Θα μπορούσε η καταναλωτική συμπεριφορά να χαρακτηρίσει μια κοινωνική ομάδα;
Συχνά χρησιμοποιείται ο προσδιορισμός "καταναλωτική" για την κοινωνία, πολύ γενικευμένα ή γενικά και αόριστα.
Ας εξειδικεύσουμε λίγο παραπάνω τον προσδιορισμό.
Καταρχάς, κάθε συμπεριφορά που εκδηλώνει το άτομο είτε λέγεται καταναλωτική, είτε οδική κτλ. δεν είναι αποκομμένη από τη γενική του συμπεριφορά.
Φανταστείτε έναν αγενή και αδιάφορο οδηγό, για παράδειγμα, που δεν αξιολογεί τον κίνδυνο στον οποίο εκθέτει τους άλλους, με την εγωιστική του οδήγηση, είναι σχεδόν βέβαιο πως η συμπεριφορά του, απέναντι στους συνεργάτες και στην οικογένειά του δεν διαφέρει.
Αναφορικά με τα προϊόντα, επειδή ο ντεκαφεϊνέ καφές δεν είναι καφές, το λάιτ αναψυκτικό δεν είναι το generic name αναψυκτικό, η μπύρα χωρίς αλκοόλ δεν είναι μπύρα, γιατί να έχουν το ίδιο όνομα με το πρότυπο αγαθό;
Η κατανάλωσή τους εντάσσεται σε συμπεριφορά και τέτοιες zero διαμορφωμένες, επί δεκαετίες πλέον, συμπεριφορές (άρα συμπεριλαμβάνουν τουλάχιστον 1,5 γενιά πληθυσμού) θεωρούνται θέσφατο και είναι άκριτα αποδεκτές.
Ορίστε λοιπόν μια ντεκαφεϊνέ κοινωνία!
Αλίμονο! Προφανώς κανείς δεν ισχυρίζεται κάτι ενάντια στα ειδικά αυτά προϊόντα. Τουναντίον, σύμφωνα με τους ειδικούς, στην πλειονότητα τους έχουν διατροφικά οφέλη και ευνοϊκές επιδράσεις στο χρήστη τους ως προϊόντα έρευνας και τεχνολογίας, όμως δεν είναι σημειολογικά ορθό να καλείται πχ. καφές ο ντεκαφεϊνέ.
Επίσης, θα ήταν ανόητος κάθε υπαινιγμός για τους καταναλωτές αυτών των προϊόντων, άλλωστε είμαστε όλοι μας.
Ας προχωρήσουμε λίγο παρακάτω τον συλλογισμό μας.
Εφόσον όμως δεν είναι διακριτό σε κάποιον ότι η μπύρα είναι μπύρα και η χωρίς αλκοόλ δεν είναι μπύρα αλλά κάτι άλλο, (που παρεμπιπτόντως η ονοματοδοσία νέου προϊόντος από τους παραγωγούς θα κόστιζε και θα ενείχε ρίσκο διείσδυσης στην αγορά, προώθησης, αποδοχής και πωλήσεών του), διαμορφώνει άλλη καταναλωτική συμπεριφορά.
Τα συμπεράσματα έως εδώ:
1) Τα άτομα δεν διακρίνουν συνειδητά ότι το προϊόν Χ δίχως το συστατικό Χ δεν είναι το προϊόν Χ αλλά ένα άλλο διαφορετικό προϊόν με άλλες ιδιότητες (και με σκοπιμότητα του product marketing των παραγωγών).
2) Τα "ντε-προϊόντα" είναι απαλλαγμένα από το "βάρος" της ουσίας τους και τον κίνδυνο, επομένως πρόκειται για άλλα προϊόντα από τα γενόσημα.
3) Συνηθίζουμε το X δίχως X να το αποκαλούμε Χ και να το διαπραγματευόμαστε ως Χ και σε υλικά αγαθά και σε υπηρεσίες.
Μήπως αυτό γίνεται και σε θεσμούς;
Μια δημοκρατία χωρίς ίσες ευκαιρίες, χωρίς ελευθερία, χωρίς δικαιοσύνη προφανώς δεν είναι δημοκρατία είναι κατ’ επίφαση δημοκρατία, είναι άλλο καθεστώς!
Επομένως είναι καταχρηστικό να υιοθετείται αξιωματικά, από κυβερνήτες, ο όρος "δημοκρατία" προκειμένου να αναπτύσσονται πολιτικές, ξεγελώντας τα άτομα που αντιπροσωπεύουν.
Προφανώς δεν υπάρχει ασφαλής στατιστική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης και των θεσμών αλλά εστιάζουμε στην αντίληψη, στη χρήση και στη συνήθεια ως παράγοντα των αναγκών. Παρόλα αυτά οι αντιπροσωπευόμενοι ίσως εύπεπτα, θα δεχτούν την ονοματοδοσία ενός κρίσιμου όρου, εκπαιδευμένοι κατάλληλα από ανάλογα αποδεκτούς, έως τώρα, συσχετισμούς στις καθημερινές (μηχανιστικές συχνά) καταναλωτικές τους συνήθειες και αντιλήψεις.
Η κατανάλωση των απαθών
Διανύουμε περιόδους απάθειας και υψηλής ανάγκης ετεροπροστασίας. Δομούνται κοινωνίες που είναι ανώδυνες και καθορίζονται από ευπαθείς, ασταθείς θεσμούς (ευάλωτες και εύθραυστες αγορές κ.λπ.).
Άρα πού υπάρχει το μετατεθέν πάθος;
Είναι εξόφθαλμο, ακόμα και μετρήσιμο με τον κύκλο εργασιών, ότι μετατίθεται στα θεάματα (πχ. την περίοδο 2020-21 μόνο ο τζίρος του ΝΒΑ ξεπέρασε τα 10 δισ. δολάρια, πάνω από το ΑΕΠ περίπου 40 χωρών), στα ριάλιτι αντοχής και βίας κ.ά. με παράγωγα τον στοιχηματισμό και τον τζόγο. Πάθος εκτοπισμένο τεχνηέντως είτε από σύμπτωση αλλά στη χείριστη εκδοχή του πάθους!
Συμπερασματικά, χωρίς συστατικά του γενόσημου τα προϊόντα είναι διαφορετικά προϊόντα, εντούτοις αρεσκόμαστε να τα εντάσσουμε στο είδος ή δεν τολμάμε να τα ονοματίσουμε ορθά. Κι αν αυτό ελάχιστη επίδραση έχει στην καθημερινότητά μας, πώς μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι δεν υιοθετούμε ανάλογη κρυπτο-συμπεριφορά σε μεγαλύτερης αξίας ζητήματα νοθεύοντας στη σκέψη μας την πραγματικότητα;
"Ποια δόση αλήθειας μπορεί να βαστάξει ο άνθρωπος" (Νίτσε)
Έχοντας αποσυρθεί από διεκδίκηση, φοβικοί και απομονωμένοι, τι άλλο ανάλογο καταναλώνουμε άραγε;
Η κυβέρνηση της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, η νεόκοπη της Ιταλίας (πλέον σημαντικό για χώρες του μεσογειακού νότου), η πρόσφατη σουηδική ανακατανομή των πολιτικών δυνάμεων χωρίς να περάσουμε από Ρωσία, Τουρκία, Ουκρανία ή παραπέρα στο Ιράν, Β. Κορέα κλπ., κάτι μας φωνάζουν για αναθεώρηση στη χρήση κάποιων όρων και στην ουσία τους.
Παραμονές των ιταλικών εκλογών της 25/9/22, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η δημοκρατία είναι σε διαρκή εξέλιξη και ότι θα συνεργαστεί με κάθε κυβερνητικό σχηματισμό, αρκεί να πάει με τα "νερά" της ΕΕ και πως η ΕΕ διαθέτει "εργαλεία" για αντίθετη περίπτωση.
Βούτυρο στο ψωμί για το κόμμα της "Λέγκας του Βορρά", όπου μέσω του γραμματέα του, διαπιστώνει (δικαιολογημένα) παρέμβαση στη χώρα του, ζητώντας τη συγγνώμη ή την παραίτηση της προέδρου της Κομισιόν. Προσθέτοντας: "η κυρία αυτή οφείλει να εκπροσωπεί όλους τους Ευρωπαίους και όχι μόνο τους αριστερούς".
Τι σουρεαλιστικός διάλογος εν ονόματι της δημοκρατίας! Αμφότερες, δημοκρατικές ηγεσίες μακριά από την ουσία τους!
Η σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία προκάλεσε ταμπού σε χρήση όρων ώστε σήμερα όλα τα πολιτεύματά της να τα αποκαλεί "δημοκρατίες". Είναι αυτό απόρροια προσαρμογής, φόβου, ύποπτης εκμετάλλευσης, συνήθειας και εθισμού;
Επιμύθιο:
Ουδείς εναντιώνεται στα κάθε είδους de-προϊόντα και υπηρεσίες, όμως είμαστε εθισμένοι και διατεθειμένοι να καταναλώνουμε τοιουτοτρόπως, δηλαδή όχι την ουσία, χωρίς να θέλουμε να παραδεχτούμε ότι το de-προϊόν Χ δεν είναι το προϊόν Χ! Δείγμα ανωριμότητας και μιας νομιναλιστικής εκδοχής.
Μήπως απερίσκεπτα "καταναλώνουμε" ανάλογα παιδεία, δημοκρατία ή ήθος;
Ντεμέκ αγαθά και...
ντεμέκ θεσμοί!
Décaféiné, dé-démocratie (από-δημοκρατία) και zero κοινωνίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου