Πριν από περίπου τρεις μήνες, το ισραηλινό υπουργείο Υγείας αποφάσισε να βραβεύσει μια καθηγήτρια Παιδιατρικής, τη Χάνα Μααγιάν, για το σύγγραμμά της με θέμα τις πιο διαδεδομένες στους Εβραίους κληρονομικές ασθένειες. Γνωρίζοντας πως στην τελετή απονομής του βραβείου θα έδιναν το «παρών» τόσο ο εκτελών χρέη υπουργού Υγείας, που είναι υπερορθόδοξος, όσο και άλλοι θρησκευόμενοι Ισραηλινοί, η δρ Μααγιάν φόρεσε μια μπλούζα με μακριά μανίκια και μια μάξι φούστα.
Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό. Η δρ Μααγιάν υποχρεώθηκε να καθήσει χωριστά από τον σύζυγό της, καθώς άνδρες και γυναίκες διαχωρίστηκαν. Επιπλέον, της είπαν πως το βραβείο θα έπρεπε να το παραλάβει εκ μέρους της ένας άνδρας συνάδελφός της, διότι δεν επιτρεπόταν να ανεβούν γυναίκες στη σκηνή.
Παρότι σοκαρίστηκε που όλα αυτά συνέβησαν σε μια κυβερνητική τελετή, η δρ Μααγιάν σώπασε. Αλλοι όμως δεν το έκαναν. Ετσι, η ιστορία της έχει ενταχθεί στο πάνθεον της κοσμικής οργής που μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο καθώς μαίνεται στο Ισραήλ μια μάχη για τον έλεγχο του δημόσιου χώρου ανάμεσα στις ακραία θρησκευόμενες ομάδες και όλους τους υπόλοιπους πολίτες.
Σε μια περίοδο παρατεταμένου τέλματος για την ειρηνευτική διαδικασία με τους Παλαιστινίους, οι Ισραηλινοί κοιτούν προς τα μέσα και ανακαλύπτουν πως ένα ζήτημα που είχαν παραμελήσει - η θέση των υπερορθόδοξων Εβραίων - έχει μετατραπεί σε μια κρίση επικεντρωμένη στις γυναίκες. Για «τεράστια ιδεολογική και ηθική πρόκληση που αγγίζει τον ίδιο τον πυρήνα της ζωής», κάνει λόγο ο Μοσέ Χαλμπερτάλ, καθηγητής εβραϊκής φιλοσοφίας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο: «Οπως ακριβώς επηρεάζει τον ισλαμικό κόσμο, έτσι και εδώ είναι το βασικό ζήτημα που κάνει τους ραβίνους να χάνουν τον ύπνο τους».
Ο κατάλογος των διενέξεων μεγαλώνει καθημερινά: οι διοργανωτές ενός συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα με θέμα την υγεία των γυναικών και τον εβραϊκό νόμο απαγόρευσαν στις γυναίκες να ανεβούν στο βήμα, κάνοντας τουλάχιστον οκτώ ομιλητές να ακυρώσουν τη συμμετοχή τους∙ υπερορθόδοξοι Εβραίοι έφτυσαν ένα οκτάχρονο κοριτσάκι το οποίο έκριναν άσεμνα ντυμένο∙ ο επικεφαλής ραβίνος της Πολεμικής Αεροπορίας παραιτήθηκε διότι ο στρατός αρνήθηκε να απαλλάξει τους υπερορθόδοξους στρατιώτες από την παρουσία σε εκδηλώσεις όπου τραγουδούν γυναίκες∙ διαδηλωτές ζωγράφισαν σε αφίσες τον αστυνομικό διοικητή της Ιερουσαλήμ σαν Χίτλερ επειδή έδωσε εντολή να περνούν από τις γειτονιές των υπερορθόδοξων γραμμές λεωφορείων όπου άνδρες και γυναίκες δεν κάθονται χωριστά∙ βάνδαλοι μαύρισαν γυναικεία πρόσωπα σε διαφημιστικές πινακίδες της Ιερουσαλήμ.
Ο δημόσιος λόγος στο Ισραήλ κυριαρχείται ξαφνικά από μια νέα εβραϊκή φράση: «χανταράτ νασίμ», ή ο αποκλεισμός των γυναικών. Οι Χαρεντίμ («αυτοί που τρέμουν ενώπιον του Θεού»), όπως είναι γνωστοί στο Ισραήλ οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι, με τα χαρακτηριστικά μαύρα καπέλα, τις μπούκλες και τα μαύρα ρούχα, δεν είναι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο, σε σύνολο 7,8 εκατ. πολιτών. Μόλις πρόσφατα, πέντε γυναίκες αποφοίτησαν από την περίβλεπτη σχολή πιλότων της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας∙ πρόεδρος του ισραηλινού Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι μια γυναίκα. Και τα δύο στρατόπεδα όμως διεξάγουν σθεναρή δημόσια εκστρατεία.
Το Νέο Ισραηλινό Ταμείο που προασπίζεται την ισότητα και τη δημοκρατία, διοργάνωσε ανεπίσημες λαϊκές συναυλίες και κονσέρτα με καλλιτέχνιδες στην Ιερουσαλήμ και κόλλησε αφίσες με το σύνθημα «Οι γυναίκες πρέπει να βλέπονται και να ακούγονται». Ο Ισραηλινός Ιατρικός Σύλλογος ανακοίνωσε πρόσφατα πως τα μέλη του θα μποϊκοτάρουν κάθε εκδήλωση που αποκλείει τη γυναίκα από το βήμα. Οι θρησκευτικές Αρχές, από την πλευρά τους, κατηγορούν τις φιλελεύθερες ομάδες για έναν πόλεμο μίσους εναντίον ενός θεοσεβούς τομέα που έχει μεν οικονομική ισχύ (μια ολόκληρη αγορά έχει αναπτυχθεί ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του), αλλά παραμένει ο φτωχότερος της ισραηλινής κοινωνίας και επιθυμεί απλώς να αφεθεί στην ησυχία του. «Η συνύπαρξη ανάμεσα στις δύο πλευρές καταλύεται», λέει ο Αριε Κάρμον, πρόεδρος του Ισραηλινού Ινστιτούτου Δημοκρατίας. «Ο κίνδυνος είναι μεγάλος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου