Οικογενειακές Ιστορίες...!!!#Ανδρουλακης #Δουκας #ΠΑΣΟΚ pic.twitter.com/7SOggVmEvW
— Miranda Prada (@MirandaPrada_) July 11, 2025
Του ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΠΑΣΤΑΘΗ
Πόσο πολύ και για πόσα χρόνια μπορεί ένα κόμμα να ντρέπεται επειδή έκανε το σωστό την τελευταία φορά που κυβέρνησε;
Πόσο καιρό μπορεί μια ιστορική παράταξη να ετεροπροσδιορίζεται από το εχθρικό βλέμμα των επικριτών της;
Η περίπτωση του ΠΑΣΟΚ είναι χαρακτηριστική αυτού που οι ψυχαναλυτές θα ονόμαζαν «εσωτερίκευση του επιθετικού άλλου». Αντί να σταθεί στο ύψος μιας παράταξης που, με όλα τα λάθη της, κράτησε τη χώρα όρθια, υιοθέτησε την ενοχή που του απέδωσαν οι αντίπαλοί του, ακόμη και εκείνοι που δεν επρόκειτο ποτέ να του αναγνωρίσουν την επίπονη προσπάθεια της περασμένης δεκαετίας για τη διαχείριση της χρεοκοπίας.
Το ίδιο αυτό κόμμα έχει να επιδείξει μια πολιτική διαδρομή που λίγες ευρωπαϊκές κεντροαριστερές δυνάμεις μπορούν να ισχυριστούν ότι έχουν. Ολοι γνωρίζουν ότι το ΠΑΣΟΚ, στα χρόνια που κυβέρνησε τη χώρα, έχει συνδεθεί με ορισμένα από τα μεγαλύτερα βήματα προόδου στη σύγχρονη ελληνική ιστορία: την ένταξη στο ευρώ, την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας, αλλά και, νωρίτερα, τα μεγάλα προοδευτικά ανοίγματα της κοινωνίας. Τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, την ίδρυση του ΕΣΥ και την καθιέρωση της καθολικής πρόσβασης στην υγεία, θεμέλια πάνω στα οποία στέκεται ακόμη, όπως στέκεται, το ελληνικό κοινωνικό κράτος.
Την περασμένη δεκαετία το ΠΑΣΟΚ αντιστάθηκε στον λαϊκισμό την περίοδο της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ, των ΑΝΕΛ και της Χρυσής Αυγής, σε μια εποχή που η εύκολη καταγγελία της «μνημονιακής προδοσίας» λειτουργούσε ως το κυρίαρχο πολιτικό νόμισμα.
Ενώ άλλοι επένδυαν σε αγανακτισμένους, κρεμάλες και θεωρίες συνωμοσίας, το ΠΑΣΟΚ, παρά την καταβαράθρωσή του, αντιστάθηκε στη δημαγωγία. Τώρα όμως μοιάζει σχεδόν να ντρέπεται για αυτά του τα επιτεύγματα. Σαν να έχει πειστεί ότι η συλλογική μνήμη πρέπει να παραμείνει εγκλωβισμένη στη δεκαετία των μνημονίων.
Συμβαίνουν όλα αυτά επειδή όλοι ξαφνικά τρελάθηκαν στη Χαριλάου Τρικούπη;
Οχι. Υπάρχει ένας κόμπος που είναι λογικό να προβληματίζει όσους κινούνται στο εσωτερικό του κόμματος. Οντως, ορισμένοι από όσους προτρέπουν το ΠΑΣΟΚ «να μην κυνηγάει από πίσω γκρουπούσκουλα», όπως λένε, αλλά να στραφεί περισσότερο προς το Κέντρο και τον μεσαίο χώρο, δεν θέλουν να ισχυροποιηθεί το ΠΑΣΟΚ. Νοιάζονται για να συνεχίσει να κυβερνά η Νέα Δημοκρατία μετά τις επόμενες εκλογές, με το ΠΑΣΟΚ ως συμπλήρωμα. Κάποιοι το λένε ανοιχτά. Είναι η άποψή τους.
Αυτά τα δύο στοιχεία, η ακατανόητη εσωτερίκευση της επιθετικότητας των λαϊκιστών (ως ενοχή) και ο κόμπος που περιγράψαμε πιο πάνω, το «είστε χρήσιμοι ως συμπλήρωμα της ΝΔ», μετατρέπουν τις επιμέρους τάσεις και τις διαφωνίες (που υπάρχουν σε κάθε δημοκρατικό κόμμα και αλλού θα ήταν βατήρας σύνθεσης) σε μια κατάσταση φθοροποιού αναμονής για την ενεργοποίηση ενός εσωτερικού ρήγματος.
Είναι ανυπέρβλητα αυτά τα δύο προβλήματα;
Οχι, δεν είναι ανυπέρβλητα, αλλά θα έλεγε κανείς ότι έχουν κυριεύσει το κόμμα χωρίς να υπάρχει λόγος.
Ακόμη και ένας πρωτοετής φοιτητής της πολιτικής επιστήμης θα έλεγε ότι…
το πρώτο λύνεται αν πάψει το ΠΑΣΟΚ να ετεροπροσδιορίζεται, να εσωτερικεύει δηλαδή το εχθρικό βλέμμα των πλατειών της περιόδου 2011-2015 και να εντάξει την απόφασή του να κάνει με κόστος το σωστό στην Ιστορία και στο αφήγημά του. Αντί να δείχνουν δηλαδή ο ένας τον άλλον με το δάχτυλο επειδή φοβούνται μην τους μαλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ της περιόδου 2012-2015, που δεν υπάρχει πια, θα μπορούσαν απλά να απεγκλωβιστούν από την παγίδα στην οποία μπήκαν οικειοθελώς. «Η ενοχή είναι σαν να κουβαλάς μια βαλίτσα με τούβλα» έλεγε ο Αλ Πατσίνο σε μια παλιά ταινία. «Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να την αφήσεις κάτω».
Ως προς το δεύτερο πρόβλημα η λύση είναι προφανής: η διαμόρφωση μιας αυτόνομης ταυτότητας διακυβέρνησης η οποία δεν θα ορίζεται από το αν βολεύει τη Νέα Δημοκρατία ή τον ΣΥΡΙΖΑ (πλέον τον κ. Τσίπρα).
Για να λυθεί όμως το δεύτερο πρόβλημα, πρέπει προηγουμένως να λυθεί το πρώτο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου