"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΠΑΣΟΚ-ο-ΛΑΜΟΓΙΑΡΑΔΙΚΟ: Ο ευεργετικός καταστροφέας

Toυ ΠΑΤΡΟΥ ΛΑΖΟΥ

Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε μια από τις πιο χαρισματικές αλλά και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής Ιστορίας. Όταν ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ, η χώρα βρισκόταν σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής και ριζικής κοινωνικής αλλαγής. Ο Παπανδρέου, επιστρέφοντας από την εξορία, ίδρυσε το κόμμα με στόχο την κατάκτηση της εξουσίας "για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της εθνικής ανεξαρτησίας και της λαϊκής κυριαρχίας".

Όταν εξελέγη πρωθυπουργός το 1981, εισήγαγε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που άλλαξαν ριζικά την ελληνική κοινωνία. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ),  η προώθηση της ισότητας των φύλων και η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης ήταν μερικές από τις πλέον σημαντικές πρωτοβουλίες. Αυτές οι αλλαγές δημιούργησαν την μεσαία τάξη και βελτίωσαν την ποιότητα ζωής μιας συντριπτικής πλειονότητας Ελλήνων. Αυτό με την σειρά του, οδήγησε σε ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης.

Επίσης, δημιούργησε και ακολούθησε την "ανεξάρτητη, δυναμική και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική", που αρχικά κατόρθωσε να ενισχύσει την θέση της Ελλάδας στη διεθνή σκηνή.  Αυτή η αντισυμβατική στρατηγική απέναντι σε ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση όμως, κόστισε τα μάλα  για την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων, στη διάρκεια του χρόνου.

Η οικονομική πολιτική που σχεδίασε και εφάρμοσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ένας από τους καλύτερους οικονομολόγους του καιρού του, δυστυχώς είχε ως πρώτιστο στόχο την κατάκτηση και διατήρηση της εξουσίας. Γι’ αυτό και δίκαια επικρίθηκε ως μία από τις κυριότερες αιτίες για την αύξηση του δημόσιου χρέους και του πληθωρισμού. Οι δημοσιονομικές ανισορροπίες που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του είχαν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία. Οι πολιτικές των παροχών και των δανείων δημιούργησαν την κάκιστη νοοτροπία των   λεφτόδεντρων, του εύκολου (όχι πάντα νόμιμου) κρατικού χρήματος  και του ωχαδερφισμού, με αποτέλεσμα ένα βαρύτατο οικονομικό φορτίο για τις επόμενες γενιές.

Αδιαμφισβήτητα οι λαϊκιστικές πρακτικές που ακολούθησε δεν ήταν βιώσιμες μακροπρόθεσμα και το γνώριζε. Αλλά παρόλα αυτά, έδινε  υποσχέσεις που δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν, οι οποίες με την σειρά τους δημιούργησαν προσδοκίες που δεν μπορούσαν να ικανοποιηθούν.  Σε συνδυασμό με τα σκάνδαλα διαφθοράς, (καλαμπόκι, υπόθεση Κοσκωτά κ.λπ.), η αξιοπιστία της κυβέρνησής του υπονομεύτηκε σφόδρα, με τελικό αποτέλεσμα την ευρύτερη απογοήτευση των ψηφοφόρων του και την έντονη πολιτική αστάθεια.

Φυσικά, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν γεννημένος ηγέτης, μία πραγματικά χαρισματική προσωπικότητα με απαράμιλλη ικανότητα να εμπνέει τους οπαδούς του. Η ρητορική του δεινότητα και η ικανότητά του να επικοινωνεί με τον λαό τον καθιστούσαν έναν από τους πιο αγαπητούς πολιτικούς ηγέτες της εποχής του. Αλλά ταυτόχρονα, εξαιρετικά επικίνδυνου για τη χώρα! Λόγω του τρόπου με τον οποίο χειρίστηκε αυτά του τα γνωρίσματα…

 

Εν κατακλείδι, το μόνο βέβαιο είναι ότι υπήρξε μια πολυσχιδής προσωπικότητα με σημαντική και ανεξίτηλη επίδραση στην ελληνική πολιτική σκηνή. Οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις άφησαν οπωσδήποτε ένα θετικό αποτύπωμα, αλλά η οικονομική διαχείριση και τα σκάνδαλα διαφθοράς αποτελούν μελανά σημεία της παρουσίας του. Η κληρονομιά και η υστεροφημία του παραμένουν ακόμη αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης, καθώς οι επιπτώσεις των πολιτικών του συνεχίζουν να μας επηρεάζουν μέχρι σήμερα.

Αντίστοιχα καθοριστικό ρόλο…

 

 έχει και συνεχίζει να διαδραματίζει στην πολιτική σκηνή της σύγχρονης Ελλάδας, το κόμμα που ίδρυσε. Η επέτειος των 50 χρόνων από την ίδρυσή του, σε συνδυασμό με τις επερχόμενες εσωκομματικές εκλογές, αποτελούν για το ΠΑΣΟΚ μια μοναδική ευκαιρία! Τόσο για να αναλογιστεί το παρελθόν του, όσο και για να οραματιστεί το μέλλον του! Με βάση τις αξίες και τις αρχές που οδήγησαν στην γέννησή του, αποφεύγοντας μιας και δια παντός τα λάθη και τις σκιές αυτών των πέντε δεκαετιών!

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: