Αυτά τα 2 εκτρώματα, συμβολίζουν άριστα την μεταπολίτευση.
— Ελεύθερος Πολιορκημένος 🇬🇷 (@AleaJactaEst101) November 16, 2024
Μια περίοδος,όπου η κοινωνία παραδόθηκε στο παραμύθι κ τη γελοιότητα.
Η χρεοκοπία,ήταν απλώς θέμα χρόνου.
Αν η Λογική δεν σηκώσει κεφάλι,στο τέλος του αιώνα θα κάνουμε παρέα τους Βαβυλώνιους. pic.twitter.com/Pk0ejtXPNx
Του Σπύρου Δημητρέλη
Φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά.
Η Ελλάδα έσβησε 50 κεράκια ως σταθερή αστική κοινοβουλευτική προεδρευόμενη δημοκρατία και πολλοί προχωρούν σε απολογισμούς κάθε είδους. Στις τηλεοράσεις βλέπουμε επιστημονικά ντοκιμαντέρ για τα διαδραματισθέντα της περιόδου 1974-2024, ενώ και δημοσκοπικές εταιρείες κάνουν διάφορες μετρήσεις για το ποίος ήταν ο καλύτερος ή ο χειρότερος πρωθυπουργός.
Μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια και τι δεν είδαμε.
Τη σχεδόν ολική κρατικοποίηση της ελληνικής οικονομίας, η οποία μάλιστα έγινε και από κεντροδεξιές αλλά και από σοσιαλιστικές κυβερνήσεις, τα σύντομης διάρκειας ψήγματα οικονομικού φιλελευθερισμού, μεγάλες περιόδους δημοσιονομικού λαϊκισμού, όπου οι πολιτικές δυνάμεις, σε διαφορετική ένταση η καθεμιά, να προβαίνουν, ειδικά προεκλογικά, σε πλειοδοσία "παροχών".
Είδαμε την εκτίναξη του ελληνικού δημόσιου χρέους με την παράλληλη κατακρεούργηση της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγικής βάσης, είδαμε βραχύβιες προσπάθειες για δημοσιονομική σταθεροποίηση που εγκαταλείπονταν ένα ή δυο χρόνια πριν το στήσιμο εθνικής κάλπης και, βέβαια, είδαμε και ζήσαμε την έβδομη χρεοκοπία της νεότερης Ελλάδας, δηλαδή από την Επανάσταση του 1821.
Από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει αβίαστα για το ποια περίοδο της μεταπολίτευσης θεωρούν οι Έλληνες την καλύτερη για τη ζωή τους.
Με μεγάλη πλειοψηφία, οι Έλληνες θεωρούν την περίοδο 1981-1989 με Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Δεύτερη καλύτερη περίοδος θεωρείται αυτή των ετών 1974-1980 με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Τρίτη καλύτερη αυτή του Κώστα Σημίτη της περιόδου 1996-2004 και αμέσως επόμενη αυτή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Χειρότερες πρωθυπουργικές περίοδοι οι μνημονιακές. Πρώτη χειρότερη του Γιώργου Παπανδρέου, στη δεύτερη χειρότερη θέση ισοβαθμούν Αλέξης Τσίπρας και Αντώνης Σαμαράς.
Από την ανάγνωση των παραπάνω προκύπτουν αβίαστα μερικά συμπεράσματα για το πώς προσεγγίζουμε ως λαός τα δημόσια πράγματα.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων αναπολεί περιόδους έντονου κρατισμού στην οικονομία. Τη σοσιαλμανία του Κωνσταντίνου Καραμανλή και τις κοινωνικοποιήσεις και ονομαστικές μισθολογικές αυξήσεις με έναν νόμο και ένα άρθρο του Ανδρέα Παπανδρέου. Ειδικά την περίοδο 1981-1989 η ευημερία και οι "δημόσιες επενδύσεις", με τους μαζικούς διορισμούς στο Δημόσιο και την αποψίλωση της ελληνικής βιομηχανίας πληρώθηκαν αδρά με την εκτόξευση του δημόσιου χρέους. Πρόκειται για περιόδους έντονου δημοσιονομικού λαϊκισμού, όπου από την κοινωνία του αγώνα για την επιβίωση περάσαμε στην κοινωνία του δικαιώματος στην ευημερία χωρίς κόστος.
Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη ότι η περίοδος διακυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη βρίσκεται στην τέταρτη υψηλότερη θέση.
Την περίοδο 1990-1993 επιχειρήθηκε η πρώτη αντιπαράθεση με το κρατικιστικό-παρασιτικό μοντέλο με κινήσεις ανοίγματος της οικονομίας στον ανταγωνισμό, τις πρώτες ιδιωτικοποιήσεις και τη συγκράτηση των κρατικών δαπανών. Αν και η προσπάθεια αυτή ηττήθηκε κατά κράτος στις εκλογές του 1993, η εμπειρία της, μετά και τη χρεοκοπία του 2010, φαίνεται ότι αποτιμάται θετικά από πολλούς Έλληνες που κατανοούν τους λόγους για τους οποίους οδηγηθήκαμε και ζήσαμε την 7η ελληνική χρεοκοπία.
Η περίοδος 1993-2004 της διακυβέρνησης Παπανδρέου και Σημίτη συνοδεύτηκε από μεγάλη εισροή ευρωπαϊκών πόρων αλλά και φθηνό χρήμα από τις αγορές. Παρά την ουσιαστική μεταρρυθμιστική στασιμότητα και τη δυσοσμία διαφθοράς και συναλλαγής, τής πιστώνεται η είσοδος της Ελλάδας στη ζώνη του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος που προσέφερε στη χώρα την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, το χρήμα και τον χρόνο για να αντιμετωπίσει, με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές και οικονομικές αναταράξεις, τις συνέπειες της χρεοκοπίας. Προηγήθηκε βέβαια η καταστροφική οικονομική διαχείριση του Κώστα Καραμανλή, όπου η χώρα πάτησε το γκάζι προς τον οικονομικό γκρεμό.
Αν έπρεπε να αποτιμήσουμε συνολικά την πορεία της χώρας κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο, ωστόσο, δεν μπορούμε παρά να ομολογήσουμε ότι ήταν μια περίοδος που το βιοτικό επίπεδο του Έλληνα βελτιώθηκε ραγδαία. Αυτή η βελτίωση, όμως, δεν ήρθε με ορθολογικό και βιώσιμο τρόπο. Ήρθε σε μεγάλο βαθμό με δανεικά.
Το ερώτημα είναι ...
αν αλλάζουμε προς το καλύτερο, δηλαδή προς το πιο ορθολογικό. Να επιλέγουμε δηλαδή αυτόν που λέει αλήθειες αντί για ψέμματα.
Πριν δηλαδή δοκιμάσουμε αν τα ψέμματα μπορούν να είναι αλήθεια. Να κάνουμε επιλογές με βάση τη λογική και όχι το συναίσθημα και τα όμορφα λόγια.
Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα είναι η Ελλάδα στην επέτειο των 100 χρόνων από τη μεταπολίτευση. Η περίοδος των 50 χρόνων της μεταπολίτευσης όμως, μας έχει δείξει ποια λάθη δεν πρέπει να κάνουμε πάλι ως λαός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου