"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΗΛΙΘΙΟΙ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Περί Τουρκίας


Toυ ΜΑΡΚΟΥ ΤΡΟΥΛΗ

Η συζήτηση περί της σύγχρονης Τουρκίας και του ιστορικού και πολιτισμικού κεκτημένου που συνοδεύει τη στρατηγική συμπεριφορά της, διαθέτει πολλαπλές προεκτάσεις και σίγουρα έχει καταστεί επίκαιρη λόγω τόσο της ακραίας επιθετικότητας των τελευταίων ετών όσο και της ιδεολογικής-επιστημονικής νομιμοποίησης των αξιώσεων της Άγκυρας, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο Στρατηγικό βάθος του Αχμέτ Νταβούτογλου.

Το νέο βιβλίο του γράφοντος από τις εκδόσεις Ινφογνώμων, με τίτλο Περί Τουρκίας: Πολιτισμός – Κοινωνία – Γεωστρατηγική – Χαρτογραφική Τεκμηρίωση επιχειρεί να φωτίσει τις εν λόγω ερμηνευτικές πτυχές συγκεφαλαιώνοντας βραχέα άρθρα της τελευταίας τετραετίας στη φιλόξενη ιστοσελίδα του pontos-news.gr και τεκμηριώνοντας το περιεχόμενο αυτών με τις κατάλληλες αναφορές, την παράθεση χαρτών, καθώς και ένα εκτενές εισαγωγικό κείμενο σχετικά με τις «Όψεις του ισλαμικού κινήματος στη σύγχρονη Τουρκία».

    Όπως επισημαίνεται καταληκτικά στο εν λόγω κεφάλαιο:

«Η ιδεολογική συγκρότηση της σύγχρονης τουρκικής στρατηγικής συμπεριφοράς υπό όρους νεοοθωμανισμού, αλλά και η μετεξέλιξη της εσωτερικής δομής της Τουρκίας προς την ανάλογη κατεύθυνση, συνέστησαν αποτελέσματα μακροϊστορικών πολιτισμικών και κοινωνικών διαμορφώσεων. Εντούτοις, η εν τοις πράγμασι εκδήλωση του νεοοθωμανικού ιδεολογικού προτάγματος ειδώθηκε μέσω ραγδαίων συστημικού επιπέδου παραμέτρων, όπως έχει συμβεί σε κάθε σημαντική στροφή της οθωμανικής-τουρκικής ιστορίας. Το διεθνές σύστημα και οι προτεραιοποιήσεις των Μεγάλων Πλανητικών ή και Περιφερειακών Δυνάμεων καθορίζουν τη γεωστρατηγική της Τουρκίας, την πορεία των εσωτερικών ζυμώσεων ως έναν βαθμό και κατ’ επέκταση την εισροή του διιστορικά εκλαμβανόμενου ισλαμικού κεκτημένου στη δημόσια σφαίρα. Υπ’ αυτή την έννοια, η ιδεολογική ταυτοποίηση, εν προκειμένω με άξονα το ισλαμικό κίνημα, προεκτείνεται στη στρατηγική συμπεριφορά επί του διακρατικού περιβάλλοντος και προσδίδει το δικό της στίγμα ως προς τα χρησιμοποιούμενα μέσα και τους γεωστρατηγικούς προσανατολισμούς της σύγχρονης Τουρκίας».

Συνεπώς, το τι συντελείται στο εσωτερικό της Τουρκίας λειτουργεί ως μέσο νομιμοποίησης στρατηγικών αποφάσεων και άρθρωσης ανάλογου αφηγήματος, αλλά η ίδια η ερμηνευτική ουσία της συμπεριφοράς εντοπίζεται στις ανακατανομές ρόλων και ισχύος σε επίπεδο διεθνούς συστήματος. Η αλλαγή της πολικότητας, αλλά και η μετάβαση ως προς τις προτεραιότητες των μεγάλων δυνάμεων, παρωθούν στην εμπράγματη εκδήλωση των μέχρι πρότινος θεωρητικών και ιδεολογικών προσεγγίσεων περί «Μεγάλης Τουρκίας».

    Υπ’ αυτό το πρίσμα, όπως υπογραμμίζεται επίσης εντός του προκείμενου πονήματος:

«Τα δεδομένα της ανακατανομής ισχύος στην περιφέρεια και των νέων προτεραιοτήτων του αμερικανικού παράγοντα στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή έχουν τεθεί υπό ενιαία γεωστρατηγική εκτίμηση εκ μέρους της Τουρκίας, καθώς η ανακατανομή ισχύος έχει αποτελέσει ευκαιρία προς εκμετάλλευση. Συνοδεύτηκαν, ωστόσο, και από τη στρατηγική κουλτούρα οιονεί ανταγωνιστών της Τουρκίας, όπως η Ελλάδα, οι οποίοι δείχνουν απρόθυμοι να υλοποιήσουν μια αποτρεπτική στρατηγική με κινητοποίηση συμμάχων και επίδειξη της ανάλογης βούλησης. 

Πέραν της υπονόμευσης των ίδιων των εθνικών συμφερόντων τους, η στάση τους τορπιλίζει και κάθε προοπτική σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, καθότι η Τουρκία υιοθετεί μια διαρκώς μαξιμαλιστική στάση η οποία, όσο εκτείνεται δίχως κόστος, τόσο υπονομεύει τις δυνατότητες εξισορρόπησής της σε μελλοντικό χρόνο. Όταν, συνεπώς, οι θιγόμενοι δρώντες αντιληφθούν το κοστοβόρο της στάσης τους και θα έχουν ως μοναδική επιλογή την αντίδραση, τότε οι πιθανότητες επιτυχίας τους θα είναι μηδαμινές και το δημιουργηθέν διακρατικό σύστημα θα έχει σταθεροποιηθεί υπό ανισόρροπους όρους. Υπό μία έννοια, δηλαδή, οι κατευναστικές πολιτικές και η ενοχοποίηση της όποιας κουλτούρας ασφάλειας έχουν εν τέλει μερίδιο ευθύνης για την αποσταθεροποίηση της περιοχής και όχι μόνο την υπονόμευση των ελληνικών εθνικών συμφερόντων».

Γι’ αυτόν το λόγο, κρίνεται αναγκαίο να επισημανθεί ότι η τάση της ανακατανομής ισχύος καθορίζεται και επιβαρύνεται από τη συμπεριφορά όσων οφείλουν να ασκήσουν μια εξισορροπητική προς τον επίδοξο ηγεμόνα στρατηγική.  

Η υλοποίηση κατευναστικών στρατηγικών είναι προφανώς αυτοκτονική, όπως άλλωστε έχει αποδείξει το ίδιο το εργαστήρι της ιστορίας.

Η ειρήνη, η σταθερότητα και η ασφάλεια κατοχυρώνονται διαμέσου... 

 

της ισορροπίας ισχύος, και όταν αυτή υπονομεύεται, τότε έχουμε καταστρατήγηση των χορηγούμενων από το Διεθνές Δίκαιο δικαιωμάτων, ανελευθερία και υποδούλωση.



Δεν υπάρχουν σχόλια: