Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΟΥΣΟΥΛΗ
Οι φιλόσοφοι τον στοχάζονται. Οι πολιτικοί θέλουν να τον
σταματήσουν. Το ζήτημα του χρόνου, που σχεδόν μηχανικά επανέρχεται κάθε
φορά που ένα έτος φτάνει στο τέλος του, συνδέεται αδιαίρετα με την ίδια
την ύπαρξή μας. Υπάρχουμε εντός του, μας ορίζει και μας κατέχει.
Ο Ηράκλειτος έχει έγκαιρα προειδοποιήσει: «Ο αιών (ο χρόνος, ο καιρός)
είναι ένα παιδί που παίζει ζάρια. Στο παιδί ανήκει η βασιλεία».
Είτε δεχθούμε την τυχαιότητα, είτε αποδεχθούμε την αναγκαιότητα της
μεγάλης διάρκειας, της άναρχης πραγματικότητας, ο ιστορικός πια καιρός
- μέσα από κάθε του λεπτομέρεια - επιβεβαιώνει τον Ηράκλειτο. Εκεί που
οι φιλόσοφοι στοχάζονται, οι πολιτικοί επιχειρούν να δράσουν. Και δρουν.
Η σχέση της πολιτικής και των πολιτικών με τον χρόνο έχει μια άλλη
διάσταση. Η πολιτική επιχειρεί πάντα να θέσει τον χρόνο στην υπηρεσία
της και να τον υποτάξει στη δράση της, καθώς αυτοπροβάλλεται αλόγιστα
και ανορθολογικά ως ο κύριος του χρόνου.
Ετσι πολλές φορές στην Ιστορία επιχειρήθηκε ο μηδενισμός του χρόνου. Και
η θρησκευτική διακήρυξη «εγώ είμαι το Α και το Ω, η Αρχή και το Τέλος»
έγινε πνεύμα της πολιτικής δράσης. Διαπότισε την ψυχή της.
Ο μηδενισμός του χρόνου είναι η απελπισμένη κραυγή των ανθρώπων
«σταματήστε τον χρόνο!». Φορτωμένοι με την εμπειρία, πιστεύουν ότι όλα
μπορούν να γίνουν από την αρχή. Να χτίσουν και πάλι τον κόσμο. Να
μετρήσει ο χρόνος από το μηδέν.
Η αντίληψη αυτή έφτασε στον παροξυσμό της στις κορυφαίες στιγμές της
Γαλλικής Επανάστασης. Το τέλος της βασιλείας ήταν το οριστικό τέλος μιας
προηγούμενης εποχής. Ενός καθεστώτος. Η νέα θεμελίωση διαγράφει και την
παλαιά χρονολόγηση. Το έτος Ι της Επανάστασης, το έτος ΙΙ, θυμίζουν και
ορίζουν ότι χτίζεται από την αρχή ένας νέος κόσμος. Καταργείται η
εβδομάδα και οι μήνες παίρνουν νέο όνομα. Οι εορτές προς τιμήν του
υπέρτατου όντος επισφραγίζουν τη νέα θεώρηση του χρόνου.
Ο Ηράκλειτος είναι εδώ και μας θυμίζει ότι «παιδός η βασιλείη».
Ιανουάριος, Ελλάδα, 2017. Η ηττημένη κυβέρνηση, γνήσια εκπρόσωπος του
ηττημένου λαού, μοιάζει και αυτή στην όχθη της ορμής των γεγονότων, με
υψωμένα τα χέρια, σε κατάσταση απελπισίας, να φωνάζει:
Δεν μπορεί ούτε να υποψιαστεί το πικρό χαμόγελο του Ηράκλειτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου