HΠΑ: Mε όπλο την τεχνολογία οδεύουν αργά αλλά σταθερά προς «ενεργειακή αυτάρκεια» και απεξάρτηση απο την Μέση Ανατολή

Του Clifford Krauss  / The New York Times

Από την εποχή των αραβικών πετρελαϊκών εμπάργκο, τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, οι Αμερικανοί πρόεδροι είχαν δεσμευτεί να τερματίσουν την εξάρτηση της χώρας από το ξένο πετρέλαιο, εξορύσσοντας μεγαλύτερες ποσότητες στο εσωτερικό και ενισχύοντας την ενεργειακή αποτελεσματικότητα. Η «ενεργειακή αυτάρκεια», όμως, φάνταζε σαν ονειρεμένο προεκλογικό σλόγκαν.

Τώρα, ξαφνικά, το όνειρο μοιάζει εφικτό. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA), ανέφερε προ ημερών ότι οι ΗΠΑ πρόκειται να γίνουν η μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου του κόσμο χάρη στη νέα τεχνολογία εξαγωγής πετρελαίου σχιστόλιθου, από κοιτάσματα σε ολόκληρη τη χώρα. Με την παραγωγή πετρελαίου να αυξάνεται κάθε μήνα, όχι μόνο θα μειωθούν οι εισαγωγές από τον ΟΠΕΚ, αλλά οι ΗΠΑ θα γίνουν καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου έως το 2030.

Εκ πρώτης όψεως, το ενεργειακό όραμα μοιάζει απίστευτα θαυμάσιο. Η έκθεση της ΙΕΑ, ωστόσο, προειδοποιεί ότι το μέλλον της παγκόσμιας ενέργειας παραμένει γεμάτο προκλήσεις, ενώ πολλοί ειδικοί παρατηρούν πως ο ενθουσιασμός καλύτερα να μην εκδηλώνεται ανοιχτά.

Ακόμη κι αν οι ΗΠΑ έπαυαν να εξαρτώνται από το πετρέλαιο της εύφλεκτης Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, ζωτικής σημασίας εμπορικοί εταίροι τους, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Ευρώπη, θα συνέχιζαν να εισάγουν ποσότητες πετρελαίου από την περιοχή. Μελλοντικά σοκ στις τιμές θα ήταν ακόμη πιθανά, εφόσον ο κόσμος θα εξακολουθούσε να βασίζεται στην παραγωγή χωρών όπως η Βενεζουέλα, η Νιγηρία, το Ιράκ, η Λιβύη και το Ιράν.

«Δεν πρόκειται για το τέλος της ιστορίας», δήλωσε ο Μάικλ Μακόφσκι, αξιωματούχος του Πενταγώνου επί Τζ. Μπους. «Εάν πρόκειται να είμαστε καταναλωτές πετρελαίου, είναι καλύτερα να έχουμε το δικό μας πετρέλαιο απ’ ό,τι εκείνο της Μέσης Ανατολής. Η αγορά πετρελαίου, όμως, παραμένει παγκόσμια και η βορειοαμερικανική αγορά θα συνεχίσει να υφίσταται την επιρροή των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή».

Δεν χρειάζεται να το αναφέρουμε, αλλά η κατανάλωση αμερικανικού πετρελαίου αντί για σαουδαραβικό δεν έχει πολλά πλεονεκτήματα για το περιβάλλον. Οι εκπομπές ρύπων από τα ορυκτά καύσιμα, που θα συνεχίσουν να κυριαρχούν στο ενεργειακό πεδίο για δεκαετίες, θα αυξήσουν την παγκόσμια θερμοκρασία αρκετούς βαθμούς μέσα στα επόμενα χρόνια. Η έλλειψη νερού θα απειλήσει τη σταθερότητα απόδοσης των ενεργειακών σχεδίων, όπως των σχεδίων εξόρυξης πετρελαίου και διεύρυνσης της παραγωγής βιοκαυσίμων, στις ΗΠΑ και το εξωτερικό.

Και παρότι η αύξηση της παραγωγής αμερικανικού πετρελαίου θα συμβάλει στην εξισορρόπηση του εμπορίου και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, δεν θα χαλαρώσει απαραιτήτως τη σφιχτή παγκόσμια αγορά. Και αυτό γιατί η παραγωγή τώρα μειώνεται στη Βόρεια Θάλασσα, στο Μεξικό και στη Βενεζουέλα. Και η αυξανόμενη κατανάλωση πετρελαίου στη Σαουδική Αραβία και άλλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, που επιδοτούν ενεργειακά προγράμματα για να διατηρήσουν την εσωτερική ασφάλεια, αφήνει λιγότερο πετρέλαιο για εξαγωγές.

Για μερικούς, πάντως, η έκθεση μπορεί να ανοίξει τη δελεαστική προοπτική μιας αποδυνάμωσης των ερεισμάτων της Αμερικής στη Μέση Ανατολή. Εάν οι ΗΠΑ μπορούν να προσπεράσουν την παραγωγή σαουδαραβικού και ρωσικού πετρελαίου πριν από τα τέλη της δεκαετίας και να περιορίσουν τη δίψα τους για ενέργεια παράγοντας πιο οικονομικά αυτοκίνητα, όπως αναφέρει η έκθεση, μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι στο μέλλον θα είναι λιγότερο πιθανές οι αμερικανικές στρατιωτικές παρεμβάσεις στην περιοχή του Κόλπου.