Ε-Ξ-Α-Ι-Ρ-Ε-Τ-Ι-Κ-Ο
Παρακολουθώ εδώ και καιρό με ένα αίσθημα απορίας τις συζητήσεις για το φαινόμενο έλλειψης αξιόμαχης αντιπολίτευσης στη χώρα (μακράν το μεγαλύτερο και πιο σοβαρό πολιτικό πρόβλημα που έχουμε αυτή τη στιγμή) και δεν καταλαβαίνω πώς όλοι μα όλοι φαίνεται να χάνουν τον στόχο στο θέμα.
Όταν είσαι επιχείρηση και ξεκινάς να φτιάξεις ένα προϊόν, το πρώτο πράγμα που κοιτάς, είναι αν το προϊόν που θα προσφέρεις στην αγορά θα έχει χαρακτηριστικά τα οποία δεν προσφέρονται από τα προϊόντα των ανταγωνιστών σου. Αν αυτό το οποίο θα προτείνεις στον πελάτη, δηλαδή, θα διαφοροποιείται σε μία τουλάχιστον ή περισσότερες παραμέτρους από αυτά τα οποία προσφέρουν άλλοι παίχτες στην αγορά, επαρκώς ώστε να κάνεις τον πελάτη να δει το δικό σου προϊόν σοβαρά ως μια εναλλακτική σε αυτά που μέχρι στιγμής κατανάλωνε.
Στην ορολογία της Πολιτικής, αυτό έχει επικρατήσει να περιγράφεται με το ερώτημα "Πού υπάρχει ελεύθερος πολιτικός χώρος;”
Ας δούμε το πολιτικό σκηνικό της χώρας και ας προσπαθήσουμε να δούμε τι υπάρχει σε αφθονία σήμερα και τι μας λείπει.
Έχουμε εν αφθονία σοσιαλισμό, φιλοευρωπαϊσμό, προτάσεις στο πλαίσιο αυτού που έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζεται woke ατζέντα σε θέματα κοινωνικά, περιβάλλοντος, κτλ.
Τι μας λείπει;
Σοβαρός, ποιοτικά αρθρωμένος Συντηρητικός λόγος σε κοινωνικά θέματα, Φιλελευθερισμός, Ευρωσκεπτικισμός.
Δεν λέω ότι αν προκύψει αύριο ένας νέος πολιτικός σχηματισμός θα είναι απαραίτητο για την επιτυχία του να συγκεντρώνει όλα αυτά τα τρία στοιχεία. Αλλά αυτά είναι που μας λείπουν.
Η Νέα Δημοκρατία έχει καιρό που έχει μετατραπεί σε κεντροαριστερό κόμμα.
Η διάκριση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς είναι παρωχημένη πλέον στην πολιτική θεωρία, πιο χρήσιμο είναι να μιλάμε σε δύο άξονες, αυτόν του Συντηρητισμού / Προοδευτισμού σε κοινωνικά θέματα, και αυτόν του Σοσιαλισμού / Φιλελευθερισμού σε οικονομικά θέματα.
Παραδοσιακά τα αριστερά κόμματα ήταν αυτά που εξέφραζαν τον Προοδευτισμό στο κοινωνικό πεδίο και τον Σοσιαλισμό στο οικονομικό πεδίο.
Τα δεξιά κόμματα εξέφραζαν τον Συντηρητισμό στο κοινωνικό πεδίο και έπαιζαν μεταξύ Σοσιαλισμού και Φιλελευθερισμού στο οικονομικό. Κατά κανόνα πάντως ήταν πιο φιλελεύθερα από τα αριστερά και αρκετές φορές όταν έτειναν προς τον σοσιαλισμό στο οικονομικό πεδίο, έφταναν σε αυτό που αποκαλούμε άκρα δεξιά. Οι Ναζί ήταν εθνικο-σοσιαλιστές για παράδειγμα.
Επίσης τα δεξιά κόμματα παραδοσιακά διαπνέονταν και από ένα πιο έντονο στοιχείο πατριωτισμού σε σχέση με τα αριστερά.
Στο κοινωνικό μέτωπο δε νομίζω να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Νέα Δημοκρατία κινείται εδώ και καιρό σε προοδευτικά μονοπάτια, παραδοσιακά αριστερά. Βλέπε πρόσφατη εισήγηση του ν/σ για το γάμο ομόφυλων ζευγαριών.
Στον οικονομικό τομέα, είναι επίσης αρκετά ξεκάθαρο ότι η ΝΔ είναι ο συνεχιστής ενός ιδιόρρυθμου σοσιαλιστικού μοντέλου που γεννήθηκε στην Ελλάδα τη δεκαετία του '80 με κύριο αρχιτέκτονα τον Ανδρέα Παπανδρέου, που μπορεί να μην αναδιανέμει πλούτο με τόσο διαφανή τρόπο όπως πρότεινε να το κάνουν οι κοινωνίες ο Μαρξ π.χ., αλλά και πάλι μέσα από ένα περίπλοκο σύστημα προστατευτισμών, πολυνομίας και φορολογίας, στόχο έχει να οδηγήσει σε παρόμοια αποτελέσματα.
Αν εδώ υπάρχουν μεγάλες ενστάσεις του τύπου "όπα ρε φίλε που θα μας πεις ότι η ΝΔ είναι και κόμμα που πονάει τους αδύναμους και κόπτεται να τους φροντίσει, σε μια εποχή που το καλάθι της νοικοκυράς έχει φτάσει στα ύψη κτλ”, θα απαντήσω ότι αν η ΝΔ σήμερα αποτυγχάνει να φροντίσει όντως τα λαϊκά στρώματα, αυτό οφείλεται μάλλον στην ανικανότητά της σε επίπεδο εκτελεστικό, παρά στον προσανατολισμό της σε επίπεδο πολιτικής ιδεολογίας.
Με άλλα λόγια, η αντίληψή μου είναι πως η ΝΔ θα ήθελε να είναι αποτελεσματική κυβέρνηση σοσιαλιστικού προσανατολισμού, απλά παραείναι ανίκανη για να το καταφέρει.
Πάντως φιλελεύθερη δεν την λες εύκολα.
Έχει κάνει κάποιες κινήσεις απελευθέρωσης της αγοράς και εξακολουθεί να κάνει (βλέπε απελευθέρωση της αγοράς της Ανώτατης Εκπαίδευσης), αλλά αυτές οι κινήσεις είναι πολύ μικρές (ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι απολαμβάνει μία σχεδόν ανήκουστη πολιτική ηγεμονία και άρα για αυτήν ο παράγοντας του πολιτικού κόστους πρακτικά δεν υφίσταται) σε σύγκριση με αυτά που χρειάζεται η χώρα για να θεωρηθεί πραγματικά ανοιχτή, σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία.
Και όσον αφορά στο πατριωτικό μέτωπο, είναι ξεκάθαρο ότι η Νέα Δημοκρατία πατριωτικό κόμμα ΔΕΝ είναι. Ή μάλλον είναι, αν ακολουθήσουμε τη λογική "πατρίδα μας είναι η Ευρώπη”, το οποίο ξεκάθαρα η ίδια προβάλλει, και δεν παραλείπει να το στηρίζει (σε αυτό το πεδίο είναι ειλικρινής, όντως), λέγοντας ναι σε οποιοδήποτε λίγο πολύ αίτημα των ευρω-γραφειοκρατών, είτε είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας, είτε όχι.
Κραυγαλέο παράδειγμα η έλλειψη σοβαρής γραμμής αμφισβήτησης της συνθήκης Δουβλίνο 2, που καθιστά την Ελλάδα χώρο συσσώρευσης παράνομων μεταναστών, για λογαριασμό όλης της Ευρώπης.
Άρα ναι, για όσους θεωρούν ότι πατρίδα μας είναι η Ευρώπη, η Νέα Δημοκρατία είναι πατριωτικό κόμμα. Για όσους ακόμα θεωρούν όμως ότι πατρίδα τους είναι η Ελλάδα, δεν είναι.
Τα σύκα-σύκα λοιπόν, και όποιος έχει κάποιο σοβαρό αντίλογο στα παραπάνω που καταδεικνύουν ότι η ΝΔ στη σημερινή μορφή της δεν έχει καμία δουλειά να χαρακτηρίζεται ως δεξιό κόμμα, θα χαρώ να τον/την ακούσω.
Και θα πει κανείς σε αυτό το σημείο "Και τι έγινε; Ας είναι κεντροαριστερή. Τι σε νοιάζει εσένα;”
Με νοιάζει επειδή το ιδιαίτερο της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε σήμερα είναι πως η επιμονή της ΝΔ να συμπεριφέρεται ως ένα κεντροαριστερό κόμμα, αλλά ταυτόχρονα να αυτοπροσδιορίζεται σα δεξιό, είναι κατά τη γνώμη μου ο κύριος παράγοντας που μας οδήγησε στο πολιτικό τέλμα στο οποίο βρισκόμαστε ως πολίτες και δεν έχουμε διαθέσιμη μια αξιόπιστη πολιτική αντιπρόταση σε αυτήν.
Αν έπρεπε να περιγράψουμε με δύο προτάσεις την πορεία (δεν λέω στρατηγική, επειδή αυτό θα εννοούσε κάποιον εκ των προτέρων σχεδιασμό) που ακολούθησε η ΝΔ τα τελευταία χρόνια στην πολιτική σκακιέρα, η περιγραφή θα είχε ως εξής:
Η ΝΔ πήρε πολιτικό χώρο από τον ΣΎΡΙΖΑ και άλλες αριστερές πολιτικές δυνάμεις, εντάσσοντας στην ατζέντα της θέματα τα οποία παραδοσιακά ανήκαν στην Αριστερά, και κράτησε μια γραμμή ρητορικής απέναντι σε οποιοδήποτε πολιτικό μόρφωμα προέκυπτε δεξιά της ίδιας, χαρακτηρίζοντάς το ως ακροδεξιό.
Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά αυτό το τελευταίο την βοήθησε από τη μία η παραδοσιακή ταμπέλα της ΝΔ ως δεξιάς πολιτικής δύναμης (το οποίο δεν ισχύει πλέον, αλλά η δύναμη της συνήθειας στη συνείδηση του λαού είναι υπολογίσιμη και είναι λογικό αν κάποιος έχει στο μυαλό του τη ΝΔ ως δεξιά, να δέχεται εύκολα οτιδήποτε βγαίνει από τα δεξιά της, ως ακροδεξιά), και από την άλλη η πρόσφατη ιστορικά υπόθεση της Χρυσής Αυγής, που έδωσε προφανώς σοβαρά πατήματα απονομιμοποίησης του πολιτικού λόγου κομμάτων κοντά στο άκρα δεξί μέρος του πολιτικού φάσματος.
Με άλλα λόγια:
Ο Σύριζα και η Αριστερά γενικότερα είναι ξεδοντιασμένες αυτή τη στιγμή για να κάνουν αντιπολίτευση στη ΝΔ, όταν η ΝΔ φέρνει ν/σ για τη νομιμοποίηση γάμου των ομόφυλων ζευγαριών ή για τη νομιμοποίηση δεκάδων χιλιάδων παράνομων μεταναστών, επειδή παρόμοια μέτρα αποτελούν βασικούς πυλώνες και της δικής τους πολιτικής πρότασης.
Και η Δεξιά επίσης είναι ξεδοντιασμένη από ένα συνδυασμό του διαβρωτικού "Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά” που επί δεκαετίες εμπότισε τη χώρα μας, το πρόσφατο ιστορικό με τη Χρυσή Αυγή που προφανώς - και ορθώς - έπληξε την εικόνα της δεξιάς, και τη διαιώνιση της ψευδούς ιδέας ότι η Νέα Δημοκρατία είναι δεξιό κόμμα, το οποίο αυτόματα κάπως σημαίνει / οδηγεί στην ανάγνωση πως οτιδήποτε πιο δεξιό από τη ΝΔ θα είναι ακροδεξιό.
Σε αυτό το σημείο να τονίσω πως δεν πιστεύω ότι όλο αυτό το πράγμα ήταν αποτέλεσμα κάποιας ιδιοφυούς χάραξης πολιτικής στρατηγικής από πλευράς του κου Πρωθυπουργού. Δεν τον έχω ικανό για τέτοιου επιπέδου στρατηγική σκέψη.
Αν έπρεπε να υποθέσω, θα έλεγα πως το πράγμα προέκυψε πολύ πιο οργανικά, και ίσως στην πορεία κάπου θα κατάλαβε και ο ίδιος ο κύριος Μητσοτάκης ότι "καλά πάει αυτό, ας το συνεχίσουμε”, και καταλήξαμε εδώ που καταλήξαμε.
Στην Ελλάδα παραδοσιακά οι επικεφαλής των πολιτικών κομμάτων κάνουν πολιτική με δημοσκοπήσεις. Πρώτα βλέπουν τι θέλει ή τι είναι έτοιμος να δεχτεί ο λαός, και μετά προσαρμόζουν τις πολιτικές τους ώστε να ικανοποιήσουν αυτά τα αιτήματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα για αυτό η πληθώρα δημοσκοπήσεων που διενεργήθηκαν πάνω στο θέμα του γάμου ομόφυλων ζευγαριών, οι οποίες δεν πιστεύω ότι σκοπό είχαν μόνο να πληροφορήσουν το κοινό για το τι πιστεύει ο διπλανός τους, αλλά και να βοηθήσουν την κυβέρνηση να πάρει τα data τα απαραίτητα για να καλιμπράρει το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου στο σημείο αυτό που θα ήταν το πιο επιθυμητό για την εξισσορόπηση πολιτικού κόστους / πολιτικού οφέλους.
Αλλά όπως έλεγε η Thatcher, δεν μπορείς να κάνεις Πολιτική με δημοσκοπήσεις. Δεν είναι αυτό που κάνουν οι Ηγέτες τουλάχιστον.
Για να πάμε πάλι στον παραλληλισμό με την αγορά, ο Steve Jobs και η Apple δεν αφουγκράστηκαν τι ζητούσε η αγορά και της το έδωσαν. Παρήγαγαν προϊόντα που ο κόσμος δεν ήξερε καν ότι χρειαζόταν και αφού τα δημιούργησαν, οι καταναλωτές έτρεξαν να τα πάρουν (λογική "build it and they will come”).
Όταν η Apple έφτιαξε το iPhone, κανείς δεν της είχε περιγράψει ότι θα ήθελε ένα τέτοιο προϊόν. Η ίδια η Apple το εμπνεύστηκε, μπήκε σε θέση Ηγέτη και είπε στην αγορά "ρίξτε μια ματιά εδώ, πιστεύω ότι αυτή η πρόταση θα σας ενδιέφερε.”
Στο χτίσιμο του σημερινού σκηνικού με την πολιτική ηγεμονία της ΝΔ επειδή απλά ο κόσμος δεν έχει άλλες επιλογές πέραν αριστερών πολιτικών δυνάμεων και μικρών και κακής ποιότητας δεξιών μορφωμάτων, ευπαθών στην κατηγοριοποίησή τους ως ακραίων, σημαντική θεωρώ πως υπήρξε και η συνδρομή πολλών εκ των μεγαλύτερων ΜΜΕ της χώρας.
Αν και σαφώς δεν είχε ένα μόνο κανάλι ή μία εφημερίδα ευθύνη για αυτή την πορεία, ενδιαφέρουσα θεωρώ την περίπτωση κάποιων εφημερίδων και μέσων ενημέρωσης γενικά, που στη συνείδηση του ελληνικού λαού έχουν καταγραφεί ως δεξιά.
Είναι άξιο επισήμανσης δηλαδή ότι αν μια εφημερίδα που στη συνείδηση του ελληνικού λαού διατηρεί το brand της δεξιάς, αποκαλέσει έναν πολιτικό φορέα ακροδεξιό (σε αντιστοιχία με αυτό που ανέφερα παραπάνω πως κάνει η δήθεν δεξιά ΝΔ), αυτό έχει πολλαπλάσια ισχύ από το αν αποκαλέσει έτσι τον ίδιο φορέα ο Ριζοσπάστης, ας πούμε.
Με λίγα λόγια, είναι αρκετά πιθανό να σκεφτεί ο μέσος ψηφοφόρος ότι αν ο Παπαχελάς και η Καθημερινή, "γνωστοί δεξιοί” χαρακτηρίζουν κάτι ως ακροδεξιό, "ε πρέπει να είναι όντως ακροδεξιό ρε παιδιά”.
Και εδώ αρχίζουν διάφορες ενδιαφέρουσες σκέψεις, ειδικά αν δούμε το ύφος της κάλυψης που παρέχουν τα εγχώρια ΜΜΕ σε οποιαδήποτε κίνηση που γεννάται ή δυναμώνει στην Ευρώπη και στον κόσμο, με συντηρητικά - ευρωσκεπτιστικά χαρακτηριστικά. Αν δούμε πως σε όλες σχεδόν αυτές τις περιπτώσεις, τέτοιες κινήσεις χαρακτηρίζονται με συνοπτικές διαδικασίες από τη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών ΜΜΕ, ως ακροδεξιές.
Σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις τα μέσα ενημέρωσης έχουν, εν μέρει, δίκιο. Σε αρκετές άλλες όμως, δεν έχουν.
Είναι ωστόσο εντελώς τυχαίο το τρομερό μένος των ΜΜΕ κάθε φορά που εμφανίζεται στο εξωτερικό μια πολιτική προσπάθεια που έχει τα ΊΔΙΑ ΑΚΡΙΒΏΣ χαρακτηριστικά τα οποία αν παρουσίαζε ένας νέος πολιτικός φορέας στην Ελλάδα (Συντηρητισμός, Φιλελευθερισμός, Ευρωσκεπτικισμός), θα γινόταν άμεσα η κύρια απειλή για την ΝΔ;
Ας το αποφασίσει καθένας για τον εαυτό του.
Όπως βλέπω τα πράγματα, αν αύριο βγει…
ένας νέος πολιτικός φορέας που να μπορεί να πείσει για τη σοβαρότητά του και να προβάλει ατζέντα συντηρητική σε κοινωνικά θέματα, φιλελεύθερη στα οικονομικά, και πατριωτική – ευρωσκεπτιστική στα πατριωτικά, θα σαρώσει.
Το ΠαΣοΚ είτε θα εξαφανιστεί ή θα αποροφηθεί από τη ΝΔ για να αποτελέσουν μαζί τον κεντροαριστερό άξονα του πολιτικού συστήματος, ο Σύριζα θα επιστρέψει σε μονοψήφια ποσοστά και στον ρόλο του ως άκρα αριστερά επιλογή για την ψήφο διαμαρτυρίας, και η ακροδεξιά θα κάνει τα δικά της, στα όρια να μη μπουν φυλακή.
Στο κλείσιμο αυτού του πονήματος ας μου επιτραπεί να ξεκαθαρίσω ότι όλα αυτά τα οποία απαριθμώ ως χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να χαρακτηρίζουν έναν νέο πολιτικό φορέα, δεν είναι απαραίτητα πράγματα που εκφράζουν εμένα προσωπικά.
Δεν λέω πως αν έβγαινε ένας τέτοιος σχηματισμός όπως τον περιγράφω, εγώ προσωπικά θα τον ψήφιζα.
Παρατηρώ απλά το που υπάρχει πολιτικό κενό αυτή τη στιγμή στη χώρα και αυτά που αντιλαμβάνομαι ως πιθανούς τακτικισμούς για να αποθαρρυνθεί η δημιουργία νέων πολιτικών φορέων που να καλύπτουν αυτό το κενό.
Και καταθέτω επίσης την άποψή μου ότι αν θέλουμε να ενισχύσουμε το θεσμό της Δημοκρατίας σε αυτή τη χώρα, λίγα πράγματα είναι σημαντικότερα από το να εξασφαλίσουμε ότι υπάρχουν οι διαθέσιμες επιλογές στο εκλογικό σώμα, για να μη νιώθουν μεγάλα κομμάτια του πολιτικά άστεγοι και να εκπροσωπούνται όσο γίνεται περισσότεροι πολίτες, από φορείς που εκφράζουν με σοβαρότητα το πλήρες πολιτικό φάσμα.
Αυτό λοιπόν το τελευταίο δεν υπάρχει σήμερα. Υπάρχει ο κύριος Λοβέρδος, ο οποίος αυτές τις μέρες ετοιμάζεται να στήσει ένα ακόμα κεντροαριστερό, φιλοευρωπαϊκό, προοδευτικό κόμμα στην χώρα. Σοβαρά τώρα όμως. Αυτό λείπει από την Ελλάδα σήμερα;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου