ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΣΥΡΙΖΟΑΡΙΣΤΕΡΟΠΛΗΚΤΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: «Απαγορευτικό» σε ξένες θαλαμηγούς

Του ΗΛΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ

Αντί η Ελλάδα να βελτιώνει την ελκυστικότητα των θαλασσών της ως προορισμού για μεγάλα γιοτ, τα οποία αφήνουν και την υψηλότερη προστιθέμενη αξία στην οικονομία εν γένει και τις τοπικές οικονομίες ειδικότερα, για μια ακόμη φορά… πυροβολεί τα πόδια της: Με το σημερινό καθεστώς, όπως αυτό διαμορφώθηκε το τελευταίο διάστημα από τη σημερινή κυβέρνηση, έχει δημιουργηθεί ένα επί της ουσίας de facto cabotage εις βάρος των επαγγελματικών σκαφών με ξένη σημαία (Ε.Ε. ή μη), καθώς υποχρεώνονται σε υπέρμετρες γραφειοκρατικές διαδικασίες για τη δραστηριοποίησή τους στην Ελλάδα.

Αυτό ισχυρίζονται τόσο γραφεία που συνεργάζονται με ξένες εταιρείες ενοικίασης θαλαμηγών όσο και αλλοδαποί ιδιοκτήτες που αποσύρουν τα σκάφη τους από τα ελληνικά νερά. Είναι χαρακτηριστικό πως καλά πληροφορημένες πηγές στις οποίες απευθύνθηκε η «Κ», για να διαπιστώσει τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, αναφέρουν σειρά διαδικασιών αλλά και «παγίδων». Μεταξύ άλλων οι ξένες εταιρείες που θέλουν να ναυλώνουν τα σκάφη τους στην Ελλάδα θα πρέπει κατ’ αρχήν να ιδρύσουν υποκατάστημα της ιδιοκτήτριας εταιρείας στην Ελλάδα με ό,τι αυτό συνεπάγεται, όπως λογιστική παρακολούθηση σαν να είχαν ΕΠΕ και υποχρεώσεις προς ΕΦΚΑ, ΑΑΔΕ για έναρξη επιτηδεύματος, τήρηση βιβλίων και στοιχείων, κ.λπ. Χρειάζονται επίσης να προβούν σε διορισμό νόμιμου εκπροσώπου του υποκαταστήματος και να υπαχθούν σε επιθεώρηση από ελληνικό νηογνώμονα, όπως και να εγγραφούν στο «Ηλεκτρονικό Μητρώο».

 Η σχετική διαδικασία υπολογίζεται πως διαρκεί το λιγότερο 60-70 ημέρες, ακόμη και για να κάνει ένα σκάφος ταξίδι 5 ημερών. 

 «Στη Γαλλία και στην Ιταλία η αντίστοιχη διαδικασία διαρκεί 2 με 3 ημέρες με τον απλό διορισμό ενός φορολογικού εκπροσώπου όπως λογιστή ή ναυτικού πράκτορα που εισπράττει και καταβάλλει στη φορολογική αρχή τον ΦΠΑ επί του ναύλου», εξηγούν πηγές του κλάδου που συνεργάζονται με ξένες εταιρείες.

Επιπλέον, για να έρθουν στην Ελλάδα τα σκάφη με μη κοινοτική σημαία, αφού ολοκληρώσουν την παραπάνω διαδικασία, θα πρέπει να καταβάλουν φόρο 29% στα κέρδη του ναύλου με προκαταβολή φόρου.  

Αν δε κάποιο επαγγελματικό σκάφος με αλλοδαπή σημαία (κοινοτική ή μη κοινοτική) δεν εγγραφεί στο Μητρώο Επαγγελματικών Σκαφών, επί της ουσίας δεν μπορεί να προσεγγίσει νόμιμα την Ελλάδα, διότι υποχρεούται να εκδώσει δελτίο κίνησης από το τελωνείο ή δελτίο κίνησης πλοίου αναψυχής από το λιμεναρχείο, τα οποία προβλέπονται αποκλειστικά για αμιγώς ιδιωτικά πλοία αναψυχής και όχι επαγγελματικά, ενώ τα παραπάνω σκάφη στο νηολόγιό τους και στο έγγραφο εθνικότητας αναγράφονται ως επαγγελματικά (commercial). 

«Αυτό πέρα από παράδοξο, είναι απλά αστείο και νέα παγκόσμια πρωτοτυπία στη ναυτιλιακή κοινότητα», σημειώνει Ελληνας εκπρόσωπος ξένων εταιρειών ναύλωσης θαλαμηγών. Επίσης ενέχει τον κίνδυνο, αφού επιλέξουν να χαρακτηριστούν εδώ ως ιδιωτικά με δελτίο κίνησης, να είναι υπόχρεα σε καταβολή ΦΠΑ για την αγορά του σκάφους, που με δεδομένη την αξία απόκτησής τους δύναται να προσμετράται ακόμα και σε εκατομμύρια…

«Το αποτέλεσμα είναι όλα τα transit σκάφη, αυτά δηλαδή που θα έρχονταν με επισκέπτες από το εξωτερικό για μια κρουαζιέρα στη χώρα, να απωθούνται εκτός Ελλάδας και να χάνεται το εισόδημα από την παραμονή τους εδώ», συμπληρώνουν άλλες πηγές. «Ούτως ή άλλως λέγοντας πρακτικά στα σκάφη αυτά ότι πρέπει να ξεκινάνε και να τελειώνουν τον ναύλο εκτός Ελλάδας –ενώ έως πρότινος επιτρεπόταν να κάνουν ναύλα στα ελληνικά ύδατα αν μόνο ξεκινούσαν ή τελείωναν τον ναύλο στο εξωτερικό– είναι σαν να διώχνουμε όλο το τουριστικό προϊόν των περαστικών σκαφών οριστικά και να τους ωθούμε προς την Τουρκία, την Κροατία, την Αλβανία και το Μαυροβούνιο», σημειώνουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.

Επιβαρύνσεις και για τους Ελληνες ιδιοκτήτες μικρών σκαφών

Αποτέλεσμα των όψιμων ρυθμίσεων για το yachting στην Ελλάδα δεν θα είναι η εξασφάλιση εσόδων του Δημοσίου –η αύξηση, δηλαδή, των εσόδων από το τέλος πλοίων αναψυχής και ημερόπλοιων (ΤΕΠΑΗ), η εφαρμογή του οποίου ξεκινά αυτές τις ημέρες– αλλά ο περιορισμός της φορολογικής ύλης, αφού τα περισσότερα από τα ξένα σκάφη που σύχναζαν στα ελληνικά νερά ή ήθελαν να ξεκινήσουν να έρχονται, ειδικά τα μεγαλύτερα, απλούστατα δεν θα έρχονται, εκτιμούν πηγές του ελληνικού yachting. Επιπλέον επιφυλάσσονται νέες επιβαρύνσεις για τους Ελληνες ιδιόκτητες, ακόμα και μικρών σκαφών χαμηλής αξίας, και ιδιαίτατα αυξημένος γραφειοκρατικός φόρτος. «Αυτά που θεσπίσαμε δεν ισχύουν πουθενά σε όλη την Ευρώπη. Σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Κροατία και Μαυροβούνιο, όλα τα σκάφη ανεξαρτήτως σημαίας γίνονται δεκτά τηρώντας απλούς κανόνες, χωρίς μακροχρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες διεκπεραιώνονται σε λίγες ημέρες», υπογραμμίζουν οι επαΐοντες.

Είναι χαρακτηριστικό ίσως ότι ο ν. 4256/2014 που διέπει τη λειτουργία των πλοίων αναψυχής έχει τροποποιηθεί τέσσερις φορές από τον Νοέμβριο του 2017. Κάτι που κάποιοι αποδίδουν στην προστασία πολύ συγκεκριμένων εγχώριων συμφερόντων, στα οποία χρεώνουν ρόλο «επισπεύδοντος» για τις ρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν την τελευταία διετία επαναφέροντας κατά βάσιν καθεστώς cabotage στο yachting.

Ομως δεν είναι μόνον αυτά: σύμφωνα με ορισμένους κύκλους, «κινδυνεύουμε...

 να εφαρμοστεί η αρχή της αμοιβαιότητας, και οι σχετικές χώρες να εφαρμόσουν παρόμοιες εξαντλητικές γραφειοκρατικές διαδικασίες για τα σκάφη με ελληνική σημαία που κάνουν ναύλους στο εξωτερικό».

Στις 9 Μαΐου, έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει και η επιβολή του ΤΕΠΑΗ. Πιθανολογείται πάντως πως μπορεί να δοθεί νέα μικρή αναβολή. Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, το τέλος πλοίων αναψυχής και ημερόπλοιων επιβάλλεται σε όλα τα εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων ιδιωτικά και επαγγελματικά πλοία αναψυχής και επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια, άνω των επτά μέτρων, ανεξάρτητα από τη σημαία τους. Για την εκπλήρωση της υποχρέωσης υλοποιείται για τον σκοπό αυτόν η ηλεκτρονική εφαρμογή eTEPAI στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Παράλληλα, και ενώ είναι γνωστό πως κάθε βάρκα ή σκάφος είναι καταχωρισμένο σε λεμβολόγια ή νηολόγια, η κυβέρνηση αποφάσισε ότι πρέπει να δημιουργηθεί και «μητρώο σκαφών». Το ελληνικό κράτος ζητεί λοιπόν για να καταχωρίσει, για πολλοστή φορά, ένα σκάφος τα παρακάτω:

1. Αντίγραφο του ισχύοντος πρωτοκόλλου γενικής επιθεώρησης του σκάφους.

2. Αντίγραφο της βεβαίωσης χωρητικοτήτων του σκάφους.

3. Πλήρη φωτοτυπία του ισχύοντος ασφαλιστηρίου συμβολαίου.

4. Πλήρη φωτοτυπία της αδείας πλόων του σκάφους.

5. Πλήρη φωτοτυπία του δελτίου κίνησης πλοίου (ΔΕΚΠΑ). Υποχρεωτικά πλέον και για ερασιτεχνικά σκάφη πάνω από επτά μέτρα.

6. Πρωτότυπη εξουσιοδότηση με γνήσιο της υπογραφής σε 2 αντίγραφα.

7. Αντίγραφο του ιδιωτικού συμφωνητικού μεταβίβασης και της βεβαίωση καταβολής ΦΠΑ ή χαρτοσήμου.

8. Κωδικοί Taxisnet των υπόχρεων δήλωσης του σκάφους.

9. Hull number σκάφους.

10. Χρώμα σκάφους.

Τα ξένα πλοία που θα εισέλθουν στην Ελλάδα από την 9η Μαΐου  και μετά θα πληρώσουν τουλάχιστον το Τέλος Πλοίων Αναψυχής και Ημερόπλοιων (ΤΕΠΑΗ) του Μαΐου. Η πληρωμή θα πρέπει να γίνει είτε πριν από την είσοδό τους είτε το αργότερο κατά την ημερομηνία εισόδου τους. Στο εξής θα πληρώνουν το τέλος για κάθε μήνα παραμονής τους.