2017 - ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Το τέλος του Δυτικού πολιτισμού;

Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ

Βρίσκονται σε εξέλιξη κοινωνικά φαινόμενα που, για πρώτη ίσως φορά τόσο έντονα, απειλούν αυτό που αποκλήθηκε «Δυτικός πολιτισμός».

Το πρώτο είναι το θέμα που απασχόλησε το “National Geographic” στο πρώτο τεύχος του 2017: η αλλαγή των πεποιθήσεων για το φύλο.

«Δημοσιεύσαμε ένα θέμα σχετικά με το ανθρώπινο φύλο, τη στιγμή που οι πεποιθήσεις για το φύλο αλλάζουν ραγδαία» έγραψε η Susan Goldberg, υπεύθυνη έκδοσης του National Geographic, εξηγώντας γιατί έβαλε ένα διαφυλικό κορίτσι στο εξώφυλλο του περιοδικού για το πρώτο τεύχος του 2017.
 

«Οχυρωμένη πίσω από το αγαπητικό-εξισωτικό πρόσχημα, η κοινωνική χειραγώγηση παρουσιάζεται ήδη ως θετικό βήμα και στην Ελλάδα. Αναμενόμενο. Το παιχνίδι θα παιχτεί πάλι πάνω στην πρόκληση αντιδράσεων επί του φαινομενικού και όχι του πραγματικού γεγονότος, πάνω στην σύγκρουση “αναγκαίας προόδου και αντιδρώσας συντήρησης”. Ο δυτικός πολιτισμός βαδίζει στο τελείωμά του και κινήσεις σαν κι αυτήν πρέπει να ερμηνευτούν ως έσχατες προσπάθειες παραπλάνησης του ανθρώπου και κύκνειο άσμα της υλιστικής του κυριαρχίας», σχολιάζει η ιστοσελίδα «Το καραβάκι της ιστορίας» στην παρουσίαση του κειμένου του «National Geographic”.

Το δεύτερο θέμα είναι το μεταναστευτικό. Αντιμετωπίζεται, και είναι για όσους πιστεύουν πως η Δύση και ο πολιτισμός της αποτελούν, συγκριτικά, την καλύτερη εμπειρία ζωής, ως απειλή. Ο κίνδυνος δεν προέρχεται μόνο από τα μεταναστευτικά ρεύματα αλλά και από το εσωτερικό των δυτικών χωρών και της κυρίαρχης άποψης που διαμορφώνεται.

Οι μετανάστες μπορεί να είναι καλοδεχούμενοι, από μια ανθρωπιστική προσέγγιση, αλλά γιατί θα πρέπει, σώνει και καλά, να επιβάλλουν και τα δικά τους πολιτιστικά πρότυπα συμπεριφοράς;  

Και γιατί είναι ρατσισμός η εμμονή του δυτικού ανθρώπου να θέλει να ζήσει με το δικό του πολιτισμό, αυτόν που έμαθε στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε; Και, όμως, αν το ζητήσει θα χαρακτηριστεί ρατσιστής.

Η υπενθύμιση των παλαιότερων μετακινήσεων λαών, όπως των Ούννων στις αρχές της 1ης χιλιετίας συνηγορεί υπέρ των παραπάνω συλλογισμών. Οι μετακινήσεις που προκάλεσαν απείλησαν και, τελικά, διέλυσαν, τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ήταν λίγο αυτό;

Το τρίτο είναι...

 η εξέλιξη στο χώρο της τεχνολογίας και η απειλή για την ανθρώπινη εργασία. Φανταστείτε ένα εργοστάσιο στο οποίο όλα τα μηχανήματα βρίσκονται σε διασύνδεση μεταξύ τους μέσω του internet of things, ενώ υπάρχει και μια κεντρική τεχνική νοημοσύνη που δίνει τις εντολές παραγωγής. Τα πράγματα κινούνται άψογα, με ακρίβεια και χωρίς κόπο σύμφωνα με τις εντολές που παίρνουν από την τεχνική νοημοσύνη. Αναρωτηθείτε, τώρα, που βρίσκεται ο άνθρωπος και τι δουλειά θα κάνει.

Και όλα αυτά θα συμβούν την επόμενη πενταετία, το πολύ δεκαετία.

Υπάρχει κάποιος που προβληματίζεται πως θα επιβιώσουμε; 

 Μάλλον όχι, αν κρίνουμε σε ποιούς αναθέτουμε τις τύχες μας.