Τα τρόφιμα χρειάζονται ασφάλεια

Άρθρο ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του Γιάννη Ζαμπετάκη

Έχουν περάσει σχεδόν πέντε μήνες από την ημέρα που ανέλαβε η νέα κυβέρνηση και το μόνο που έχουμε μάθει σχετικά με την πολιτική της για τα τρόφιμα και τους ελέγχους είναι τούτα: στις 28.1.2010 ανακοινώθηκε η μείωση των 16 οργανισμών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε τρεις και στις 17.2.2010 ανακοινώθηκε το νέο Δ.Σ. του ΕΦΕΤ!

Όσον αφορά τα τρόφιμα, ενοποιούνται οι εξής οργανισμοί: Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛΟΓΑΚ), Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (ΟΠΕΓΕΠ), Εθνική Επιτροπή Γάλακτος Ελλάδας, Κεντρική Αγορά Αθήνας και Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης.

Δεν γνωρίζουμε ποια είναι η λογική αυτής της κυβερνητικής απόφασης, αλλά το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι τούτο: πώς μπορεί να ενοποιηθεί ο ΕΦΕΤ (ελεγκτής) με την Κεντρική Αγορά (ελεγχόμενος); Και με ποια κριτήρια θα επιλέγονται τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου;

Τα μέλη του νέου Δ.Σ. του ΕΦΕΤ είναι αυτόματα υποψήφιοι και για τον νέο υπερ-οργανισμό; Και σε αυτό το νέο σχήμα, πού θα δοθεί η έμφαση; Στους ελέγχους, στις πιστοποιήσεις, στο γάλα ή απλά στην εξισορρόπηση των τάσεων μεταξύ γεωτεχνικών, χημικών και κτηνιάτρων;

Τα ερωτήματα μόνο ρητορικά δεν είναι! Μια και στην Ελλάδα σήμερα, στον χώρο της βιομηχανίας τροφίμων είναι πια κοινό μυστικό: μερικοί ασυνείδητοι επαγγελματίες καταστρατηγούν τον ανταγωνισμό και δηλητηριάζουν εν γνώσει τους τούς καταναλωτές! Δεν χρειάζεται να έχει επιθεωρήσει κανείς δεκάδες εταιρείες τροφίμων σε όλη την Ελλάδα και να δει από πρώτο χέρι πιστοποιητικά αμφίβολης αξιοπιστίας για ΙSΟ (ποιότητα) και ΗΑCCΡ (ασφάλεια) στα τρόφιμα, εταιρείες χωρίς καν την προβλεπόμενη άδεια λειτουργίας, τρόφιμα ανέλεγκτα για κάθε χημικό, βιολογικό ή φυσικό κίνδυνο.

Ελάχιστες εταιρείες στον ελλαδικό χώρο ενημερώνονται συνεχώς για τους νέους ανερχόμενους κινδύνους στα τρόφιμα (π.χ. αφλατοξίνες ή βαρέα μέταλλα) και το ερώτημα είναι:

πόσο ανασφαλή είναι αυτά που τρώμε; Επίσης πώς τιμωρείται ο παραβάτης, όταν πέρσι για το σκάνδαλο του ηλιελαίου δεν μάθαμε ποτέ ποια πρόστιμα υποβλήθηκαν και σε ποιες εταιρείες;

Διότι αν δεν τιμωρείται ο παραβάτης, τότε τιμωρούνται οι εταιρείες που τηρούν διαδικασίες και νόμους και ο καταναλωτής τρώγοντας ανασφαλή τρόφιμα…

Και όμως, τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση (με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, ΕFSΑ) όσο και το ελληνικό κράτος (με τον ΕΦΕΤ) έχουν (θεωρητικά) τους απαραίτητους μηχανισμούς ελέγχου. Αλλά οι μηχανισμοί δεν είναι στελεχωμένοι επαρκώς, είναι πολυδιασπασμένοι και απλώς υπολειτουργούν κάνοντας ενίοτε μεγάλα επιστημονικά λάθη.

Το πιο πρόσφατο; Τον Μάη του 2008, όταν η ΕFSΑ θεώρησε λανθασμένα ότι η επιμόλυνση του ηλιελαίου ήταν ορυκτέλαιο χωρίς αρωματικούς (και άρα τοξικούς) υδρογονάνθρακες. Αλλά επιστημονική μελέτη (Εur. J. Lipid Sci. Τechnol. 2009) έδειξε ότι το 37% του επιμολυντή ήταν αρωματικοί υδρογονάνθρακες. Το πλήγμα για την αξιοπιστία της ΕFSΑ και του ΕΦΕΤ είναι απλά ανυπολόγιστο. Η ΕFSΑ είχε κάνει «απλά» λάθος παραδοχή.

Αλλά στην Ελλάδα δεν κάνουμε μόνο λάθος παραδοχές αλλά και συνεχείς εγκληματικές παραλείψεις: στις 29.1.2010 δημοσιεύθηκε η έκθεση της Διεύθυνσης Υγείας και Προστασίας Καταναλωτών της Κομισιόν σχετικά με τους ελέγχους που έγιναν σε ελληνικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας κρέατος και γάλακτος από τις 22.6.2009 έως τις 3.7.2009. Τα συμπεράσματα με πέντε λέξεις: «Αρουραίοι κόβουν βόλτες στα σφαγεία» (όπως εύγλωττα έγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ», 12.2.2010).

Η νέα κυβέρνηση πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων: ο ΕΦΕΤ (ως Αρχή Ελέγχου των Τροφίμων και συνεπώς Προστασίας της Δημόσιας Υγείας και του… Ανταγωνισμού) πρέπει να επιστρέψει στον φυσικό του χώρο, δηλαδή σε έναν χώρο με ελεγκτική κουλτούρα: υπουργείο Ανταγωνιστικότητας (όπως είχαν δεσμευτεί προεκλογικά οι κ.κ. Χρυσοχοΐδης και Σαχινίδης) και να αποκτήσει ξανά το νομικό οπλοστάσιο για έλεγχο σε όλο το φάσμα των τροφίμων.

Εκτός κι αν η μετεκλογική λήθη παρασύρει και αυτήν τη θέση του ΠΑΣΟΚ όπως έχει ήδη παρασύρει τη δήλωση του κ. Χρυσοχοΐδη από τις 21.7.2008 (!) «οι τιμές των τροφίμων πρέπει να μειωθούν κατά 10%».

Είναι αναγκαία η άμεση κατάργηση του Π.Δ. 79/2007 (για επιχειρήσεις μεταποίησης προϊόντων ζωικής προέλευσης) και της απόφασης ΔΥΓ2/Γ.Π. οικ. 38295/2007 (για τον έλεγχο στο νερό) και η παράλληλη καθολική εφαρμογή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 052/2004 (που έξι χρόνια μετά την έκδοσή της δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί!).

Ιδού η Ρόδος για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το νέο Δ.Σ. του ΕΦΕΤ.

ΠΗΓΗ: H ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΖΑΜΠΕΤΑΚΗ