"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Σημειώσεις για μια κηδεία

 

Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ

Κάποιος είχε πει ότι «αν δεν ξέρεις πού θέλεις να πας, το πιθανότερο είναι να βρεθείς εκεί που δεν θέλεις». Δι’ αυτού του τρόπου εγκλωβίστηκε η κυβέρνηση με την κηδεία του έκπτωτου μονάρχη. 

Στην αρχή ανακοίνωσε ότι «σε συνεννόηση της κυβέρνησης με την οικογένεια θα οριστεί ο ναός» (12.1.2023). Μάταιος κόπος. Η οικογένεια του εκλιπόντος συνεννοήθηκε μόνο με την Εκκλησία και από κοινού όρισαν τη Μητρόπολη Αθηνών για την κηδεία, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση είχε λόγο επί του θέματος. Η κηδεία μπορεί να ήταν (όπως ορθώς ανακοίνωσε η κυβέρνηση) ιδιωτική υπόθεση της φαμίλιας των εστεμμένων, αλλά ο κόσμος που θα συγκεντρωνόταν είναι θέμα δημόσιας ασφάλειας.

Κατόπιν «η θέση της κυβέρνησης είναι ότι αν η οικογένεια ζητήσει η κηδεία του τέως βασιλιά να γίνει στη Μητρόπολη Αθηνών, δεν θα υπάρξει λαϊκό προσκύνημα». Τζάμπα πήγε κι αυτό. Αποφασίστηκε ένα μίνι προσκύνημα 6-10 το πρωί. Μετά έγινε 06.00-10.30 για να καταλήξει 06.00-11.00

Την κυβέρνηση εκπροσώπησαν ο αντιπρόεδρός της κ. Παναγιώτης Πικραμμένος και η υπουργός Πολιτισμού. Η κ. Λίνα Μενδώνη, εξάλλου, τις τελευταίες ημέρες, είχε πολλή δουλειά, για να ξεχορταριάσει και να φυτέψει το νεκροταφείο στο Τατόι. Πρέπει να ανέβηκε τις πέντε τελευταίες ημέρες περισσότερες φορές απ’ όσες είχε πάει ο εκλιπών σε ολόκληρη τη ζωή του. Μακάρι να έδειχνε την ίδια επιμέλεια και για άλλα ιστορικά μέρη που ρημάζουν ή κατέρρευσαν, όπως το Ελληνικό Ωδείο.

Πάντως, είναι εντυπωσιακό το...

 

 χάλι στο οποίο βρισκόταν το κοιμητήριο. Ναι μεν είναι ιστορικό και το κράτος έπρεπε να το φροντίσει, αλλά δεν παύει να είναι τόπος ταφής των προσφιλών προσώπων μιας οικογένειας. Εκεί ήταν οι γονείς του Κωνσταντίνου, παππούδες, γιαγιάδες, πρόγονοι των γιων του κ.ά. Η ελληνική παράδοση επιβάλλει σεβασμό. Μαυροφορεμένες γιαγιάδες πάνε στον τάφο, ανάβουν ένα καντήλι, τον ξεχορταριάζουν κ.λπ. Οταν πλέον δεν μπορούν, πληρώνουν κάποιον από το υστέρημά τους να το κάνει. Ποιος ξέρει; Στη Δανία μπορεί να έχουν άλλα έθιμα και να μην έχουν την ευαισθησία των Ελλήνων, που «…έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου» (Ανδρέας Εμπειρίκος).

Μόνο τα κανάλια στάθηκαν στο ύψος τους, στο μπόι που –τέλος πάντων– έχουν. Μας πληροφόρησαν για το ποιοι θα έρθουν, έστω με τον τρόπο που ανά εξάμηνο προέβλεπαν εκλογές· τη μία ερχόταν ο βασιλιάς της Αγγλίας, την άλλη κατέφθανε ο διάδοχός του. Ηρθε μια Αννα, πριγκίπισσα και αυτή. Μετά μας είπαν πού θα μείνουν, μέχρι και το τι έφαγαν, ίνα πληρωθεί το ρηθέν υπό Τσέστερτον «δημοσιογραφία είναι να λες ότι απεβίωσε ο Λόρδος Τζόουνς σε ανθρώπους που αγνοούσαν ότι ο Λόρδος Τζόουνς ζούσε».



Δεν υπάρχουν σχόλια: