"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΝουΔο-γαλαζαίικο ΚΟΥΛΟ-ΧΑΝΕΙΟ: Να σωθεί ό,τι απέμεινε

 Του Κώστα Καλλίτση

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν με ασθενείς ρυθμούς.
Στο τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2024, η μεγέθυνση στους 20 της Ευρωζώνης κατά μέσον όρο ήταν αυξημένη 0,9% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023. Τη μεγαλύτερη αύξηση ΑΕΠ πέτυχε η Κύπρος με 3,8%, ακολουθούσαν η Ισπανία με 3,4%, η Λιθουανία με 2,3%, η Ελλάδα με 2,4%. Οτι η καθ’ ημάς οικονομική μεγέθυνση ήταν υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο εξηγείται εν πολλοίς από τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πιο ανεπτυγμένες οικονομίες, αφενός για να «χωνέψουν» το υψηλότερο κόστος ενέργειας, αφετέρου για να εκσυγχρονιστούν για να σταθούν απέναντι σε έναν πανίσχυρο ανταγωνιστή, την Κίνα.

Οταν βαριανασαίνουν οι ισχυρότερες οικονομίες, σημαίνει για τις πιο αδύναμες ότι οφείλουν να κάνουν ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες. Αντιθέτως, εμείς επαναπαυόμαστε στους υψηλότερους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ, παρότι αυτοί δεν οφείλονται σε επενδύσεις, αλλά στο ευρωπαϊκό λεφτόδεντρο και στη συγκυρία.

Η μεγέθυνση του ΑΕΠ στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου οφειλόταν στην αύξηση των αποθεμάτων και της ιδιωτικής κατανάλωσης, κυρίως για καταλύματα, εστίαση και διασκέδαση – λένε οι οικονομολόγοι της Eurobank. Αρνητική ήταν η επίδραση των εξωτερικών συναλλαγών (αυξήθηκαν οι εισαγωγές, μειώθηκαν οι εξαγωγές), ενώ μειώθηκε και η δημόσια κατανάλωση. Ανησυχητική, καταλήγουν, είναι η μικρή αύξηση των επενδύσεων (2,2%), ενώ ειδικά οι επενδύσεις σε εξοπλισμό μειώθηκαν 1,8%.

Φέτος το ΑΕΠ δεν θα αυξανόταν, αντιθέτως θα συρρικνωνόταν εάν δεν υπήρχε η αύξηση των αποθεμάτων – εκτιμούν οι οικονομολόγοι της Εθνικής Τράπεζας. Στο σύνολο του 2024, η αύξηση των αποθεμάτων υπολογίζεται να προσθέσει 2,8 μονάδες στο ΑΕΠ, δηλαδή θα είναι μεγαλύτερη από τον προβλεπόμενο ρυθμό μεγέθυνσης του ίδιου του ΑΕΠ, που αναμένεται να μείνει στο 2,4%.

Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε;  

Ως χώρα με αδύναμη παραγωγική βάση, θα ήταν ίσως ενδιαφέρον να προσφεύγαμε στο «πλεονέκτημα των αργοπορημένων» (latecomers): Να μετατρέψουμε σε πλεονέκτημα το μειονέκτημα της καθυστέρησης, και υπερπηδώντας στάδια και διαδικασίες να βρεθούμε στις πρώτες γραμμές μιας ανάπτυξης στηριγμένης στο τρίγωνο της γνώσης, έρευνα – εκπαίδευση – καινοτομία.  

Θα μπορούσαμε να το επιτύχουμε; 

Πιθανότατα ναι, γιατί, αυτή τη φορά, λεφτά υπήρχαν

Τι δεν υπήρξε;  

Βούληση, σχέδιο και (κάποια…) αυστηρότητα στη διαχείριση.

Παράδειγμα: Το ΤΑΑ υποτίθεται θα χρηματοδοτούσε πράσινη μετάβαση, ψηφιακό μετασχηματισμό, οικονομίες κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων και εξωστρέφεια. Και χρηματοδότησε από πανάκριβη άσφαλτο μέχρι εισαγωγές ηλεκτρικών αυτοκινήτων και από πληθωριστικά στεγαστικά δάνεια (για να ακριβαίνουν τα ακίνητα και τα νοίκια σε συνθήκες ανεπαρκούς προσφοράς…) μέχρι επιδόματα σε άτομα με ειδικές ανάγκες και δωρεάν χειρουργικές επεμβάσεις.  

Ετσι...

 

 για το 2025, μια ευχή θα ήταν να σωθεί ό,τι σώζεται: 

Οποιοι πόροι απομένουν, να ανακατανεμηθούν και να διατεθούν για την ανάπτυξη – όχι για αλλότρια.



Δεν υπάρχουν σχόλια: