"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Οι τράπεζες και ο βάτραχος

 

Toυ Πάσχου Μανδραβέλη

«Τούρκος» είχε γίνει ο Μπαράκ Ομπάμα όταν το πρωί της 29ης Ιανουαρίου 2009 έμαθε για τα μπόνους των 20 δισ. δολαρίων που είχαν δώσει στον εαυτό τους τα στελέχη των τραπεζών που είχαν διασωθεί με 1,6 τρισ. δολάρια των φορολογουμένων, συν τα δεκάδες τρισεκατομμύρια που σκόρπισε στο πλαίσιο της «ποσοτικής χαλάρωσης» η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed).

«Αυτό είναι το άκρον άωτον της ανευθυνότητας», είπε οργισμένος ο Αμερικανός πρόεδρος. «Είναι ντροπή…».

Ο πλανητάρχης μάλλον ένιωσε κορόιδο. Λίγες μέρες πριν είχε συναντηθεί με τα κορυφαία στελέχη της Γουόλ Στριτ. Ενώ όλοι περίμεναν ότι θα ανακοινώσει μέτρα ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τομέα, εκείνος περιορίστηκε σε λίγα «φιλικά μπινελίκια». Την επομένη οι τράπεζες συνέχισαν να κάνουν αυτό που ήξεραν. Εμφάνισαν (εξόδοις των φορολογουμένων) κερδοφορία στα χαρτιά και μοίρασαν μερίσματα στους μετόχους συν μπόνους στα στελέχη.

«Οι τράπεζες», είπε ο καθηγητής και πρώην στέλεχος της «Μόργκαν Στάνλεϊ» Αντριου Χούζαρ, «έχουν τα δικά τους συμφέροντα. Λειτουργούν όπως στον μύθο του Αισώπου για τον σκορπιό και τον βάτραχο. Είναι στη φύση τους να κάνουν ό,τι κάνουν. Και η φύση τους είναι να βγάλουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο. Το ότι η Fed ήθελε να βοηθήσει τον μέσο Αμερικανό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η Γουόλ Στριτ είχε τα ίδια συμφέροντα» («The Age of Easy Money», PBS, 14.3.2023).

Σε αυτήν την ιστορία υπάρχει ένα (πανάκριβο για τους φορολογουμένους) αστείο. Η χρηματοδότηση της αμερικανικής κυβέρνησης και οι εγγυήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας δίνονταν για να ξεφορτωθούν οι τράπεζες τα τοξικά προϊόντα που είχαν στα χαρτοφυλάκιά τους. Οι τράπεζες πράγματι το έκαναν και μετά τα… ξαναγόραζαν!

«Η ιδέα της Fed ήταν ότι οι τράπεζες θα έπαιρναν τα χρήματα και θα τα δάνειζαν με χαμηλά επιτόκια στην πραγματική οικονομία», εξηγεί ο Αντριου Χούζαρ. «Αλλά αυτό που έκαναν ήταν απλώς να τα επενδύσουν στα ίδια προϊόντα που αγόραζε η Fed. Επαιρναν τα χρήματα και αγόραζαν τους ίδιους τίτλους υποθηκευμένων δανείων ή ομόλογα υψηλού κινδύνου.

Γιατί το έκαναν;

Η Fed είχε καταστήσει σαφές ότι στόχος της ήταν να ανεβάσει την τιμή των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που αποκτούσε. Και έτσι η Γουόλ Στριτ σκέφτηκε: “Γιατί να μπω στον κόπο να κάνω μια υποθήκη κάποιου δανείου, όταν μπορώ απλώς να πατήσω ένα κουμπί και να αγοράσω δισεκατομμύρια δολ. σε ομόλογα και να τα εμπορευτώ, αφού η τιμή αυτών των περιουσιακών στοιχείων σίγουρα θα διογκωθεί από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα;”».

Συνεπώς γεννάται ένα ερώτημα:  

 

Υπάρχουν ομοιότητες με όσα ζούμε εδώ;

Δεν υπάρχουν σχόλια: