Τον περασμένο μήνα, ο γνωστός Γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Ονφρέ είχε μακρά συζήτηση –49 σελίδες του περιοδικού Front Populaire– με τον συγγραφέα Μισέλ Ουελμπέκ γύρω από τα σύγχρονα ταμπού: την πολιτική ορθότητα, το Ισλάμ, τη μετανάστευση.
Το ότι το τεύχος του Front Populaire εξαντλήθηκε σε μία ώρα από την κυκλοφορία του δίνει πολλές πληροφορίες για την τυραννία που υφίστανται οι Γάλλοι στο καθεστώς της πολιτικής ορθότητας.
Αν και αυτά τα δύο δημόσια πρόσωπα δεν είναι ιδιαίτερα συμπαθή –τους λείπει η χάρη, το χιούμορ, η αυτοκριτική διάθεση– ξεστομίζουν ξανά, μαζί και χωριστά, απλές αλήθειες που ενοχλούν το αριστερό κατεστημένο.
Στο περιβάλλον των ιδεολογικών συρματοπλεγμάτων που έχει επιβληθεί –οι κομμουνιστές έχουν γίνει, επισήμως πια, ιεροκήρυκες και ιεροεξεταστές: το παραδέχονται και οι ίδιοι– μια συζήτηση ελεύθερων ανθρώπων παίρνει διαστάσεις ηρωικής εξέγερσης: πράγματι, ο Ονφρέ και ο Ουελμπέκ παραβιάζουν τις διατάξεις της Αστυνομίας της Σκέψης συζητώντας περί Μεγάλης Αντικατάστασης, περί μιγαδοποίησης του ευρωπαϊκού πληθυσμού (την οποία ο επικεφαλής της ενωμένης αριστεράς, Ζαν-Λυκ Μελανσόν, έχει χαρακτηρίσει θετική εξέλιξη: γιατί άραγε; Δεν ξέρει ούτε ο ίδιος), καθώς και περί της νομικής, χωρικής και πολιτισμικής επικράτησης του Ισλάμ. Κι όπως συμβαίνει συνήθως σε μακροσκελείς συνομιλίες που πηγαίνουν κόντρα στο ρεύμα, οι δύο διανοούμενοι –ο Ονφρέ προερχόμενος από τον μαρξισμό, ο Ουελμπέκ από την ελευθεριακή δεξιά– κατάφεραν να στριμώξουν, μεταξύ αληθειών και αυτονόητου, κάμποσες ανοησίες: ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι «γερμανικής εμπνεύσεως, άρα κατασκευή των Αμερικανών», ότι το Brexit σηματοδοτεί μια επιτυχία του έθνους-κράτους, ότι η συνθήκη του Μάαστριχτ οδήγησε στην καταδυνάστευση των λαών. Επίσης, στη μακροσκελή συζήτηση των δύο φωστήρων ακούστηκαν μερικές αμπελοφιλοσοφίες περί «προπατορικού αμαρτήματος» και περί «εκ γενετής κακού ανθρώπου που θα τον βελτιώσει ο πολιτισμός». Ό,τι να ’ναι δηλαδή.
Το κίνημα της πολιτικής ορθότητας είναι, αναμφισβήτητα, μια μορφή δικτατορίας· μια βαριά διανοητική ασθένεια η οποία έχει προσβάλει μεγάλο μέρος των μαζών, μαζί με τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία που τις ακολουθούν και τις κολακεύουν. Ένα από τα εύλογα προβλήματα που δημιουργεί το εν λόγω κίνημα –που φαίνεται σχετικά καινούργιο αλλά χρονολογείται, με τη συγκεκριμένη μορφή, από τις αρχές της δεκαετίας του 1960– είναι η γελοία και αντιδραστική ανάκρουση:
το γεγονός ότι η κριτική αντιρατσιστική θεωρία, η θεωρία του κοινωνικού φύλου, η ανθρωπολογική αντίληψη της πολιτιστικής ισότητας, η θεωρία των ταυτοτήτων εισάγονται από τις ΗΠΑ, φαίνεται ότι οδηγεί σε αντι-αμερικανισμό και εθνικισμό· στην ανάδυση δημοσίων προσώπων τύπου Ντόναλντ Τραμπ και σε πολιτικές μορφές παλαιοδεξιάς. Η τυραννία των woke ευνόησε την ανάδειξη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ενίσχυσε την αμερικανική χριστιανική δεξιά και συνεχίζει εύθυμα το έργο της στην Ευρώπη: η παρουσία της πολεμοχαρούς άκρας δεξιάς στη Σουηδία και στη Δανία μοιάζει με εκείνη των Αμερικανών proud boys. Οι αιτίες για την ενίσχυσή της άκρας δεξιάς, ιδιαίτερα της αντισυστημικής, δεν λείπουν – ωστόσο, πρέπει να διατηρούμε το μέτρο· κι ένα κάποιο ηθικό ανάστημα.
Ο Ονφρέ και ο Ουελμπέκ φαίνονται τόσο αηδιασμένοι από την κουλτούρα των woke ώστε χάνουν το μέτρο και δεν σέβονται τους κανόνες της πολιτικής ηθικής: καταφεύγουν στον εθνικισμό, στη νοοτροπία της ενορίας· και καθώς διακατέχονται από την έμμονη ιδέα της παρακμής δείχνουν ενόχους.
Αυτή η βασανιστική ανησυχία, την οποία φυσικά επιβεβαιώνουν οι woke με τη βαθιά κακοφροσύνη τους, εξελίσσεται σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Με λίγα λόγια, πολλοί διανοούμενοι σαν τον Ονφρέ, τον Ουελμπέκ, τον Ερίκ Ζεμούρ, μαζί με μάζες σαν τον όχλο του Ντόναλντ Τραμπ, παρασύρονται από το συναίσθημα anti-woke χάνοντας τη δυνατότητα να εκφράζονται με αποχρώσεις: μεταμορφώνονται σε ιδεολογικές μπουλντόζες ακριβώς όπως οι εχθροί τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου