"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΤΣΑΡΛΑΤΑΝΟΙ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ο... Αριστοφάνης μας σε πανικό!




Σε κάποια κωμωδία του ο Αριστοφάνης προκειμένου να δείξει πόση δύναμη έχει ο δραστικός κωμικός λόγος στην κοινωνία αλλά και σε κάθε κρατική οντότητα, περιαυτολογεί, τρόπος του λέγειν, σε κάποια παρέκβαση του κειμένου του, αναφέροντας ότι ο βασιλιάς των Περσών στέλνει κατασκόπους να κατασκοπεύσουν την Αθήνα και επί τούτου να παρακολουθήσουν τις δικές του παραστάσεις, ώστε να σχηματίζουν αλάνθαστη γνώμη για το τι συμβαίνει στην Αθήνα και στην Ελλάδα γενικότερα, ποια πρόσωπα έχουν την πραγματική πολιτική δύναμη, ποιοι είναι οι αναξιόπιστοι, οι φαύλοι και οι ευάλωτοι, ποιες τάσεις ακολουθεί η κοινωνία και ποιο είναι το φρόνημα του λαού.


Αυτά έλεγε ο Αριστοφάνης για τη δραστικότητα των κωμωδιών του και είχε δίκαιο, απ' αυτόν αντλούμε ως σήμερα πληροφορίες για τα συμβάντα του καιρού του και το ήθος των δημοσίων ανδρών και της αθηναϊκής κοινωνίας.  


Ασφαλώς ο κωμικός λόγος έχει υπερβολές, είναι στη φύση του να κεντρίζει, να αποσυναρμολογεί συστήματα και δομές, να αφαιρεί την ύποπτη ιερή μάσκα ανθρώπων, ιδεολογιών και ηθών εμφανίζοντας απογυμνωμένο τον εκάστοτε στόχο της κωμωδίας. 


Αν λοιπόν τότε οι κατάσκοποι των Περσών έβγαζαν ασφαλή συμπεράσματα και μετέφεραν ακριβείς πληροφορίες στον ηγέτη τους, στη σημερινή Ελλάδα αν οι κατάσκοποι των μεγάλων δυνάμεων παρακολουθήσουν συστηματικά τις παραστάσεις του Αλ Τσαντίρι, θα φύγουν εντελώς διαταραγμένοι, σε πλήρη σύγχυση και προπάντων με μια γεύση αηδίας για τον σύγχρονο... Αριστοφάνη μας. 


Μπορούσε ο Λαζόπουλος να είχε εύφημο μνεία στην κωμωδία; 


Οχι διότι είναι σαρξ εκ της σαρκός ενός κόσμου που τον διαπαιδαγωγεί τηλεοπτικά με πορδολαγνεία, συνωμοσιολογία, εμπάθεια, και όλα επιστρέφονται στον ίδιο, σε έναν φαύλο κύκλο ανακύκλωσης βοθρολυμάτων. 


Κι όμως η κωμωδία όταν είναι αληθινή κωμωδία λειτουργεί σαν βιολογικός καθαρισμός που επεξεργάζεται τα λύματα και τα κάνει πόσιμο νερό, αλλά ο σύγχρονος Αριστοφάνης κατάφερε το αντίθετο!


Κατά την κοπριά και το φτυάρι λέει η λαϊκή παροιμία


Πάντως του άξιζε καλύτερη τύχη, ανάλογη των αδιαμφισβήτητων δημιουργικών ικανοτήτων του. Δυστυχώς, κατέστησε την τέχνη του...  
εξουσία και η τέχνη είναι το μόνο που δεν το αντέχει γιατί ακολουθεί μοιραία την πορεία της εξουσίας που είναι η πτώση.  


Οταν ο δημιουργός το κατανοεί είναι πλέον αργά, κυριεύεται από πανικό και επιχειρεί το μοιραίο, φρενάρει στον πάγο και χάνει εντελώς τον έλεγχο, με συνέπεια να συγκρουστεί ακόμα και με αναπηρικό αμαξίδιο... και μάλιστα γερμανικής κατασκευής, όπως εν προκειμένω.

Δεν υπάρχουν σχόλια: