Οταν η Ευρωζώνη έσωσε την Ελλάδα, το 2010, η Γερμανία επέμεινε να
εμπλακεί και το ΔΝΤ. Κάποιοι εξέφρασαν φόβους για την ανάμειξη ενός
οργανισμού με έδρα την Ουάσιγκτον στην Ευρώπη. Ομως η Γερμανία ήθελε το
ΔΝΤ για να επιβάλει πειθαρχία όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στη γεμάτη
επιείκεια Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δύο και πλέον χρόνια αργότερα, ο εξωτερικός δυνάστης έχει υπάρξει ενίοτε
η βασική χείρα βοηθείας προς την Ελλάδα. Επεδίωξε χαλάρωση της
λιτότητας. Ηλθε δε σε σύγκρουση με τη Γερμανία για το ως τότε αδιανόητο:
την ανάγκη παραγραφής μέρους του ελληνικού χρέους. Εν τέλει η Eυρωζώνη
αποδέχθηκε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επωμισθεί όλο αυτό το βάρος και
πως οι πιστωτές θα πρέπει να υποστούν απώλειες.
Υποτίθεται πως δεν θα γινόταν έτσι. Η προσθήκη της τεχνογνωσίας του ΔΝΤ
είχε στόχο να προφυλάξει τα δισεκατομμύρια των Γερμανών φορολογουμένων. Η
καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ ισχυρίσθηκε ότι άλλες ευάλωτες χώρες θα
αποθαρρύνονταν να προσφύγουν στη διεθνή βοήθεια αν έβλεπαν ότι «το
μονοπάτι που ακολούθησε η Ελλάδα με το ΔΝΤ είναι δύσβατο». Αντιθέτως, η
κρίση επιδεινώθηκε και η ΕΚΤ υποχρεώθηκε να παρέμβει. Θα χρειαστεί
χρόνος και δύσκολες αλλαγές στη συνθήκη για να διορθωθούν οι ατέλειες
του ευρώ και εν τέλει να επιτευχθεί η «βαθιά και γνήσια» οικονομική και
νομισματική ένωση.
Ωστόσο, η κρίση στην Ελλάδα υπονομεύει τώρα το ευρώ.
Μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρουν οι Ελληνες πολιτικοί. Ομως έκανε και η
Ευρωζώνη λάθη, όπως η μη παραδοχή πως η Ελλάδα είχε χρεοκοπήσει. Ετσι, η
χώρα εξωθήθηκε σε αυστηρή λιτότητα και ύφεση. Οι ηγέτες της Ευρωζώνης
αποδύθηκαν σε δαπανηρές έριδες για το τεράστιο χρέος της. Και σήμερα
πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα: πόσο από το επίσημο χρέος της Ελλάδας
πρέπει να διαγραφεί;
Το ΔΝΤ υπήρξε ενίοτε μέρος αυτής της σύγχυσης, ιδίως επί Ντομινίκ
Στρος-Καν, ο οποίος επείσθη να παίξει βάσει του σεναρίου πως η Ελλάδα
ήταν φερέγγυα. Υπό την κ. Λαγκάρντ, η κατάσταση ξεκαθάρισε. Η τελευταία
κατέστησε σαφές ότι, αν δεν περικοπεί το ελληνικό χρέος, το ΔΝΤ δεν θα
δανείσει περισσότερα χρήματα.
Το αποτέλεσμα των πρόσφατων ζυμώσεων δεν είναι ακριβώς η διαγραφή που
επιθυμούσε το ΔΝΤ. Είναι όμως κάτι παρεμφερές. Οι πιστωτές παραδέχθηκαν
ότι πρέπει να αποδεχθούν ζημίες για να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Η
αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο μέλλον της χώρας είναι κρίσιμη για την
ανάκαμψή της. Στην Αθήνα γίνεται λόγος για ευκαιρία να ξεπεραστούν οι
προσδοκίες.
Επιβάλλεται αυτοσυγκράτηση. Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να
συρρικνώνεται και η Ελλάδα έχει μπροστά της χρόνια επαχθών περικοπών
δαπανών. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις υπήρξαν βραδείες, οι
ιδιωτικοποιήσεις σχεδόν ανύπαρκτες. Η ελληνική πολιτική παραμένει
εύθραυστη. Η Γερμανία εύλογα συνεχίζει τις πιέσεις. Δεν θέλει να κάνει
πάρα πολλά πριν από τις δικές της εκλογές. Ομως, Ιταλία και Ισπανία
είναι από εκείνες που δανείζουν σήμερα χρήματα στην Ελλάδα με
φθηνότερους όρους από εκείνους με τους οποίους δανείζονται οι ίδιες. Θα
πρέπει να επωμισθεί κάποιο βάρος και η Γερμανία.
Η μεταμόρφωση της
Ελλάδας από χώρα μεσαίων εισοδημάτων σε χώρα χαμηλών μέσω μιας
διαδικασίας κοινωνικής διάλυσης, μεγάλης φτώχειας και μαζικής ανεργίας
σίγουρα θα πυροδοτήσει ισχυρές αντιδράσεις αργά ή γρήγορα, και τότε
είναι που η χώρα θα εγκαταλείψει το ευρώ και την Ε.Ε., με τον χειρότερο
μάλιστα τρόπο. Καλύτερα μια τακτική αποχώρηση τώρα παρά μια χαοτική και
βίαιη αργότερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου