"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ: Η κάμψη της καμπύλης εξάπλωσης του Covid-19 ΔΕΝ σημαίνει πως ο ιός έγινε ηπιότερος

Του Max Nisen / Bloomberg

Είναι φυσικό να αποζητούμε κάποια καλά νέα σε δύσκολες στιγμές. Υπάρχει ταυτόχρονα κίνδυνος να δώσουμε υπερβολικές διαστάσεις σε πράγματα στα οποία δεν θα έπρεπε.

Στην Ιταλία, βρίσκεται σε εξέλιξη μια δημόσια συζήτηση σχετικά με μια πιθανή ενθαρρυντική στροφή προς μια ασθενέστερη "έκδοση" της ασθένειας Covid-19.

Κορυφαίος ιολόγος και ένας γιατρός έχουν υποστηρίξει αυτή την ιδέα, καθώς ο αριθμός των θανάτων, των κρουσμάτων, των ασθενών με σοβαρές επιπλοκές, καθώς και το ιικό φορτίο που παρατηρείται στα επιχρίσματα μειώνονται ή διατηρούνται σταθερά, μολονότι η χώρα αργά αλλά σταθερά "ανοίγει ξανά" την κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα στο έδαφός της.

Ο ιολόγος Arnaldo Caruso υπονόησε πρόσφατα ότι ο ιός θα μπορούσε να εξαφανιστεί ακόμη και χωρίς εμβόλιο και ότι οι αποστάσεις και οι μάσκες ενδέχεται σύντομα να μην είναι απαραίτητες.

Ο Caruso αναγνώρισε την πιθανότητα άλλων εξηγήσεων ή και μιας μελλοντικής αναβίωσης του ιού, σε συνέντευξή του. Ακόμη κι έτσι, ωστόσο, η έννοια ενός εξασθενημένου ιού είναι κατανοητά δημοφιλής και μπορεί να ευδοκιμήσει σε πολλές χώρες των οποίων τα χειρότερα - όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας - έχουν περάσει.

Υπάρχει ένα μεγάλο βάρος απόδειξης για την προβολή ενός τέτοιου ισχυρισμού, πόσο μάλλον για τη χρήση του ως βάσης για αποφάσεις σχετικές με τη δημόσια υγεία. Η συνθήκη αυτή σίγουρα δεν πληρείται κι έτσι το επιχείρημα "μετάλλαξης" θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη ορθές επιλογές, εάν ληφθεί υπερβολικά σοβαρά υπ΄ όψη.
 
Η θεωρία ότι ο κορονοϊός έχει "μεταλλαχθεί" προς το ηπιότερο και ο κίνδυνος
 
Η κορύφωση της πανδημίας του κορονοϊού στην Ιταλία βρίσκεται πια πίσω μας - χωρίς όμως αυτό να αποτελεί λόγο για πρόωρους πανηγυρισμούς...
 

Οι ιοί αλλάζουν πράγματι με την πάροδο του χρόνου, μερικές φορές σε σημαντικό βαθμό. Αυτές οι μεταβολές, οι οποίες βασίζονται στη μετάλλαξη, είναι ο λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε νέα εμβόλια γρίπης κάθε χρόνο και που οι εποχικές εστίες ποικίλλουν.

Υπάρχει επίσης μια εξελικτική "ανταλλαγή" μεταξύ θανάτων και μεταδοτικότητας - ένας ιός που σκοτώνει πάρα πολλούς από τους ξενιστές του δεν μπορεί να εξαπλωθεί πλατιά - κι έτσι ορισμένοι ιοί γίνονται σταδιακά πιο ήπιοι.

Οι επιστήμονες οι οποίοι εργάζονται επάνω στην ανάπτυξη εμβολίων επιταχύνουν τη διαδικασία μετάλλαξης για την παραγωγή των λεγόμενων εμβολίων ζώντων εξασθενημένων ιών, τα οποία περιέχουν στελέχη που προκαλούν ανοσία στον αρχικό ιό, όχι όμως και σοβαρή ασθένεια.

Το ερώτημα είναι εάν ο ιός που προκαλεί την Covid-19, γνωστός ως SARS-CoV2, μπορεί να πραγματοποιήσει αυτό το "ταξίδι" μόνος του.
 
Τα στοιχεία δεν συνηγορούν

Υπάρχει μια τεράστια διαφορά μεταξύ μιας "χαλάρωσης" που προκαλείται από μια επίμονη μετατόπιση στην ίδια τη φύση του ιού και μιας που προκαλείται από άλλες δυναμικές και παράγοντες.

Στην πρώτη περίπτωση, υπάρχουν πραγματικές πιθανότητες ο ιός να εξαφανιστεί ως σημαντική απειλή με την πάροδο του χρόνου. 


Στο δεύτερο σενάριο, ο ιός θα μπορούσε να επιστρέψει "εκδικούμενος", εάν χώρες και μεμονωμένοι άνθρωποι αφήσουν την "πανοπλία" τους στην άκρη και εφησυχάσουν.

Προς το παρόν, δεν φαίνεται να υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να υποστηρίζουν την ιδέα μιας τέτοιας αλλαγής στη φύση του ιού.

Οι κορονοϊοί αργούν να μεταλλαχθούν σε σύγκριση με εκείνους της γρίπης και η περίπτωση της Covid-19 δεν φαίνεται να είναι διαφορετική. Οι περισσότερες μεταλλάξεις δεν οδηγούν σε καμία ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο δράσης ενός ιού.

Οι πρώτες μελέτες για τα γονιδιώματα του SARS-CoV2 έχουν αποκαλύψει γενετικές αλλαγές, όχι ωστόσο και μια γενεαλογία που να ανταποκρίνεται στον ορισμό ενός νέου στελέχους, ενός κλάδου του ιού ο οποίος να είναι λειτουργικά διαφορετικός από τους υπόλοιπους.

Μια πρώτη ματιά σε περισσότερα από 15.000 γονιδιώματα από το Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Γενετικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου εξέτασε την πιθανή εμφάνιση ενός πιο μεταδοτικού στελέχους.

Οι μεταλλάξεις τις οποίες ανακάλυψε φαίνεται να είναι...


 ουδέτερες ή ελαφρώς επιβλαβείς για την εξάπλωση του Covid - μια λιγότερο μολυσματική έκδοση είναι λιγότερο πιθανό να παραμείνει γύρω μας. Οι ερευνητές δεν εξέτασαν την πιθανότητα μιας μετάλλαξης που θα καθιστούσε τον ιό λιγότερο θανατηφόρο, ωστόσο ανέφεραν ότι οι περισσότερες επαναλαμβανόμενες γενετικές αλλαγές που είχαν δει μέχρι στιγμής δεν μοιάζουν με εξελικτικές προσαρμογές.

Ακόμα και για την πανδημική γρίπη - έναν ιό πολύ πιο ευεπίφορο στις αλλαγές σε σχέση με εκείνον που προκαλεί την Covid-19 - λίγοι μήνες θα ήταν ιδιαίτερα σύντομο διάστημα προκειμένου να υπάρξει μια ευρεία λειτουργική μετάλλαξη.

Δεν υπάρχει καμία ξεκάθαρη εξελικτική περίπτωση για έναν ιό όπως ο SARS-CoV2 - ο οποίος έχει ήδη καταφέρει να μολύνει περισσότερα από 6 εκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο και συχνά προκαλεί ήπια συμπτώματα - η οποία να υποδηλώνει ότι ο τελευταίος θα καταστεί σύντομα ηπιότερος. Αντίθετα, φαίνεται πιο πιθανό αυτός να παραμείνει γενετικά σταθερός.

Χωρίς πολύ περισσότερα δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με τους συγκεκριμένους πληθυσμούς που συγκρίνονται τόσο όσον αφορά τα επιχρίσματα όσο και όσον αφορά τις κλινικές εμπειρίες, τα στοιχεία που παρέχουν οι υποστηρικτές της "μετάλλαξης" παραμένουν μη πειστικά και μπορούν εύκολα να αμφισβητηθούν ως αποτέλεσμα  μεροληψίας και μονόπλευρης εξαγωγής συμπερασμάτων.

Η μικρότερη ιική δραστηριότητα σε εργαστηριακά πειράματα όπως περιγράφεται από τον Caruso είναι κάπως πειστικότερη, ωστόσο και ο ίδιος την περιγράφει ως πολύ πρώιμο συμπέρασμα και δεν φαίνεται να έχει θεμελιωθεί επί κάποιας στέρεης βιολογικής εξήγησης.

Εάν ο ιός δεν μετατοπίζεται προς μια πιο ήπια μορφή, τι άλλο μπορεί να εξηγήσει γιατί αρχίζει να μοιάζει λιγότερο τρομακτικός σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη;

Εν προκειμένω, πολλοί άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να παίζουν ρόλο


Ο ιός μπορεί να φαίνεται πιο αδύναμος σε μέρη στα οποία η κορύφωση της πανδημίας έχει ξεπεραστεί, καθώς τα εκτεταμένα τεστ και η παρακολούθηση εντοπίζουν τους φορείς του ιού νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ασθένειάς τους, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε προ μηνών, όταν οι περισσότεροι περνούσαν τη διαδικασία του τεστ μόνο εάν αρρώσταιναν σε τέτοιο βαθμό που να αψηφούσαν τον κίνδυνο και να κατέφευγαν σε ένα ασφυκτικά γεμάτο νοσοκομείο.

Οι κλινικοί γιατροί γνωρίζουν πλέον περισσότερα για το πώς να θεραπεύουν τους ανθρώπους, ενώ και οι νοσοκομειακές μονάδες δεν βρίσκονται πλέον στην κατάσταση πανικού και υπερπληρότητας που σημειωνόταν πριν από λίγους μήνες.

Ένα σημαντικό ποσοστό εκείνων οι οποίοι είναι οι πλέον ευάλωτοι λόγω εξασθενημένου ανοσοποιητικού συστήματος ή άλλων παραγόντων πιθανότατα έχουν ήδη μολυνθεί, ειδικά σε περιοχές οι οποίες έχουν πληγεί σοβαρά στην Ιταλία.

Εκείνοι οι οποίοι δεν έχουν προσβληθεί από τον ιό, προστατεύονται καλύτερα μέσω μέτρων για τη δημόσια υγεία, μέσω του χαμηλότερου επιπέδου εξάπλωσης στην κοινότητα, από πιθανές προσωρινές επιπτώσεις λόγω εποχής/καιρικών συνθηκών και τουλάχιστον από κάποιο βαθμό ανοσίας ο οποίος έχει επιτευχθεί στον γενικό πληθυσμό.

Δεδομένων όλων των παραπάνω, ο πιο συνετός δρόμος - για πολύ καιρό ακόμη - είναι να συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την Covid-19 ως τη θανατηφόρα απειλή, όπως πράγματι ήταν μέχρι πριν λίγες εβδομάδες στην Ιταλία και συνεχίζει να είναι σε όλο τον κόσμο. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: