Ριζικές ανατροπές σε περιφερειακές συμμαχίες, που παρά τον
καιροσκοπικό τους χαρακτήρα είχαν αποδειχθεί ανθεκτικές, προκάλεσε ο
εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, αλλά και η κρίση στις σχέσεις μεταξύ
Τουρκίας - Ισραήλ.
Ενδεικτικό των νέων συσχετισμών και του βαθύτατου χάσματος που
χωρίζει τις κυβερνήσεις Ισραήλ και Τουρκίας είναι το πρόσφατο άρθρο του
απόστρατου Ισραηλινού συνταγματάρχη Ζακ Νερία, πρώην συμβούλου του
πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν, στην ιστοσελίδα του Institute for
Contemporary Affairs, με πρόεδρο τον στενό συνεργάτη του Μπέντζαμιν
Νετανιάχου, Ντόρε Γκολντ. Το άρθρο αυτό, πέρα από το γεωπολιτικά
ενδιαφέρον σενάριο που πειστικά παρουσιάζει, αποκαλύπτει την αγωνία της
ισραηλινής κυβέρνησης απέναντι στη φιλόδοξη και ριψοκίνδυνη πολιτική του
προέδρου Ερντογάν στο Συριακό.
Ο
κ. Νερία, βασιζόμενος σε καταγεγραμμένα στον Τύπο πρόσφατα γεγονότα,
παρουσιάζει απόλυτα ρεαλιστικό σενάριο τουρκικής απόπειρας
αποσταθεροποίησης του Λιβάνου, με στόχο την αναζωπύρωση του εμφυλίου στη
χώρα και την εξασθένηση της επιρροής της συμμάχου του καθεστώτος Ασαντ,
σιιτικής Χεζμπολάχ.
Η εμπλοκή του ρωσικού παράγοντα στη συριακή «εξίσωση», όπως
χαρακτηριστικά αποκαλεί ο Νερία τον πόλεμο στη Συρία, ανέτρεψε τα σχέδια
της Αγκυρας, που με κυνισμό εξόπλιζε ισλαμικές σουνιτικές οργανώσεις
της βόρειας Συρίας. Την αποκάλυψη στον Τύπο της τακτικής αυτής από την
τουρκική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙΤ «πληρώνουν» άλλωστε σήμερα ο
διευθυντής σύνταξης της τουρκικής εφημερίδας «Τζουμχουριέτ», Τσαν
Ντουντάρ, και ο συνάδελφός του, Ερντέμ Γκιουλ, αντιμετωπίζοντας
βαρύτατες κατηγορίες κατασκοπείας από την τουρκική Δικαιοσύνη.
Η σημαντική ενίσχυση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στις βάσεις
της Ταρτούς και της Λαττάκειας, όμως, δυσχέραναν τα τουρκικά σχέδια.
Σε
μία προσπάθεια να παρακάμψει τη δυσκολία αυτή, η Αγκυρα φέρεται να
έστρεψε την προσοχή της στις σουνιτικές εξτρεμιστικές οργανώσεις του
Λιβάνου, όπως δείχνει και το φορτίο όπλων, το οποίο δέσμευσε στο
εμπορικό πλοίο «Kuki Boy» το ελληνικό λιμενικό σώμα, με προορισμό την
Τρίπολη του Λιβάνου.
Ο Νερία εκτιμά ότι η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει δύο νέα
πολεμικά μέτωπα στην περιοχή:
Το πρώτο με στόχο το λιμάνι της
Λαττάκειας, με σουνίτες εξτρεμιστές να απειλούν από τον Νότο το
σημαντικό αυτό κέντρο ανεφοδιασμού του καθεστώτος της Δαμασκού κι ένα
δεύτερο στο εσωτερικό του Λιβάνου.
Το δεύτερο αυτό μέτωπο, η αναζωπύρωση
δηλαδή του εμφυλίου μεταξύ σιιτών και σουνιτών στον Λίβανο, θα
υποχρέωνε τη Χεζμπολάχ να αποσύρει το «εκστρατευτικό σώμα» της από τα
πεδία μαχών της Συρίας, εξασθενίζοντας σημαντικά το καθεστώς Ασαντ.
Σε άρθρο από τις αρχές Φεβρουαρίου, που μνημονεύει ο Νερία, ο
αναλυτής του αμερικανικού συντηρητικού ινστιτούτου Washington Institute,
Φαμπρίς Μπαλάνς, αναφέρει: «Τουρκία και Σαουδική Αραβία ενδέχεται να
μην παραμείνουν αμέτοχες απέναντι στη σημαντική πρόοδο την οποία έχουν
επιτύχει η Ρωσία και το Ιράν στη Συρία. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να
δημιουργήσουν νέα σουνιτική ανταρτική οργάνωση-ομπρέλα ή να εξοπλίσουν
κάποιες από τις υπάρχουσες με αντιαεροπορικούς πυραύλους. Αλλη επιλογή
τους θα ήταν να ανοίξουν νέο μέτωπο στον βόρειο Λίβανο, όπου τοπικές
σαλαφιστικές ομάδες, αλλά και κάποιοι από τους χιλιάδες απελπισμένους
Σύρους πρόσφυγες, θα μπορούσαν να πολεμήσουν. Μία τέτοια κίνηση θα
απειλούσε το αλαουίτικο κέντρο του καθεστώτος Ασαντ σε Ταρτούς και Χομς,
καθώς και την οδό ανεφοδιασμού της Δαμασκού. Οι συριακές καθεστωτικές
δυνάμεις θα υπερφαλαγγίζονταν και οι γραμμές επικοινωνίας και
ανεφοδιασμού της Χεζμπολάχ μεταξύ Λιβάνου - Συρίας θα διακόπτονταν».
Η δέσμευση του τουρκικού φορτίου όπλων με προορισμό Λιβανέζους
σουνίτες στη Σούδα προκάλεσε, όπως άλλωστε αναμενόταν, την έντονη
αντίδραση της ηγεσίας της Χεζμπολάχ. Στην τελευταία του δημόσια ομιλία, ο
ηγέτης της σιιτικής οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, κατήγγειλε την Τουρκία,
αλλά και τους «περιφερειακούς συμμάχους της, τη Σαουδική Αραβία και το
Ισραήλ», για απόπειρα αποσταθεροποίησης του Λιβάνου, υποσχόμενος ότι δεν
θα πέσει στην παγίδα τους.
Σε άρθρο της την περασμένη εβδομάδα, η προσκείμενη στη Χεζμπολάχ
λιβανική εφημερίδα «Αλ Ακμπάρ» προειδοποιούσε για τα σχέδια «ξένων
δυνάμεων να προκαλέσουν έκρηξη στην αρένα του Λιβάνου». Η εφημερίδα
αποκαλύπτει μάλιστα ότι οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών «συνέλεξαν
στοιχεία για 84.000 Λιβανέζους τουρκμενικής καταγωγής», καταγράφοντας
τους τόπους κατοικίας, τις επαγγελματικές δραστηριότητες και τις
πολιτικές τους απόψεις. «Η Αγκυρα εργάζεται άοκνα, από κοινού με το
καθεστώς του Κατάρ, στον βόρειο Λίβανο, με στόχο να πλήξει τη στήριξη,
που απολαμβάνει το Κίνημα του Μέλλοντος, με επικεφαλής του τον πρώην
πρωθυπουργό του Λιβάνου, Σαάντ Χαρίρι», αναφέρει η «Αλ Ακμπάρ».
Την έντονη ανησυχία του Ισραήλ για το ενδεχόμενο αποσταθεροποίησης
του Λιβάνου υπογραμμίζει στον επίλογο του άρθρου του ο Νερία: «Με μεγάλο
κυνισμό, οι δύο αντίπαλες συμμαχίες (Συρία, Ρωσία, Ιράν και Χεζμπολάχ -
Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Κατάρ) αναζητούν τον παράγοντα ο οποίος θα
ανατρέψει τη στασιμότητα της συριακής κρίσης. Ο παράγοντας αυτός ίσως
αποδειχθεί να είναι ο εύθραυστος, παράλυτος και διχασμένος Λίβανος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου