή και βασανιστική, τόσο που να προκαλεί συχνά θυμό στην τουρκική ηγεσία και πλέον πλήρη αδιαφορία στον τουρκικό λαό.
«Οι ευθύνες ανήκουν και στους δύο», αντέτεινε από την Αγκυρα ο πρώην Υπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής, Χαβιέρ Σολάνα, αποκαθιστώντας την αλήθεια: Δεν είναι μόνον οι «αντιρρησίες» της Ευρώπης που ευθύνονται για τη βραδυπορία της διαδικασίας ένταξης αλλά και η ίδια η τουρκική ηγεσία, που μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει το μεγάλο άλμα προς τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής και κοινωνικής της προσέγγισης.
«ΕΙΔΙΚΗ ΣΧΕΣΗ»
Η σχέση αμοιβαίας έλξης και απώθησης εδράζεται στους δισταγμούς των μεγάλων της Γηραιάς Ηπείρου -Γαλλία και Γερμανία- να ανοίξουν τις πύλες της Ε.Ε. σε μία ισλαμική χώρα, αλλά και στους δισταγμούς της τουρκικής κυβέρνησης να αποδεχθεί πλήρως τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αλλά και να δεσμευθεί από τις διμερείς συμφωνίες.
«Είμαστε υπέρ μίας ειδικής σχέσης με την Τουρκία», δήλωνε στις αρχές του μήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Μίχαελ Σπιντελέγκερ, την ώρα που ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στη Βιέννη. «Ισως οι Τούρκοι πουν "όχι" στην ένταξη, όπως είπαν οι Νορβηγοί», είχε δηλώσει από την προηγουμένη ο Τούρκος πρόεδρος, προσπαθώντας να προκαταλάβει τις εξελίξεις στην Αυστρία.
Αυτό το παιγνίδι του εκβιασμού βολεύει τους πάντες.
Την Ευρώπη διότι αναβάλλει μία δύσκολη απόφαση, δύσκολη και επικίνδυνη μαζί, αφού η ένταξη της Τουρκίας θα πρέπει να εγκριθεί με δημοψηφίσματα, τουλάχιστον στην Αυστρία, όπως έχει δεσμευτεί το ακροδεξιό κόμμα στην κυβέρνηση.
Την Τουρκία διότι μπορεί να συνεχίσει την πορεία προς τον εξευρωπαϊσμό με τον αργό ρυθμό που επιτάσσει η ισλαμική ταυτότητα της ηγεσίας της και η κοινωνική πραγματικότητα της χώρας. Και να αναβάλει τις πολιτικά επικίνδυνες δεσμεύσεις, όπως το άνοιγμα των αεροδρομίων και λιμένων της σε αεροπλάνα και πλοία της Κύπρου, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Ελσίνκι.
Σήμερα, οι σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε. χαρακτηρίζονται ως «παραγωγικό αδιέξοδο»: Και οι δύο πλευρές δηλώνουν πρόθυμες για τη μελλοντική προσέγγιση, χωρίς αυτή να προσδιορίζεται χρονικά.
ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ
Και είναι προφανές ότι στις εκλογές της 12ης Ιουνίου, «η Ευρώπη δεν χωρά». Για την κυβέρνηση Ερντογάν, η ευρωπαϊκή πορεία της Αγκυρας είναι ένα από τα λιγότερο επιτυχημένα κεφάλαια της πολιτικής της και άρα δεν περιλαμβάνεται στην προεκλογική ατζέντα. Εχοντας ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις σε μόνον 13 από τα συνολικά 35 κεφάλαια διαπραγματεύσεων, η κυβέρνηση είναι εύκολο να αποδώσει την ευθύνη στην «κωλυσιεργία» της Ευρώπης, αλλά και στην αντιπολίτευση και στο «βαθύ κράτος» που συνεχίζουν, μέσω σκανδάλων τύπου Εργκένεκον, να διασπείρουν ανησυχίες για την πολιτική σταθερότητα της Τουρκίας. Οσο για την αντιπολίτευση, το «ευρωπαϊκό κεφάλαιο» δεν συνιστά προεκλογικό όπλο, στο βαθμό που κανείς δεν προβάλει αντιπρόταση στην ευρωπαϊκή προσέγγιση του Ερντογάν.
Ετσι, ήταν «βολική» για όλους η υπόσχεση που έδωσε ο Μπαρόζο στον Ερντογάν, στο περιθώριο της διάσκεψης για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες στην Κωνσταντινούπολη. «Επιθυμούμε άμεση προώθηση των διαπραγματεύσεων μετά τις εκλογές», είπε, για να λάβει, μία ημέρα μετά, την υπόσχεση του Ερντογάν ότι «η Τουρκία είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να πληροί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από την ενταξιακή διαδικασία».
1949 Ενταξη της Τουρκίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και εκπροσώπηση στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση: Ο Τούρκος πρέσβης προτείνει τη δημιουργία των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης».
1963 Συμφωνία Σύνδεσης της Τουρκίας με την ΕΟΚ, γνωστή και ως Συμφωνία της Αγκυρας
1996 Τελωνειακή Ενωση με την Ε.Ε.
1999 Η Σύνοδος του Ελσίνκι αναγνωρίζει την Τουρκία ως «υποψήφια χώρα»
2005 Ξεκινούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου