Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ
Η τρίτη καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) εις βάρος της Ελλάδας για θέματα ασυλίας βουλευτών είναι γεγονός.
Με την απόφαση αυτή κρίθηκε ότι δεν δόθηκε η δυνατότητα στην Ντόρα Μπακογιάννη να κινήσει την ποινική διαδικασία για προσβολή της προσωπικότητάς της κατά του τότε βουλευτή και υπουργού Εθνικής Αμυνας, Πάνου Καμμένου, για ένα tweet του τελευταίου.
Είχαν προηγηθεί δύο αποφάσεις του ΕΔΔΑ που καταδίκασαν τη χώρα μας, το 2006 και το 2010, επειδή η Βουλή αρνήθηκε να άρει την ασυλία, αν και οι καταγγελλόμενες δραστηριότητες δεν σχετίζονταν με την άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων.
Το νέο στοιχείο στην τελευταία απόφαση του ΕΔΔΑ, που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες, είναι ότι το καταγγελλόμενο πρόσωπο ήταν όχι μόνο βουλευτής αλλά και υπουργός. Η Βουλή θεώρησε ότι έπρεπε να εφαρμοσθεί το άρθρο 86 Συντ. περί ποινικής ευθύνης των υπουργών, δεν υποβλήθηκε όμως σχετική πρόταση για άσκηση ποινικής δίωξης από 30 βουλευτές και έτσι, για ακόμη μία φορά, ένα πολιτικό πρόσωπο βρέθηκε στο απυρόβλητο.
Το σημαντικό είναι να δούμε το διαχρονικό πρόβλημα που βρίσκεται πίσω από την επικαιρότητα.
Το Σύνταγμά μας στο άρθρο 61 κατοχυρώνει το ανεύθυνο των βουλευτών: «Ο βουλευτής δεν καταδιώκεται ούτε εξετάζεται με οποιονδήποτε τρόπο για γνώμη ή ψήφο που έδωσε κατά την άσκηση των βουλευτικών του καθηκόντων». Η προστασία αυτή, που μπορεί να καμφθεί μόνο για το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμησης, είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του βουλευτή. Πράγματι, ο βουλευτής πρέπει να αισθάνεται παντελώς ελεύθερος κατά την αντιπροσώπευση του λαού.
Το ελληνικό Σύνταγμα περιέχει όμως και μια άλλη διάταξη για το ακαταδίωκτο, το άρθρο 62. Η ρύθμιση αυτή προστατεύει τον βουλευτή και για τα ποινικά αδικήματα που δεν διαπράχθηκαν κατά την άσκηση των βουλευτικών του καθηκόντων, θέτοντας ως προϋπόθεση για τη δίωξή του την άδεια της Βουλής.
Εδώ ακριβώς έγκειται το πρόβλημα. Θα πρέπει ο βουλευτής να χαίρει ασυλίας ακόμα και όταν η διερευνώμενη πράξη δεν τελέστηκε κατά την άσκηση των καθηκόντων του;
Ολοι θυμόμαστε κραυγαλέες περιπτώσεις άρνησης άρσης ασυλίας. Γι’ αυτόν τον λόγο το 2019 τροποποιήθηκε το άρθρο 62 Συντ. ορίζοντας πλέον ότι η «άδεια δίδεται από τη Βουλή υποχρεωτικά εφόσον η αίτηση της εισαγγελικής αρχής αφορά αδίκημα το οποίο δεν συνδέεται με την άσκηση των καθηκόντων ή την πολιτική δραστηριότητα του βουλευτή».
Το ερώτημα όμως παραμένει: Για ποιον λόγο δεν αρκεί η πρώτη διάταξη του άρθρου 61 Συντ. για το ανεύθυνο του βουλευτή κατά την άσκηση των καθηκόντων του και γιατί θα πρέπει να υπάρχει και περαιτέρω προστασία για αδικήματα που δεν τελέσθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων του, αλλά «σχετίζονται» απλά με αυτά ή με την πολιτική του δραστηριότητα;
Και περαιτέρω: Γιατί θα πρέπει...
να αποφασίζει η Βουλή για ένα αμιγώς νομικό ζήτημα, όπως η ποινική δίωξη των υπουργών;
Και ο βουλευτής-υπουργός θα διώκεται ως υπουργός ή ως βουλευτής;
Τελικά, ας τολμήσουμε μια πραγματικά καινοτόμο συνταγματική αναθεώρηση που θα επιλύει τα ζητήματα αυτά, προτού βιώσουμε μια τέταρτη καταδικαστική απόφαση του ΕΔΔΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου