"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΥ (ΔΕΝ) ΣΒΗΝΟΥΝ: Καλοκαιρινή ιστορία



Π​​ήγαινα στο Δημοτικό όταν πήρα ένα γαλάζιο μαθητικό τετράδιο μάρκας «Διεθνές» και το έντυσα με λευκό χοντρό χαρτί. Στο εξώφυλλο κόλλησα φωτογραφίες τις οποίες είχα πετσοκόψει από περιοδικά και εφημερίδες κι έγραψα με μεγάλα γράμματα τον τίτλο του «βιβλίου», βάζοντας το όνομά μου από κάτω με κεφαλαία. Ελειπε όμως κάτι: ο εκδοτικός οίκος.  


Επρεπε να επινοήσω έναν εκδοτικό οίκο για το «βιβλίο» μου, που έφερε τον οργασμικά πληκτικό τίτλο «Καρχαρίες». Εως σήμερα δεν ξέρω πώς έγινε και κατέληξα στο «Εκδόσεις Κολόμβος». Ακόμη μου αρέσει όμως.
 

Κάτι να μου έκαναν τα «Σαγόνια του καρχαρία», που είδα μικρός, το καλοκαίρι του 1975, στη θερινή αίθουσα του «Αννα Ντορ» στη Γλυφάδα. Εκεί γνώρισα τον κύριο Γκρι για πρώτη φορά. Οι καρχαρίες μάς ένωσαν.


Εκείνη η παιδική πετριά με έσπρωξε, δεκαετίες μετά, να ταξιδέψω ώς το Γκάνσμπεϊ της Νότιας Αφρικής, να μπω σε υποβρύχιο κλουβί, στον Ατλαντικό, και να δω από κοντά τον μεγάλο λευκό καρχαρία. Η φωτογραφία του σημερινού σημειώματος απεικονίζει ένα τέτοιο, υπέροχο κήτος, όπως το τράβηξα μέσα απ’ το κλουβί. Δεν είναι σπουδαία αλλά είναι δική μου.


Σε εκείνο το ταξίδι διάβασα για πρώτη φορά την αληθινή ιστορία που ενέπνευσε τον συγγραφέα Πίτερ Μπέντσλεϊ να γράψει τα διάσημα «Σαγόνια» του:  

συνέβη πριν από εκατό ακριβώς χρόνια, τον Ιούλιο του 1916, σε μια εποχή που τα πρωτοσέλιδα των αμερικανικών εφημερίδων μονοπωλούσε η αιματηρή μάχη του Σομ στα χαρακώματα του Α΄ Παγκοσμίου. Το σφαγείο του Σομ αντικαταστάθηκε από μία περίεργη είδηση: πέντε Αμερικανοί κολυμβητές δέχθηκαν επίθεση από καρχαρία στις ακτές του Νιου Τζέρσεϊ. Οι τέσσερις χάθηκαν, ο ένας επέζησε.


Το πρώτο θύμα πέρασε απαρατήρητο. Λουόμενοι το άκουσαν να ουρλιάζει, μα νόμιζαν πως έκανε πλάκα. Τότε οι ιχθυολόγοι πίστευαν πως οι καρχαρίες αδυνατούσαν με τα σαγόνια τους να κόψουν ανθρώπινο οστό. 


Το δεύτερο θύμα βρέθηκε μισό, ξεβρασμένο στην ακτή. Αυτήν τη φορά ήταν σειρά των λουομένων να ουρλιάξουν. Οι τοπικοί δήμαρχοι αρνήθηκαν πως υπήρχε πρόβλημα μην τυχόν και χάσουν τουρίστες, οι συνεχείς επιθέσεις όμως τους ανάγκασαν να κλείσουν τις ακτές και να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης. Οταν αυτός αποφάνθηκε πως το είδος ήταν «Καρχαρόδων καρχαρίας» (ήτοι μεγάλος λευκός), οι ντόπιοι ψαράδες ξεχύθηκαν με τα σκάφη τους να σκοτώσουν το κτήνος. Ενας από αυτούς, αφού η βάρκα του δέχθηκε επίθεση, τα κατάφερε κι έγινε ήρωας – η ιστορία του μυθιστορήματος του Μπέντσλεϊ, το οποίο έκανε ταινία ο Στίβεν Σπίλμπεργκ. Η σκληρόδετη έκδοση του βιβλίου παρέμεινε στην κορυφή των best seller των New York Times επί 44 εβδομάδες, ενώ η ταινία πέρασε στην ιστορία ως το πρώτο μπλοκμπάστερ του Χόλιγουντ.  


Σήμερα ξέρουμε πως περισσότερο κινδυνεύουν οι καρχαρίες από τον άνθρωπο παρά το αντίστροφο. Οσο για τον κύριο Γκρι, τηρεί ένα δικό του τελετουργικό, εδώ και χρόνια: κάθε καλοκαίρι, στις διακοπές του, βλέπει σε βίντεο τα «Σαγόνια». Ατυπος φόρος τιμής στους μύθους της παιδικής ηλικίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: