Tου Κωστα Λεονταριδη
Πριν από τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας οι πολιτικοί επικαιροποίησαν ένα εθνικό θέσφατο: οι Ελληνες είναι περήφανος λαός. Οι ίδιοι απέφυγαν να εξειδικεύσουν τους πολλούς τρόπους -ανάλογα με τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες- με τους οποίους μπορεί να εκφραστεί αυτό το διάχυτο και κληρονομούμενο απόθεμα περηφάνιας.
Ας πούμε, στην περίπτωση των Ελλήνων που ξενιτεύονται εσπευσμένα για να βρουν δουλειά στο εξωτερικό, πρυτανεύει η προσωπική περηφάνια. Ανθρωποι με θεσμικές σπουδές, ξένες γλώσσες και (θεωρητικώς) έξοχες προοπτικές, στραπατσάρονται από την πραγματικότητα. Να περιμένουν στην ουρά για 600-700 ευρώ με τόσα προσόντα έως ότου κατισχύσει δικαιοσύνη και αξιοκρατία στον τόπο; Οχι. Φίλη η πατρίς, φιλτάτη η μία και μοναδική ζωή που μάς έλαχε.
Τα μαζεύουν και φεύγουν λοιπόν με την πικρία ότι αυτή η Ελλάδα δεν τους χωράει. Eκεί στα ξένα άλλοι διαπρέπουν, άλλοι επιβιώνουν, άλλοι μαραζώνουν. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν προκατάληψη, δυτικότροπες ειρωνείες έως και χλεύη, όταν ανακοινώνουν τον τόπο καταγωγής σε Γερμανούς, Γάλλους, Βρετανούς, ναι, ακόμα και Ιταλούς. Βάλλεται όμως η εθνική τους περηφάνια όταν ο ανοιχτόμυαλος νέος συνάδελφος, ή ο μπακάλης και ο χασάπης της γειτονιάς -κυριολεκτικά- τους ρωτάει: εσείς εκεί κάτω, έχετε να φάτε; Αυτό το «εκεί κάτω» από τα στόματα αυτών των αγενών εταίρων ηχεί στα αυτιά των δικών μας ως απαξιωτική αναμόχλευση -ιστορική, πολιτιστική, οικονομική- της χώρας μας. «Εκεί κάτω» στη βαλκανική εσχατιά… Πλην εξαιρέσεων, οι συμπατριώτες μας ματώνουν τη γλώσσα τους, δίνοντας τόπο στην οργή. Τι νομίζαμε ότι ήμασταν και πώς καταντήσαμε…
Ψηφιδωτή αναδρομή σε δύο εμβληματικούς σταθμούς καθολικής εθνικής περηφάνιας. Νομπέλ Λογοτεχνίας 1963, στο βήμα μετά την απονομή ο Γιώργος Σεφέρης: «…ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ενα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού, τη θάλασσα και το φως του ήλιου… Σ’ αυτό τον κόσμο που ολοένα στενεύει ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους».
Νομπέλ Λογοτεχνίας 1979, στο βήμα μετά την απονομή ο Οδυσσέας Ελύτης «…Μια αξιέπαινη ροπή να συνενωθούν σε ενιαία μονάδα οι λαοί της Ευρώπης προσκόπτει σήμερα στην αδυναμία να συμπέσουν τα ατροφικά και τα υπερτροφικά σκέλη του πολιτισμού μας. Οι αξίες μας, ούτε αυτές αποτελούν μια γλώσσα κοινή…».
Σήμερα;
«Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε πηγάδια, δεν έχουμε πηγές. Μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές» θα γεωγραφούσε ο Σεφέρης.
«Της Δικαιοσύνης Ηλιε νοητέ και μυρσίνη εσύ δοξαστική, μη παρακαλώσας μη λησμονάτε τη χώρα μου» το εις το διηνεκές αιτούμενο του Ελύτη.
Ασφαλώς και δεν παρασυρόμαστε. Εκτός ποιητικού σύμπαντος, κατά κανόνα, ο πήχυς της περηφάνιας, συλλογικής- ατομικής, αυξομειώνεται κατά το δοκούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου