"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΣΟΥΡΓΕΛΟΚΑΤΣΑΠΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Πώς τα δελτία ειδήσεων έγιναν δελτία καιρού


Όσοι παρακολουθείτε τα δελτία «ειδήσεων» της τηλεόρασης θα έχετε παρατηρήσει πως τις τελευταίες ημέρες έχουν μετατραπεί σε δελτία καιρού χάρη στα οποία μαθαίνουμε πως τον Χειμώνα κάνει πολύ κρύο, καμιά φορά χιονίζει και όταν αυτό συμβαίνει κάποιοι συμπολίτες παίζουν χιονοπόλεμο και κάποια ορεινά χωριά αποκλείονται. Και σαν να μην έφταναν αυτά, μαθαίνουμε επίσης ότι στα χιονοδρομικά κέντρα ο κόσμος κάνει σκι, αλλά για το σκι είναι απαραίτητο το χιόνι που, ακούσατε ακόυσατε, πέφτει τον χειμώνα.

Αυτού του τύπου ο καταιγισμός «ενημέρωσης» είναι πλέον κοινός τόπος σε κάθε δελτίο που αυτοαποκαλείται «ειδήσεων», ενώ στην πραγματικότητα είναι ένα τεράστιο δελτίο καιρού το οποίο ακολουθούν  κάποιες «ειδήσεις» και έχει και μερικές κανονικές, σημαντικές, ειδήσεις στην ουρά του. Γιατί έτσι θέλουν όλοι: και οι δημιουργοί και οι τηλεθεατές.

Στην πραγματικότητα η μεταμόρφωση των συγκεκριμένων εκπομπών δεν έγινε πριν λίγες ημέρες και σίγουρα δεν έγινε από «δελτία ειδήσεων» σε «δελτία καιρού».  

Πρώτα είχαμε την μεταμόρφωση από «δελτία ειδήσεων» σε «δελτία» σκέτο με το «Χιόνι στην καρδιά του Χειμώνα» να ακολουθεί. Και ο βασικός λόγος είναι οι μετρήσεις της τηλεθέασης. Ο βασικός λόγος είναι πως οι άνθρωποι που παρακολουθούν δελτία και «ενημερωτικές» εκπομπές επιλέγουν αυτά που παρακολουθούνται πιο εύκολα και πιο ξεκούραστα. Αυτά που είναι πιο ευχάριστα.

Προφανώς, το να διαλέγεις για την ενημέρωσή σου κάτι με βάση την ευχαρίστηση που σου προκαλεί είναι το ίδιο ανόητο με το να επιλέγεις γιατρό ανάλογα με το πόσο ευχάριστη σου είναι η διάγνωσή του. Αλλά είναι μια ανοησία που υπάρχει και επηρεάζει τους πίνακες της θεαματικότητας. Και επειδή, όπως όλα τα δωρεάν προγράμματα, τα δελτία «ειδήσεων» πουλάνε αριθμό τηλεθεατών στις διαφημιστικές, η προσπάθεια των συντελεστών τους δεν είναι για ενημέρωση, αλλά για προσέλκυση θεατών.


  Στα τηλεοπτικά δημοσιογραφικά γραφεία η ερώτηση δεν είναι «ενημερώσαμε επαρκώς;» αλλά «τι νούμερα κάναμε;» και αν προσπαθήσετε να θυμηθείτε θα διαπιστώσετε πως και οι διαφημίσεις των περισσότερων δελτίων ή των ενημερωτικών εκπομπών  δεν διαφημίζουν τις αποκαλύψεις ή τις έρευνες τους, αλλά τον αριθμό των τηλεθεατών τους.

Και επειδή η κουβέντα για τον καιρό είναι κάτι που αρέσει στους περισσότερους, όλα τα δελτία που αυτοαποκαλούνται «ειδήσεων» γίνονται, σε κάθε ευκαιρία (ή και χωρίς αυτήν), δελτία καιρού.

Αλλά οι πελάτες-θεατές δεν είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για τη μεταμόρφωση.  


Ο καιρός ως ενημέρωση βολεύει αφάνταστα και τα ίδια τα κανάλια. Ένα ρεπορτάζ και πολύ περισσότερο μια έρευνα, έχουν απαιτήσεις. Απαιτήσεις σε ώρες, σε σχεδιασμό, σε αριθμό ανθρώπων. Δηλαδή απαιτήσεις σε ικανότητα και χρήμα. Αντιθέτως, το να μιλάς για τον καιρό και να στέλνεις δυο τρεις ρεπόρτερ να τους βαράει ο χιονιάς για την σαδιστική ευχαρίστηση όσων τους παρακολουθούν από τη ζέστη των σπιτιών τους, είναι πολύ πιο εύκολο και (κυρίως) πολύ πιο φτηνό.

Με λίγα λόγια, ένα δελτίο καιρού φέρνει περισσότερη πελατεία και είναι πολύ πιο φτηνό και εύκολο από ένα δελτίο πραγματικών ειδήσεων. Και έχει και ένα ακόμα πολύ πολύ πολύ μεγάλο πλεονέκτημα: δεν δυσαρεστεί κανέναν.

 
Είναι πια κοινός τόπος πως, σε έναν μεγάλο βαθμό, η ενημέρωση στη μικρή μας χώρα είναι...


 μια εξάσκηση στις δημόσιες σχέσεις και τις πολιτικές ή επιχειρηματικές ισορροπίες. Κι επειδή οι πραγματικές ειδήσεις αδιαφορούν και για τις δημόσιες σχέσεις και για τις ισορροπίες και πάντα κάποιους δυσαρεστούν, είναι πολύ προτιμότερο να αποφεύγονται.
 

Φίλες, φιλοι και οι υπόλοιποι που πιθανόν να είχατε την απορία του τίτλου σκεφτείτε αυτό: από το να κουραζόμαστε, να ξοδεύουμε λεφτά και να χαλάμε τις καρδιές μας, δεν είναι καλύτερο να μιλάμε για τον καιρό; Ε; Και μπράβο μας. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: